________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
[&-<]
दीप
अनुक्रम
[१२५२
-१२५४]
उत्तराध्य.
बृहद्वृत्तिः
॥६२४॥
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र - ४ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः)
अध्ययनं [३२],
मूलं [-] / गाथा ||६-८||
निर्युक्ति: [५२६...]
तृष्णा हता यस्य न भवति लोभः, किमुक्तं भवति ? – लोभाभावा तृष्णाऽभावः, तृष्णाग्रहणेनोक्तनीत्या रागद्वेषयोरुक्तत्वात्तयोश्च लोभक्षये सर्वथैवाभावाद, अत एव प्राधान्यालोभस्य रागान्तर्गतत्वेऽपि पृथगुपादानं, दृश्यते हि प्रधानस्य सामान्योक्तावपि विशेषोत्तत्यभिधानं यथा ब्राह्मणा आयाता वशिष्ठोऽध्यायात इति, स तर्हि केन हत इत्याह-लोभो हतो यस्य न किञ्चनानि-द्रव्याणि सन्तीति गम्यते, सत्सु हि तेषु संभवत्यभिकाङ्क्षा तद्रूप एव च लोभः, यत्तु तत्सद्भावेऽपि लोभहननं भरतादीनां तत्कादाचित्कमित्यविवक्षितमेव, पठ्यते च यस्य न किञ्चन नास्ति -- न किञ्चिद्विद्यते द्रव्यादिकमिति गम्यत इति सूत्रार्थः ॥ सन्त्येवं दुःखस्य मोहादयो हेतवो, हननोपायस्तेषां किमयमेवोतान्योऽप्यस्ति ? इत्याशय सविस्तरं तदुन्मूलनापायं विवदिषुः प्रस्तावमारचयति
रागं च दोसं च तदेव मोहं उद्धत्तुकामेण समूलजालं ।
जे जे वाया विजयब्बा, ते कित्तइस्सामि अहाणुपुवि ।। ९ ।।
परं यदि प्रथममुपादानं पूर्व तु मोहस्य तत् मोहस्य रागद्वेषयोश्च परस्परायत्तत्वेन पूर्वापर्भावस्थानियमात्, तथा 'उद्धर्तुकामेन' इत्युन्मूलयितुमिच्छता सह मूलानामिव मूलानां तीत्रकपायोदयादीनां मोहप्रकृतीनां जालेन - समूहेन वर्त्तत इति समूलजालस्तम्, एतच रागादीनां प्रत्येकं विशेषणम्, 'उपायाः' तदुद्धरणहेतवः 'प्रतिपत्तव्याः' अङ्गीकर्त्तव्याः कर्त्तुमिति गम्यते, पठ्यते च- 'अपाया परिवृज्जिया' इति 'अपायाः' तदुद्धरंणप्रवृत्तानां विवन्धकारिणोऽर्थाः 'परिवर्जयितव्याः' परिहर्त्तव्या इति सूत्रावयवार्थः ॥ यथाप्रतिज्ञातमेवाह
Education intentional
For Fans Only
प्रमादस्था
~1246~
ना० ३२
॥६२४॥
www.ncbrary.org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [४३] मूलसूत्र [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि- विरचिता वृत्तिः