________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३], मूलं [१...] / गाथा ||४६...||
नियुक्ति: [१६०R-१६१]
(४३)
प्रत
सूत्रांक
||४६||
आलस्स मोहऽवन्ना थंभा कोहा पमाय किविणत्ता। भय सोगा अन्नाणा वक्खेव कुऊहला रमणा॥१६०॥ एएहिं कारणेहिं लभ्रूण सुदुल्लहपि माणुस्सं ।न लहइ सुई हिअरि संसारुत्तारिणिं जीवो ॥ १६१ ॥
व्याख्या-आलस्यात्' अनुद्यमखरूपात्, न धर्माचार्यसकाशं गच्छति न शृणोति च इति सर्वत्र शेषः, 'मोहात्' गृहकर्त्तव्यताजनितवैचित्यात्मकात् हेयोपादेयविवेकाभावात्मकाढा, 'अवज्ञातो यथा किममी मुण्डश्रमणा जान|न्ति ? इति, 'अवर्णाद्वा' साध्वश्लाघात्मकात् यथाऽमी मलदिग्धदेहाः सकलसंस्काररहिताः प्राकृतप्रायवयस इत्या-2 |दिरूपात् , 'स्तम्भात्' जात्यादिसमुत्थादहकारात् कथमहं प्रकृष्टतरजातिरेनमुपसप्पोमीत्यादिरूपात् , 'क्रोधाद्' अप्रीतिरूपात् आचार्यादिविषयात् , महामोहोपहतो हि कश्चिदाचार्यादिभ्योऽपि कुप्यति, 'प्रमादात्' निद्रादिरूपात् , कधिद्धि निद्रादिप्रमत्त एवाऽऽस्ते, 'कृपणत्वात्' द्रव्यन्ययासहिष्णुत्वलक्षणात् , यद्यहममीषामन्ति के गमिष्या-|| म्यवश्यंभावी द्रव्यव्यय इति वरं दूरत एषां परिहार इति, 'भयात्' कदाचिन्नरकादिवेदनाश्रवणोत्पन्नसाध्वसात् , निःसत्त्वो हि नरकादिभयमावेदयन्तीत्यमी इति भयान्न पुनः श्रोतुमिच्छति, 'शोकाद्' इष्टवियोगोत्थदुःखात् , कश्चिद्धि प्रियप्रणयिनीमरणादौ शोचन्नेवास्ते, 'अज्ञानात्' मियाज्ञानात्-'न मांसभक्षणे दोषो, न मये न च मैथुने' इत्यादिरूपात्, 'ब्याक्षेपादू' इदमिदानी कृत्यमिदं च इदानीमिति बटुकृत्यव्याकुलतात्मकात् , 'कुतूहलादू' इन्द्रजा
दीप अनुक्रम
%A4% 2ॐकार
[९५]
wwjanatarary.om
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित............आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति: | मूल संपादने अत्र मुद्रण अशुद्धित्वात् नियुक्ति-क्रम "१६०" द्वीवारान् लिखितं
~302~