________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम [-]
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+निर्युक्तिः+वृत्तिः) अध्ययनं [-], मूलं [- /गाथा - ], निर्युक्ति: [ ८१],
Education intimational
इन्द्रचक्रवर्त्तिप्रभृतयः तैर्महितः पूजितः तं तीथर्करं 'अस्य' वर्त्तमान कालावस्थायिनः तीर्थस्य इति गाथार्थः ॥ ८१ ॥ एवं तावदर्थवतुर्मङ्गलार्थं वन्दनमभिहितं इदानीं सूत्रकर्त्तृप्रभृतीनामपि पूज्यत्वात् वन्दनमाह
इकारसवि गणहरे पवायए पवयणस्स वंदामि । सव्वं गणहरवंसं वापरावंसं पवयणं च ॥ ८२ ॥ व्याख्या--'एकादश' इति संख्यावाचकः शब्दः, 'अपिः' समुच्चये, अनुत्तरज्ञानदर्शनादिधर्मगणं धारयन्तीति गणधरास्तान्, प्रकर्षेण प्रधाना आदौ वा वाचकाः प्रवाचकाः तान् कस्य ?- 'प्रवचनस्य' आगमस्येत्यर्थः, किं ?--वंदामि एवं तावन्मूलगणधरवन्दनं, तथा 'सर्व' निरवशेषं, गणधराः - आचार्यास्तेषां वंश :- प्रवाहस्तं तथा वाचका उपाध्यायास्तेषां वंशस्तं तथा 'प्रवचनं च' आगमं च वन्द इति योगः । आह-इह वंशद्वयस्य प्रवचनस्य च कथं वन्द्यतेति, उच्यते, यथा अर्थवक्ता अर्हन् वन्द्यः, सूत्रवक्तारश्च गणधराः, एवं यैरिदमर्थसूत्ररूपं प्रवचनं आचार्योपाध्यायैरानीतं, तद्वंशोऽ ध्यानयनद्वारेणोपकारित्वात् वन्द्य एवेति, प्रवचनं तु साक्षाद्वृत्त्यैवोपकारित्वादेव वन्यमिति गाथार्थः ॥ ८२ ॥ इदानीं प्रकृतमुपदर्शयन्नाह
ते बंदिऊण सिरसा अत्थपुडुत्तस्स तेहि कहियस्स । सुयनाणस्स भगवओ निज्जुत्तिं कित्तहस्सामि ॥ ८३ ॥ व्याख्या- 'तान्' अनन्तरोक्तान् तीर्थकरादीन् 'वन्दित्वा' प्रणम्य 'शिरसा' उत्तमाङ्गेन, किम् १-निर्युद्धिं कीर्त्तयिष्ये, कस्य !-' अर्थपृथक्त्वस्य' तत्र श्रुताभिधेयोऽर्थः तस्मात् सूत्रं पृथक् तद्भवः पृथक्त्वं च अर्थश्च पृथक्त्वं चेति एकव
१ चान्द्रे निज उभयपदभावात्. २ तदेव पृथक्त्वमिति विशे० मलयगिरीयायां च
बन्दे
For Parts Only
भाष्यं [-]
~124~
www.ncbrary.org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [०१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्तिः गणधर - वंदना एवं निर्युक्तिरचना-प्रतिज्ञा