________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३६], मूलं [-]/ गाथा ||२४४-२४६|| नियुक्ति : [५५६...], भाष्यं [१५...]
(४३)
प्रत
PRAKAAE
सूत्रांक
[२४४
अणतकालमुकोस, अंतोमुहुसं जहन्नयं । विजदंमि सए काए, देवाणं हुज अंतरं ॥ २४४ ॥
एएसि वन्नओ चेव, गंधओ रसफासभो । संठाणादेसओ वाचि, विहाणाई सहस्ससो ॥ २४५ ॥ 18| अन्तरविधानाभिधायि च सूत्रद्वयं पूर्ववयाख्येयम् ॥ इत्थं जीवानजीवांश्च सविस्तरमुपदये निगमयितमाह
संसारस्था य सिहाय, इइ जीवा वियाहिया । रूविणो चेवरूवी य, अजीवा दुविहावि य ॥२४॥ संसारस्थाश्च सिद्धाश्च 'इति' इत्येवंप्रकारा जीवाः 'व्याख्याताः' विशेषण-सकलभेदाभिव्यात्या प्रकथिताः, रूपिणथैव 'रूपी य'त्ति अकारप्रश्लेषादरूपिणश्चाजीवा द्विविधा अपि व्याख्याता इति योग इति सूत्रार्थः ॥ यदुक्तं जीवाजीवविभक्तिं शृणुतैकमनस' इति तत्र जीवाजीवविभक्तिमभिधाय 'शृणुतैकमनस' इति वचनात् कचि(कथित् श्रवणश्रद्धानमात्रेणैव कृतार्थतां मन्येतातस्तदाशङ्कापनोदार्थमाह
इइ जीवमजीवे य, सुचा सहहिऊण य । सवनयाण अणुमए, रमिज्जा संजमे मुणी ॥ २४७ ॥ RI 'इति' इत्येवंप्रकारान् 'जीवमजीवेय'त्ति जीवाजीवान् एतान्' अनन्तरोक्तान् 'श्रुत्वा' अवधार्य 'श्रद्धाय च तथेति
प्रतिपय सर्वे च ते नयाश्च सर्वनया-ज्ञानक्रियानयान्तर्गता नैगमादयस्तेषामनुमतः-अभिप्रेतस्तस्मिन् , कोऽर्थःज्ञानसहितसम्यश्चारित्ररूपे 'रमेत' रतिं कुर्यात्, क्व?-सम्यग्यमनं-पृथिव्यादिजीवोपमर्दतस्तृणपञ्चकाद्यजीवोपादानादेवोपरमणं संयमस्तस्मिन् 'मुनिः' उक्तरूप इति सूत्रार्थः ॥ संयमरतिकरणानन्तरं यद्विधेयं तदाह
-२४६]
ESSAGESAKAL
दीप
अनुक्रम [१७०९-१७११]
RE
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~1407~