________________
आगम
(३८/२)
“पंचकल्प” - छेदसूत्र-५/२ (भाष्य)
------------ भाष्यं [१७७२] --------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३८/२], छेदसूत्र - [५/२] "पंचकल्प" संघदासगणिक्षमाश्रमण रचितं भाष्य
हो मेलको वेव
पवादित पर लिग वापि मा यो च यो वा रस जिसेवी गुत्तरिया बसमा जोमा
महानतावराहे संबढियमोऽवराहाणायपरंपरागते अत्थे। आगाढकारणेसु महाराणा पुढी एगुलरिया व होइ दबामामएस कि कुणिमो
प्रत सूत्रांक [१७७२]
दीप अनुक्रम [१७७२]
पउणोऽपि। आसेक्ने उ साहू रसगिद्धो सेलजो चेत्र ॥२॥ तंबोलपत्तनाएग मा हु सेनापि न पिणासिजा । निहती तं तृ मा अण्णोऽनी तहा कुजा ॥३॥ कालपाहिगारे पस्थिए होतिमोऽपि तस्सरियो । कालविकप्पऽशोऽत्री अतिवादीओ मुणेयध्यो । असिवे ओमोयरिए रायगुडे पयाविहे पा।आगाढे अन्नलिंग कालाखेषो व गहणं च॥..११९|| असिवे जति जतिपंता लिंगविवेगेण तक्रसणं गच्छे । सनत्थ वाचि असिवे कालखेचो चिचेगेणं ॥६॥ आमेऽवेव कुजा पवादिदुट्टेण बुद्धिणो णात । तस्वविय अण्णलिंग गिहिलिग वापि भासेना ॥ ७॥ एवं चिय आगाद अहवा देहस्स जा उ पावती । णिचिसयाणत्तीण व भत्तस्स णिसेहणा घेप ॥ ८॥ एनेसामन्नतरं अणगादि लिगि(दालंच)णो सेवेजा। नवागतापराहे संचदिवयमोऽपराहामा सबढितापराहे नको बछेदो तहेब मूलं या आयारपकप्पेज पमाण निम्माण चरिमम्मि ॥१७८०॥ एसो उकालकप्पो एसो पोचहामि दस का सहारा न लावणं तू जिणोपदहेसु मासु ॥१॥ उपस्यछकायस्सपि आयरियपरंपरागते अत्थे। आगाढकारणेसुं सदसु णिसेवर्ण तत्य ॥२॥ उकाए सहहिउँ इगमन्न पुगोवि सहया। जागाडमणागाटे आयरियां तुजं तस्य ॥३॥ दोर सेते काले भाचे परिसे तिमिच्छि असहाए। एएहि कारणेहि सत्तपिद होरागाई ल.१२०॥४॥एगादीया पडदी एशत्तरिया यहोड दाणओमस्थगपरिहानी दशामादं वियागाहि ॥ ल०१२१॥५॥ जंपति पुगो विना सचिन बलम व वा वा। अप्पटिहणतो अच्छा उहिसिउं जाच सो ठाति ॥ ६॥ जाहे उबिडहाणी नाहे ओमत्यहाणिए भणति। अम्हे करमा जोग अलमें एवस्स कि कुणिमो? ॥७॥ एवं तु हावर्यता सेनं काले च भावमासज।। वाजहंसी जाब उसमे जेसि तु दवाण ८० अह पुण भणेज एवं अवस्समेतेहिं कल दवेहिं । एतं दवागाट नहिं जए पणगहाणीए ॥९॥ खेनागार्ट इणमो असनी खेत्ताण मास जोगाणं । असिचं वा अन्नत्या पदीय का होज - स्था ॥२०१२२९७९०॥ आपरियादिगारम अहवा असत्य साया होजाअंतर जहिचगम्मद वाला तहतेणभियं वा ॥१॥ एएहि कारगेहि खेसागादम्मि एरिसे पले। अति असदभाषा एगवसेनेऽविजयणाए ॥ल०१२३॥२॥ कालन्स वावि असई वासावासे पियारणा नत्यि। एएहि कारणेहि कालागाउँ रियाणाहिल. १२४ ॥३॥ वासाजोमा खेतं पटिलेहेडं तु कालोण पहुनो। वचंताग व अंतर वार्स तू नियडियं पापं ॥४॥ डहर वर्षातरवेत्तं ताहेतचेच पुत्रलेतं तु । गंतु वसती वास समतीने बीतवसरातं ॥५॥ अतिउकडं व दुक्ख अप्पा पा वेदणा इस्ये आउं। एएहिं कारणेहिं भावागावं बियाणाहित..१२०॥६॥अचुकट मूलादी अहिटकाई उ वेदगा | अप्पा। नत्थऽग्गिनायणादी देहयोदो प गादादी ल० १२५ ॥७॥ जम्मि पिणडे गच्छस्स विणासो वह प णाणचरणार्ण। एएहि कारणेहि पुरिसागार्ट विषाणाहि ॥ ०१२६ ॥८॥ तस्स उ मुद्दालंभे जाबाजीवं तु (पि) होतामुदेणं । काय तू निषमा पुरिसागाद भरे एनं लि०१२७॥९॥ जेण कुल आयतं तं पुरिस आयरेण रक्खेजा। बहुतुंबम्मि पिण्डे अश्या साहारमा होति ॥१८००॥ संजोगदिद्वपादी फासुगउवदेसमासु जो नुसतो। एवारिसरस असती गायब निमियामागाई । ००१२८॥१॥ मजणनिविभासा असगे पाउरणए व पाणे य । केवडियाण पदाणे अण्णहचित्तो गिराणो वा ॥२॥ होजसहायरहिओ अवत्ता पापि जहर असमस्या। एय सहायागाई गम्हा उ मुगीण विहरिनाल.१२९॥३॥जाचति पश्यमम्मी पटिसेवा मुलउत्तरगुणेसु । ता सत्तासु सुद्धम् सुद्धमासुद्धा यऽसुद्देसु ल०१३०॥४॥ आगाइमणागाडे एवं जंजस्य होइ करणिज । तं तह सरहमाणे देसगकप्पो हबह एसो ॥५॥ एसो सणको अहणा सुतकप्पमो उ पोपहामि । जे तस्य होति विहयो अहिजते जेण वा विहिणा ॥ ६॥ दुनिहम्मि आगमम्मी सुने अत्ये व जे जहिं भावा । सुनमसुनकडाणं परित्यरं ताण अरणं ॥७॥ विचारो णाम सम्मि , गहिए अन्यो ऊ दिजती । सुने अहि जियायेत. मजादा उमा भये ॥ ८॥ पडिलेडण काऊणं सजाय पडवेउपहादी । आयरियादिणिसेज करेड पच्छा य समायं ॥ ९॥ पोरिसि सात माय (कार्ड) चरिमाए पदिय पत्न पडिलेहे। ताहे य अस्थपोरसि इमिणा विहिणा करती ऊ॥१८१७ काउस्सम्गे परखेचणाउ विकहानिमुत्तिया पयतो (ना)। अम्मुडाणे चा कालणाय अक्सेय साहरणा ॥१॥ अण्णोत्रिय सुयकप्पो सोयवं मंह. नीय राइगिए। अणुजोगधम्मवाए किनकम्म होह काया ॥२॥ वक्साजो सुतकप्पो एनो वोच्छामि अायणकप्पं । दाया जेण विहिणा जग्गजनम्म पानन ॥३॥जोए परिवाए अपरिह व अरहे व विणयपरिवाणे। मुत्तस्थनभएमुंजे अज्झायगेसु अणुभाग..१२१॥४॥ जसमागादो जोगो ने आगाडेण चेत्र दाया। अणगादे अणगाडे एनो वोच्छामि परियागं ॥५॥ ससपरीमाणं भणिय मुत्तम्मिा तिपरिसादीयं । न नेणं माणेणं उदिलिया भये सुन ६॥ खुड्डियविमाणपविभत्तिमादि बीहविय तु (चित्तपस्यिाए। णवि बिजती अपरिह अणरिह से तू इमे होति ॥ ७॥ तितिणिए चलचिते गाणंगणिए य दुचलचरिने। आयरियपारिभासी बामाबढे य पिमुणे य ॥८॥ आदीअदिभावे अकडसमापारिए तरुगधम्मे । गनि(रिक)य पदण्ण गेडा ठेक्सएपनए अत्यंडहरो अकुलीणो चि(नि)य दुम्मेहो दमग मंदबुदिनि अपियरपराभलदी सीसो परिभवा आयरिए॥१८२०॥ सोऽपि य सीसो दुविहो पापियो य सिक्सिओ चेष । सो सिक्खिओऽपि निविही मुत्ने अत्थे तदुभए य॥१॥ एतेसि अणरिहाणं जे पडिलक्सा उ होति सबेसि । परिणामगा य जे तू ते अरिहा हॉनि णायका ॥२॥ एनारिसे विणीए सुत्ते अत्ये | य जनिया भेदा। अज्झयणुरेसेस य ते सो असेसिए दिजा ॥३॥ एसजमायणे कप्पो एत्तो योच्छ वस्तिकप्पं तुाजे तु विहाण चरिते क्वेसु गुरुलापर्व चेव ॥४॥ पंचविहम्मि चरिनम्मि बणिया जे जहि अणूभाषा। एसो चरिनकणो जहरूम्म होइ विष्णो ॥५॥ सामाइयादि पंचह अणुभागा तेसि जत्तिया मेदा। नपर्षचम्मि कतई भारियर लहुतरं किं पासबगुरुली यऽहिसा तीसे सारस्रवण सेसागि । भरतं च ततो ततो अदल मुख
तो ४०० १३१॥७॥ सालाओ परिगहो सको प्रस्थादिरागनिम्गहणं । लोगे पुण गुरुगतरो सवेसि भवे मुसाबादो ॥8०१३२०८| काऊणवि संचरण मुसवमागं तु सामंगेऽपि । म भपति पाणलोपो नेण मुसं भारिश होए ॥९॥ जहणगा उ केती अभयंता मुसित मिगपिहार। णियडीय नि धम्म सुनेमु अह भिड़गे ते य॥१८३०॥ सोउं मिटवतारा विणयं काऊग मिाए आह। अजयभिई जम्बो सत्या ते देह ॥१॥ मुलबजा चाएमो धारेमो गेव्हिउंबते तेणा। पीसस्थभिगाणं मुसिउ विहारं समादत्ता ॥२॥ भिच्छू लवति तेणे घेनुं सिक्लाक्याणिमा अनो! मंजह वदति नेणा गहु पचवाय मुस अम्हे ॥ ३॥ गुरुलाघववक्रवार्ण एवं तृ सोहि कारणा १.९९ पत्रकायभायं
मुनिटीपलसागर
~39~