________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [४], मूलं [-1 / गाथा ||५|| नियुक्ति: [२०७]
(४३)
प्रत सूत्रांक ||५||
जहाँ केर धातुवाश्या सदीवगामगि इधर्ण च गहाय विलमणुपपिहा, सौ तेर्सि पमाएण दीयो अम्गीवि विज्झासो, ततो ते पिज्ज्ञायदीपग्गीया गुहातममोहिया इतो ततो सधतो परिभमंति, परिममंता अपडियारमहाविसेहिं सपेहि उमा दुरुत्तरे अहे नियडिया, तत्व णिहणमुवगया ॥ एवं अनन्तः-अपर्यवसितः, तद्भवापेक्षया |प्रायस्तस्यानपगमात् , मुखते पेनासी मोहो-ज्ञानावरणदर्शनावरणमोहनीयात्मकः, ततवानन्तो मोहोऽस्येति अन
समोहः, किमित्याह-णेयाउय'ति निश्चित आयो-लाभो न्यायो-मुक्तिरित्यर्थः, स प्रयोजनमस्येति नैयायिकस्त, सम्यगदर्शनादिकं मुक्तिमार्गमिति गम्यते, 'दहुँ' ति अन्तर्भूतापिशब्दार्थत्वादृष्ट्वाऽपि-उपलभ्याप्यदृष्ट्वेव भवति, तदर्शनफलाभावात् , अथवा 'जबहुमेव'त्ति प्राकृतत्वादद्रष्टव भवति, इदमत्राकूतम्-यथैष गुहान्तर्गतः प्रमादात् प्रण
दीपः प्रथममुपलब्धवस्तुतत्वोऽपि दीपाभावे सदद्रष्टेष जायते, तथाऽयमपि जन्तुः कथञ्चित् कर्मक्षयोपशमादेः | | सम्यग्दर्शनादिकं मुक्तिमार्ग भाषप्रकाशदीपतः श्रुतज्ञानात्मकात् रडाऽपि पित्तादिग्यासक्तितस्तदाबरणोदयादद्रष्टेच भवति, तथा च न केवलं खतत्राणाय वित्तं न भवति, किन्तु कथञ्चित् त्राणहेतुं सम्यग्दर्शनादिकमप्यवाप्तमुपह
१ यथा केचिद्धातुवादिनः सदीपका अग्निमिन्धनं च गृहीत्वा बिलमनुप्रविष्टाः, स तेषां प्रमादेन दीपोऽग्निरपि विध्यातः, ततस्ते भविष्यातदीपाभयो गुहातमोमोहिता इतस्ततः सर्वतः परिभ्राम्यन्ति, परिभ्राम्यन्तोऽप्रतीकारमहाविषैः सर्दष्टा दुरुत्तरे गर्ने निपतिताः, तत्रैव [ निधममुपगती।
दीप अनुक्रम [१२०]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~425~