________________
आगम
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययन [-], मूलं [-/गाथा-], नियुक्ति: [६४२], भाष्यं [११९...]
(४०)
प्रत
सूत्राक
तद्वक्तव्यं जन्मभूमिः, तथा कालो नक्षत्रचन्द्रयोगोपलक्षितो वाच्यः, जम्म वक्तव्यं, तच्च मातापित्रायत्तमित्यतो मातापितरौ वाच्यौ, गोत्रं यद्यस्य तद्वाच्यम्, 'अगारछउमत्थपरियाए' त्ति पर्यायशब्दः उभयत्राप्यभिसम्बध्यते, अगारपर्यायो| गृहस्थपर्यायो वाच्यः, तथा छद्मस्थपर्यायश्चेति, तथा केवलिपर्यायो वाच्यः, सर्वायुष्कं वाच्यं, तथा आगमो वाच्यः, कः कस्यागम आसीत् , परिनिर्वाणं वाच्यं, कस्य भगवति जीवति सति आसीत् कस्य वा मृते इति, तपश्च वक्तव्यं, किं केनापवर्ग गच्छता तप आचरितमिति ?, चशब्दात्संहननादि च वाच्यम्, इति गाथासमुदायार्थः । इदानीमयवयवार्थः । प्रतिपाद्यते-तत्र क्षेत्रद्वारावयवार्थाभिधित्सयाऽऽहमगहा गोब्बरगामे जाया तिण्णेव गोयमसगोत्ता । कोल्लागसन्निवेसे जाओं विअत्तो सुहम्मो य ॥ ६४३॥
ब्याख्या-मगधाविषये गोबरग्रामे सन्निवेशे जातात्रय एवाद्याः 'गोय'त्ति एते त्रयोऽपि गौतमसगोत्रा इति, कोल्ला४ गसन्निवेशे जातो व्यक्तः सुधर्मश्चेति गाथार्थः।
मोरीयसन्निवेसे दोभायरो मंडिमोरिया जाया । अयलो य कोसला' महिलाए अकपिओ जाओ ॥ ६४४॥ | व्याख्या-मौर्यसन्निवेशे द्वौ धातरौ मण्डिकमौयौं जाती, अचलश्च कौशलायां मिथिलायामकम्पिको जात इति गाथार्थः । तुंगीय सन्निचेसे मेयजो वच्छभूमि' जाओ। भगवपि य पभासो रायगिहे गणहरो जाओ॥६४५॥ दारं ।। ब्याख्या-तुझिकसन्निवेशे मेतार्यों वत्सभूमौ जातः, कोशाम्बीविषय इत्यर्थः, भगवानपि च प्रभासो राजगृहे गण
दीप
अनुक्रम
JAMERatinintamational
Monsonantos
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~512~