________________
आगम
(३८/२)
“पंचकल्प” - छेदसूत्र-१/२ (भाष्य)
------------ भाष्यं [१५९७] ----------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३८/२], छेदसूत्र - [9/२] "पंचकल्प" संघदासगणिक्षमाश्रमण रचितं भाष्य
प्रत सूत्रांक [१५९७]
दीप
बिगिओ पप्पो उणि परेण विफप्पो एसो उपदि तपोषहामि आतिभिउमणिया कप्पो अवस्ता विषयमा पकापविही उपाययजाणं विहाणारोषणा भणिया.१०४ागण
नाय पमाणेण य उवहिपमाणं दहा पुणेया। गणणाएं जिगाणं तु एको दो तिषिण वा कप्पा ॥ ल०१०५॥९॥ दो श्यणी संडासो सोत्पीओ वापिहोति आयामो। बदा दिवबहत्य एय पमानापमाणं तृ॥९०१०६॥१६७५ ॥ दो खामिजोन्निएको राणं निणि होति गणणाए। आयामाषषमाणा दुहत्य अदं च विचिठन्ना ॥९०१०७॥१॥ एसो उ भयेन
पो परम्पो उ मिश्रणए गुरूर्ण पा। घट सन पावि पाउण माणऽतिरिनं च धारेजाल०१०८॥२॥ कारणे पकायों होती विकल्पों णिकारणे पुणेयत्रो। उप्पायगो पविती सातिरेग चरेजाहि ॥३॥ गणणाएं पमाणेग गमाहाए उपमोचूर्ण । जो जण्णो अतिरेग घरेइ सोही उ तस्स इमा ॥४॥ चाउम्मामुकोसो मासियमकोय पंच बजहणे । तिषिहम्मिवि उपहिम्मि अतिरेगारोषणा भणिया ॥५॥ अतिरेगा यहिदार संखवणोदितं अह इयामि। परिकामदार बोच्छ अपरिकम्मो जिणाणुषधी ॥६॥ कारणविही पकप्पो घेराणं अविहीए विकायो उपस्किम्ममा उएसा मंडणार्य अतो वो आगाहग महणे गेजसं च जहासखेणिमे तुणाषा।पुरिसे पडिमा उपही तिमितिमा भावसदाई..१०५टागाहमों गीयन्यो खलु पुरिसो गियमेग होइनायो। रिडमादियाहि गहणं परिमाहि भणिनं ॥९॥ घेत्तो वही खलु निग्गिनाहारउबहिसिजलि। सिणिनि निविमुदाई उग्गममात्र दीहि नियमेणं ॥१६१०॥ एगेण घेप गहणं कायों दोहिं भवे पापो उनिप्पभिनित विकापो भने पाणे नहा उपही ॥१॥आदिनिएग उगहणं वितियाणम्मि अमष्णातं । हंदिर परिकवणिजो महारको(हाकरो सरसादुर्ण.१०६॥२॥ आदिनि होनिकापो तिगतिमहारउवाहिसेजाओ। गहणंतुदोनि तिचिहं उम्मममादी तिमपिम ॥ रितिबडाण पकप्पो तस्थापि तिगमदमेव घेत्तर असतीय अणुपणानं पणहाणीए असुद्धपि ॥२०१०९॥४॥केग पुष कारणं गच्छे असुरषि उम्गमादीहि । पेपनि भागनि सुगम् कारणमिणमो समासेणं ॥९०११०॥५॥ स्यणाकरोत जम्हा आगरो होइ सबसुक्खाण नाणादीण य पभवा नतो व मोक्सोयतो सतेस.१११॥६॥ आइना महागो कालो चिसमोसपक्रवाओ दो दुमिक्समादी । आदिनिगमंगगेणं गहर्ण मणिपकप्पम्मि..१०७१8०११२॥७॥ नियनि(क)मंतपमाणे अणुपासो वेव कारणनिमिन । परिक्रम्मण परिहरणे उवही अतिस्निगपमाणो ॥८॥ गण्डो सबालबुददो गिलागसेहादिएहि आनिष्णो। एसोय महाणो नू नस्स तु दुलर्भ निमविमुदं ॥