________________
आगम
“दशवैकालिक”- मूलसूत्र-३ (मूलं+नियुक्ति:+|भाष्य|+वृत्ति:) अध्ययनं [९], उद्देशक [-], मूलं [१५...] / गाथा ||६४...|| नियुक्ति: [३०९], भाष्यं [६२...]
(४२)
*
प्रत सुत्रांक ||६४..||
दशवैका अथ नवमं विनयसमाधिनामाध्ययनं प्रारभ्यते ॥
९विनयहारि-वृत्तिः
समाध्यअधुना विनयसमाध्याख्यमारभ्यते, अस्य चायमभिसंबन्धः-इहानन्तराध्ययने निरवयं वच आचारे प्र
ध्ययनम् ॥२३९॥
/णिहितस्य भवतीति तत्र यत्नवता भवितव्यमित्येतदुक्तम्, इह त्वाचारप्रणिहितो यथोचितविनयसंपन्न एव । विनयभवतीत्येतदुच्यते, उक्तं च-"आयारपणिहाणंमि, से सम्म बद्दई बुहे । णाणादीण विणीए जे, मोक्खट्ठादा भेदाः निबिगिच्छए ॥१॥" इत्यनेनाभिसंबन्धेनायातमिदमध्ययनम्, अस्य चानुयोगद्वारोपन्यासः पूर्ववत्तावद्या- २ उद्देशः वन्नामनिष्पन्नो निक्षेपः, तत्र च विनयसमाधिरिति द्विपदं नाम, तनिक्षेपायाह
विणयस्स समाहीए निक्खेवो होइ दोहवि चउको । दव्वविणयंमि तिणिसो सुवण्णमिचेवमाईणि ॥ ३०९॥ PI व्याख्या-'विनयस्य' प्रसिद्धतत्वस्य 'समाघेश्च प्रसिद्धतत्वस्यैव निक्षेपो-ग्यासो भवति द्वयोरपि चतुष्को
नामादिभेदात्, तत्र नामस्थापने क्षुण्णत्वादनादृत्य द्रव्यविनयमाह-द्रव्यविनये ज्ञशरीरभव्यशरीरब्यतिरिक्त 'तिनिशों' वृक्षविशेष उदाहरणं, स रथाङ्गादिषु यत्र यत्र यथा यथा विनीयते तत्र तत्र तथा तथा परिण-1 मति, योग्यत्वादिति । तथा सुवर्णमित्यादीनि कटककुण्डलादिप्रकारेण विनयनादू द्रव्याणि द्रव्यविनयः। आदिशब्दात्तत्तद्योग्यरूप्यादिपरिग्रह इति गाधार्थः ॥ साम्प्रतं भावविनयमाह
आचारप्रणिधाने स सम्पवर्तते चुः । ज्ञानादिषु विनीतो यो मोक्षार्भ निविचिकित्सकः ॥ १ ॥
दीप अनुक्रम [४१४..]
॥२३९॥
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-[४२], मूल सूत्र-[३] “दशवैकालिक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-विरचिता वृत्ति:
अध्ययनं -९- "विनयसमाधि" आरभ्यते
~481~