________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
||५||
दीप
अनुक्रम [५४]
उत्तराध्य.
बृहद्वृत्तिः
॥ ८६ ॥
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र - ४ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः)
मूलं [१] / गाथा || ५ ||
अध्ययनं [२],
पलक्षणमेतत्, ततः स्वकीयादिशस्त्रानुपहतम्, अप्रासुकमित्यर्थः तच तदुदकं च शीतोदकं, 'न सेवेत' न पानादिना भजेत, किन्तु 'वियडस्स'त्ति विकृतस्य चयादिना धिकारं प्रापितस्य प्रामुकस्येतियावत् प्रक्रमादुदकस्य 'एसणं'ति चतुर्थ्यर्थे द्वितीया, ततश्चैषणाय - गवेषणार्थ 'चरेत्, तथाविधकुलेषु पर्यटेत्, अथवा एषणाम् - एषणासमितिं चरेत्, चरतेरासेवायामपि दर्शनात् पुनः पुनः सेवेत, किमुक्तं भवति ?- एकवारमेषणाया अशुद्धावपि न पिपासातिरेकतोsनेपणीयमपि गृहस्तामुलइयेदिति सूत्रार्थः ॥ ४ ॥ कदाचिजनाकुल एव निकेतनादौ लज्जातः स्वस्थ एव चैवं विदधीतेत्यत आह
Education intemational
छिन्नावासु पंथेसुं, आउरे सुपिवासिए । परिसुकमुहे दीणे, तं तितिक्खे परीसह ||५|| (सूत्रम्) व्याख्या - छिन्नः - अपगतः आपातः - अन्यतोऽन्यत आगमनात्मकः अर्थाज्जनस्य येषु ते छिन्नापाताः, विविक्ता इत्यर्थः, तेषु, 'पथिषु' मार्गेषु, गच्छन्निति गम्यते, कीदृशः सन्नित्याह-'आतुरः' अत्यन्ताकुलतनुः, किमिति ?, यतः सुष्ठु - अतिशयेन पिपासितः तृषितः सुपिपासितः, अत एव च परिशुष्कं विगतनिष्ठीवनतयाऽनाईतामुपगतं मुखमस्येति परिशुष्कमुखः स चासौ अदीनश्च दैन्याभावेन परिशुष्कमुखादीनः 'त'मिति तृपरीषदं 'तितिक्षेत' सहेत पठ्यते च - 'सबतो य परिघपत्ति' सर्वत इति सर्वान् मनोयोगादीनाश्रित्य चः पूरणे 'परित्रजेत्' सर्वप्रकारसंयमाध्वनि यायात् उभयत्रायमर्थी-विविक्तदेशस्थोऽप्यत्यन्तं पिपासितोऽस्वास्थ्यमुपगतोऽपि च नोक्तविधि -
निर्युक्ति: [८९...]
For Parts Only
~174~
परीषहाध्ययनम्
२
॥ ८६ ॥
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [४३] मूलसूत्र [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि- विरचिता वृत्तिः
g
