________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[सू.]
दीप
अनुक्रम [६२..]
Educati
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+निर्युक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [६], मूलं [-] / [ गाथा-], निर्युक्तिः [ १५५५...] भाष्यं [ २४३] प्रक्षेप [१]
असं दिज्जति, तत्थ साहू अदूरेण वोलेंता निमंतिया तेहिं भन्तं गहियं, मंसं नेच्छति सा य रायभूया भणइ किं तुज्झं न ताव कन्तियमासो पूरी, ते भांति जावज्जीवाए कत्तिउत्ति, किं वा कह वा, ताहे ते धम्मक कहेंति, मंसदों से य परिकहंति, पच्छा संबुद्धा पवतिया, एवं तीसे दवपचक्खाणं, पच्छा भावपच्चक्खाणं जातं, अधुना अदित्साप्रत्याख्यानं प्रतिपाद्यते, तत्रेदं गाथार्द्ध, अदित्साप्रत्याख्याने 'बंभण समणा अदिच्छत्ति हे ब्राह्मण हे श्रमण अदित्सेति-न मे दातुमिच्छा, न तु नास्ति यद् भवता याचितं, ततश्चादित्यैव वस्तुतः प्रतिषेधात्मिकेति प्रत्याख्यानमिति गाथार्थः ॥ २३९ ॥ अधुना प्रतिषेधप्रत्याख्यानव्याचिख्यासयेदं गाथाशकलमाह-'अमुगं दिज्जउ मज्नं' गाहा व्याख्या अमुकं घृतादि दीयतां मह्यं, इतरस्त्वाह - नास्ति मे तदिति, न तु दातुं नेच्छा, एष इत्थंभूतो भवति प्रतिषेधः, अयमपि वस्तुतः प्रत्याख्यानमेव प्रतिषेध एव प्रत्याख्यानं २ | ।। २४० ॥ इदानीं भावप्रत्याख्यानं प्रतिपाद्यते, तत्रेदं गाथार्द्ध 'सेसपयाण य गाहा पञ्चकखाणस्स भावंमि' शेषपदानामागमनोआगमादीनां साक्षादिहानुतानां प्रत्याख्यानस्य सम्बन्धिनां गाथा कार्येति योगवाक्यशेषों, इह गाथा प्रतिष्ठोच्यते, निश्चितिरित्यर्थः, 'गाथु प्रतिष्टालिप्सयोर्ग्रन्थे चे'ति धातुवचनात्, 'भावमिति द्वारपरामर्शः, भावप्रत्याख्यान इति । तदेतद्दर्शयन्नाह 'तं दुविहं सुतणोसुय' गाहा, 'तद्' भावप्रत्याख्यानं द्विविधं द्विप्रकारं 'सुत
१ भक्तं दीयते, तत्र साधवोऽतूरे म्यतिव्रजन्तो निमन्त्रिताः, तैर्भकं गृहीतं, मां नेच्छन्ति सा च राजदुहिता भणति किं मा न तावद कार्त्तिकमासः पूर्णः १ ते भक्ति-पावनीवं कार्त्तिक इति किं वा कथं वा ? तदा ते धर्मकथां कथयन्ति मांसदोपांन परिकथयति पश्चात् संबुद्धा प्रमजिता, एवं तस्या द्रव्यस्यास्यानं पश्चाद् भावप्रत्याख्यानं जातं
For Parts Only
Jaincibrary org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [०१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्तिः
~1609~