________________
आगम (४१/१)
“ओघनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [४९०] → नियुक्ति: [२९१] + भाष्यं [१७४...] + प्रक्षेपं [२४...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-[४१/१], मूल सूत्र-२/१] “ओघनियुक्ति” मूलं एवं द्रोणाचार्य-विरचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||२९१||
भवेत् तद्यतनां वक्ष्यति । उदएत्ति गर्य, इह कस्मादुदकस्थानमेवमुक्तम् , उच्यते, पृथिवीकायस्य धनसन्तानस्य च तुल्ययतनाप्रतिपादनार्थम् । तथाकोत्थलगारिअघरग घणसंताणाइया व लग्गेजा । उकरं सट्ठाणे हरतणु संचिट्ठ जा सको ॥ २९२॥
'कोत्थलकारिका' गृहकारिका गृहकं मृन्मयं करोति तत्र यतनां वक्ष्यति । मट्टिएत्ति भणिअं, घनसन्सानिका वा कदाचिल्लगति घणसतानिया लग्गा, आदिशब्दात्तदण्डकादिः । अधुना सर्वेषामेवैतेषां यतनां प्रतिपादयन्नाह-'उकरं सहाणे' मूर्षिकोत्केरः स्वस्थाने मुच्यते-यतनया मूषिकोत्करमध्य एव स्थाप्यते प्रमृज्य, 'हरतणु' अथ हरतणुः अधस्तात्सलिलबिन्दव उन्मज्य लग्नास्ततस्तावत्प्रतिपालयति याचदेते शोषमुपगच्छन्ति, ततः पश्चात्पात्र प्रत्युपेक्ष्यते । उदएत्ति गयं ॥ इयरेस पोरिसितिगं संचिक्खाचेत्तु तत्तिअंकिंदे। सवं वावि विगिचइ पोराणं महि ताहे ॥ २९३ ॥ | 'इयरेसुं' ति कोस्थलकारिआघणसंताणयादियाण 'पोरिसितिगं संचिक्खावेड'त्ति प्रहरत्रयं यावत्तत्पात्रक संदिन क्खावेत्तु प्रतिपालयति, यदि तावत्याऽपि वेलया नापयाति ततः पात्रकस्थापनादेस्तावन्मात्रं छित्त्वा परित्यज्यते । 'सवं वावि बिगिचति' अन्येषां वा पात्रकस्थापनादीनां सद्भावे सर्वमेव तत्पात्रस्थापनादि परित्यजति । 'पोराणं महिअं| ताहे' त्ति अथ तत्कोत्थलकागृहकं न सचेतनया मृत्तिकया कृतं किन्तु पुराणमृत्तिकया ततस्तां पुराणमृत्तिका 'ताहे' ति|2 तस्मिन्नेव प्रतिलेखनाकालेऽपनयति यदि तत्र कृमिकास्तया न प्रवेशिता इति । पत्तं पमजिऊणं अंतो बाहिं सई तु पप्फोडे । केइ पुण तिषिण वारा चउरंगुल भूमि पडणभया ॥ २९४ ।।
दीप अनुक्रम [४९०]
6+026SCARSANSAR
~238~