९॥ कालो चिसमो मिक्समादि दोसा सपक्सजओ उ इमे। पासस्थादी यह ओमाणतो तओ होनि ॥ १६२०॥ अहव असंविग्याची जह महराकोवाडगा केई । मायाए उग्गमनी सड़दा अविकोवि नवि जाणे ॥ १॥ एएहि कारणेहि अनमंते आइतिगभंगमहर्णा आदितिगममामादी भंगो तू भसमा होनि ॥२॥ कारणनो निविहंपी माणं न अतिकमेज कदादि। कि पुष सिविहं माणं? भन्नति हणमो निसामेह ॥३॥ हपति पमाणपमा खेतमार्ण च कालमाण पाएतं तिविह पमा अनिकमो सिमा होति ॥४॥ अनिरंग पमाणेग निह पोय केपि गाम मिजासिलो अतिकमोन परतोवि दुगाड्या मो॥५॥ कालपमाणानिको कुजा पाउरणगं अकालेऽपि । वसनी कालानीन असिवादणचासणं एवं ॥६॥ परिकम्मणमपिहीए बलियारम्बाम्मि कुजाहि। दाइभारंभे सीतेण अदिओ उभियं पलो ॥ ७॥ अतिरिनपमान वा धारिजइ कारणेहि एएहि । सो सबों पकपी तू निकारगओ विकलो 3॥८॥संकप्पो उपाणि सोय पसायोंय अपसम्यो पाएसिदोडपी पावणा होनिमा कमलो ॥९॥ सपनागपरिने अणुपाटण पत्यका पसन्यो दिवसियकसाएस अपमायो उपो ..१०८॥१३॥ देसपपभावगाई सन्चाई कदमहं अहिनेजा। जो चिते(एसो सकप्पो दसणे होनि ॥१॥ नाणदयारं ग को कई चनाणं अहं अहिजेजा। इति नागे चारिते मुबमारिनो कह होजा॥२॥ उमर उनरिएहिरवास्निगुहिका विहरेजा। एसो तुचरित्नम्मी सकप्पो सत्थगो भणिती ॥३॥ सदादिशदियाघाण पापणा नह य रामराम तुकोहारिः कमायाण य अजाणं होति अपसत्यं ॥४॥ एसो खलु संकप्पो एनो बाच्छामहं न उपकप्पं । उपकप्पती करेनि उपणे यहाँतिएगट्ठा ॥५॥ मीण पाणेण व उपकरणेण प उपग्गह कुपति। उसकम्प गुणचारी उपकप्त वियागाहि ॥ ६॥ हिनओ पिचासिओ वा सीनभिभूतो पण नरनी पदिनु । नस्स करेइ उवम्मद पटतदडस वा घृणा.७॥ जो उम्पाएं समाहि वठबिहनाणदसणे परणे । ततो यतपसमाहि नस्स खमे निजरा होनि ॥८॥मलेग व पामेण उपकरणे व उम्महिन्देहो। जो कुणा सि समाहि नस्सावरण हगति दाना ॥९॥ भन्नरस व पाणम्स प उपकरणस उपमहकरस। जो कुणा अंतराय नस्साचरणं पपइदेनि न०११३ ॥१६४०॥ एसपकप्पी मणिो एनी बोचम् अहं नजणुकण। असहो तू नहिय पच्छामाचे मुणेया॥१॥नाणचरणदयार्ण पुवायरियाण अणुरिति कुणइ । अणुगमन गणधारी अणुकर्ण विषाणाहि ॥२॥ गुणसयसहस्सानियाण गुण नाला व अभिलसंताण जे खेतमालमाचा आसजा जोगहागि भने । १.९॥ गुणलयकलिलो जम्मो मोक्खो पालो मुणेयको सामाधारीहानी जोगहाणी मुगेयया ॥४॥
सेनाणऽसती अदाण उबलिसब्मि काल दुम्मिासे । भावे गेलणादिसु सुदामाचे तु जदमुदं ॥५॥ मेव्हेजाहारादी नागादीप उजमण कुजा। अणसणमादी व तब (२७४) -१०९८पत्रकम्पभाष्यं -
मुनि दीपराजसागर
अनुक्रम [१५९७]
~36~