________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३६], मूलं [-]/ गाथा ||९२-१०५|| नियुक्ति: [५५६...], भाष्यं [१५...]
(४३)
प्रत
सूत्रांक
[९२
-१०५]
दणिओए णं भंते ! णिओदेत्ति कालओ केचिरं होइ ?, जहणेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं अणंतकालं अणंताओ ओस
प्पिणीओ खेत्तओ अड्डाइजा पोग्गलपरियट्टा वा । बायरनिओयपुच्छा, जहणेणं अंतोमुहुर्त उक्कोसेणं सत्तरिसागरोवमकोडाफोडीओ । सुहुमनिगोयपुच्छा, जहणणं अंतोमुहुत्तं उकोसेणं असंखेजं कालं"ति । तथाऽसञ्जयकालमुत्कृष्टं पनकजीवानामन्तरं, तत उदृत्य हि पृथिव्यादिपूत्पत्तव्यं, तेषु चासङ्खयेयकालैब कायस्थितिरिहापि तथा:भिधानादिति चतुर्दशसूत्रार्थः ॥ प्रकृतमुपसंहरन्नत्तरप्रन्धं च सम्बन्धयितुमिदमाह
इचेए थावरा तिथिहा, समासेण वियाहिया । इत्तो उ तसे तिविहे, चुच्छामि अणुपुष्वसो ॥१०६॥ 'इति' इत्येपंप्रकाराः 'एते' पृथिव्यादयः स्थानशीलाः स्थावराः 'त्रिविधाः' त्रिप्रकाराः, प्रयाणामप्यमीषां खयमपस्थितिखभावत्वात् , 'समासेन' सङ्केपेण व्याख्याताः, विस्तरतो शमीषां बहुतरा भेदाः । 'अतः' स्थावरविभक्तेरनन्तरं 'तुः पुनरर्थः प्रसांखिविधान् वक्ष्यामि 'अणुपुचसो'त्ति आनुपूयेति सूत्रार्थः ॥
तेऊ वाऊ य बोद्धव्या, ओराला य तसा तहा। इच्चेए तसा तिविहा, तेर्सि भेए सुणेह मे ॥ १०७॥ ।
निगोदो भदन्त ! निगोद इति कालतः कियचिरं भवति ?, जघन्येनान्तर्मुहूर्तमुत्कर्षेणानन्तं कालं अनन्ता अवसर्पिण्यः क्षेत्रतोऽर्धेतवीयाः पुद्रलपरावर्ता वा । बादरनिगोदे पृच्छा जपन्यनान्तर्मुहूर्त्तमुत्कर्षतः सप्ततिः सागरोपमकोटीकोटयः । सूक्ष्मनिगोदे पृच्छा, जपन्ये | नान्तर्मुहूर्त्तमुत्कर्षतोऽसंख्येयं कालं
दीप अनुक्रम [१५५६
********PASAKA!
-१५६९]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३), मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~ 1383~