________________
आगम
“दशवैकालिक”- मूलसूत्र-३ (मूलं+नियुक्ति:+|भाष्य +वृत्ति:) अध्ययनं [१], उद्देशक [१], मूलं [१५...] / गाथा ||१|| नियुक्ति: [३२७], भाष्यं [६२...]
(४२)
विनयसमाध्यध्ययनम् |१ उद्देश
प्रत
सत्राक
॥१॥
दशवैका तुलारोपितपलशतादिवत्वस्थाने तद् द्रव्यं समाधिरिति । उक्तो द्रव्यसमाधिः, भावसमाधिमाह-भाव- हारि-वृत्तिः समाधिः प्रशस्तभावाविरोधलक्षणश्चतुर्विधः, चातुर्विध्यमेवाह-दर्शनज्ञानतपश्चारित्रेषु । एतद्विषयो दर्शना-1
मादीनां व्यस्तानां समस्तानां वा सर्वथाऽविरोध इति गाथार्थः ॥ उक्तः समाधिः, तदभिधानान्नामनिष्पन्नो ॥२४२॥
निक्षेपः, साम्प्रतं सूत्रालापकनिष्पन्नस्यावसर इत्यादिचर्चः पूर्ववत् तावद्यावत्सूत्रानुगमेऽस्खलितादिगुणोपेतं सूत्रमुचारणीयं, तच्चेदम
थंभा व कोहा व मयप्पमाया, गुरुस्सगासे विणयं न सिक्खे । सो चेव उ तस्स
अभूइभावो, फलं व कीअस्स वहाय होइ ॥१॥ 'थंभा 'ति, अस्य व्याख्या-स्तम्भावा' मानाद्वा जात्यादिनिमित्तात् 'क्रोधाद्वा' अक्षान्तिलक्षणात् ला'मायाप्रमादादिति मायातो-निकृतिरूपायाः प्रमादाद-निद्रादेः सकाशात्, किमित्याह-'गुरोः सकाशे'
आचार्यादेः समीपे 'विनयम्' आसेवनाशिक्षाभेदभिन्नं 'न शिक्षते' नोपादत्ते, तत्र स्तम्भात्कथमहं जात्यादिमान जात्यादिहीनसकाशे शिक्षामीति, एवं क्रोधात्वचिद्वितथकरणचोदितो रोषाद्वा, मापातः शूलं मे क्रियत इत्यादिव्याजेन, प्रमादात्मक्रान्तोचितमनवबुद्ध्यमानो निद्रादिच्यासङ्गेन, स्तम्भादिक्रमोपन्यासश्चेत्थमेवामीषां विनयविघ्नहेतुतामाश्रित्य प्राधान्यख्यापनार्थः । तदेवं स्तम्भादिभ्यो गुरोः सकाशे विनयं न शि
दीप अनुक्रम [४१५]
M
॥२४२
Eramin
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-[४२], मूल सूत्र-[३] “दशवैकालिक” मूलं एवं हरिभद्रसूरि-विरचिता वृत्ति:
~ 487~
