________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३६], मूलं [-1 / गाथा ||१०|| नियुक्ति: [५५६...], भाष्यं [१५...]
(४३)
%
%
प्रत
%
सुत्रांक [१०]
%451-5-
देशा-भागाः स्कन्धदेशाः चः प्राग्वत् , तेषां स्कन्धानां प्रदेशा-निरंशा भागास्तत्प्रदेशाः 'तथैव चेति समुचये परमाश तेऽणवश्च परमाणवः-निर्विभागद्रव्यरूपाः 'चः' समुच्चये 'बोद्धव्याः' अवगन्तव्या रूपिणः 'चः' पुनरर्थे ततो रूपिणः पुनः 'चतुर्विधाः' चतुष्प्रकाराः ॥ इह च देशप्रदेशानां स्कन्धेवेवान्तर्भावात् स्कन्धाः परमाणवश्रेति समासतो द्वावेव रूपिद्रव्यभेदी, तयोश्च किं लक्षणमित्याह-'एकत्वेन' समानपरिणतिरूपेण 'पृथक्त्वेन' परमाण्वन्तरैरसङ्घातरूपेण लक्ष्यन्त इति शेषः, के एवम् ? इत्याह-स्कन्धः चस्य भिन्नकमत्वात्परमाणयश्च, स्कन्धा हि संहतानेकपरमाणुरूपाः, परमाणवश्च परमाण्वन्तरैरसंहतिभाजः ॥ अथवा उक्तन्यायतो दैविध्ये कथममी स्कन्धाः परमाणवश्च जायन्ते ? इत्याह-'एगण' सूत्रार्द्धम् , एकत्वेन द्वयोश्च त्रयाणां यावदनन्तानामनन्तानन्तानां च पृथग्भूतपरमाणूना-17 मन्योऽन्यसङ्घाततो द्विप्रदेशिकत्वाद्यात्मकसमानपरिणतिरूपैकभावेन, तथा 'पृथक्त्वेन' बृहत्स्कन्धेभ्यो विचटनात्म
केन भेदेन, तथा श्वेतो धावतीतिवदावृत्तिन्यायत एकत्वेन पृथक्त्वेन च, तत्रैकत्वेन कैश्चिदणुभिः संहन्यमानतयैकपघरिणतिरूपेण पृथक्त्वेन च तत्समय एव केषाश्चिदणूनां विचटनाझेदात्मकेन 'स्कन्धाः' द्विप्रदेशादय उत्पद्यन्त इति
शेषः, चशब्दस्य प्राग्यत्सम्बन्धात्परमाणवश्च, एकत्वेनेति तृतीया, तत एकत्येन-असहायत्वेन लक्षितं यत्पृथक्त्वंस्कन्धेभ्यो विचटनात्मकं तेनोत्पद्यन्ते, एकत्वविशेषणं च यत्ससहायानां यणुकादीनां वास्तवं यचैकत्वपरिणतावपि देशादीनां बुद्धिपरिकल्पितं स्कन्धेभ्यः पृथक्त्वं न ततः परमाणव उत्पद्यन्त इत्याचष्टे, तथा चाहवाचकः-"संघाता
-%AEXXX
दीप अनुक्रम [१४७४]
8%
A5%
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~ 1345~
