________________
आगम
(३८/१)
“जीतकल्प” - छेदसूत्र-५/१ (मूल) ---------- मूल [६९] --------------
------- भाष्यं [२०१९] --------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३८/१], छेदसूत्र - [५/१] "जीतकल्प" मूलं एवं जिनभद्रगणिक्षमाश्रमण विरचितं भाष्य
प्रत
[६
]
दीप अनुक्रम
सम्राकाभ
मती उस्सग्गऽक्वाययोतु पटमरस। वितियरस तु उसनो असिजक्याए तुवतियस्स ॥९॥ अंबाडीदिद्रुतेहिं परिकखा तेसि होनि काया। जह कोथि गुरुहित मणिनो अंपाणि आणेहि ॥ २०२०॥ परिणामगोऽत्य भणती किं सचिनेऽचिते व आणेमि ?| भावतो केवइए वा? किटाले मिणमिणे वा ॥१॥ वेति गुरू लद बिय पुणो वोच्छिमु जहर पीमंसा। मणिोऽसित्ती एवं अप्परिणामो इमं चेति ॥२॥किने पित्तफ्लायो ? मा चिनियं एरिसाई जंपाहि। मागं परोषि सोच्छिति अहंपि मेच्छामि एयस्त ॥३॥ अतिपरिणामो मणति कालो सि अनिच्छए अहो तान। कि एचिरस्स बुर्त? इच्छाम्हविण तरिमो मणि ॥४॥ घेतृण भारमागतों मणती अण्णेवि किं नु आणेमि? तो दोऽपि गुरु भणती उबालभन्तो इर्म नहितं ॥५॥णाभिपायं गिम्हसि असमले वेष भाससी क्यणे। सुक्कंबिललोणकए तिणि अहवापि दोशंगे ॥६॥ एमेव य सकरखेवी मंजितु आणेह बेनि अपरिणतो। निष्पावादी रुकवे भगामिण दुमे अह हरिए ॥ ७॥ एमेव य बीयाई आणेनी आणिए गुरू भगती। अंबिलि विडत्याणिव भणामि णवि रोहणसमत्ये ॥ ८॥ तह चितिसंघयणोभयसंपणा नदुभएण हीणा उ । आयपरोभयगोमयतरगा तह अण्णयरगा य ।। मू०७०॥९॥ पितिदुप्पल बेहबली चितिवलिओ देहबुबो कोई। कोबी दोहिवि बलिओ दोहिषी दुबलो कोई ॥२०३०॥ दोहिवि पलिए सवं चितिहीणे जत्थ चिति फिती से। आसज व देहबलं देना सहयं उभयहीणे ॥१॥ अहवा पंचविकप्पा आयतरादी इमे उगाया। पढ़मो आयतरो त णो परयो परतरे वितिओ ॥२॥ उभयतरोत ततिओ गोभयह पउत्यो उ गायनो। अण्णयरो परयो त पंचमओ हो जातको ॥३॥ आवतरपस्तरार्ण कोण निसेसो?ति एत्य चोदेति । आततरा पड़थादी जं विजातिवं तु णिस्थरति ॥ ४॥ यावषकरो तू गच्छरस उवग्गहम्मि वहति तु। एसोतु होति परतर चतुभंगो एव गायत्रो ॥५॥ पेयापचनराणं एकक सकेति दोण णित्यरति। पंचमगो तू पुरिसो अण्णतरो एस गातयो॥ ६॥ कप्पद्विवादयोऽविध चतुरो जे सेतरा समकलाता । साचेकोतरमेयादयो यजे ताण पुरिसाण ॥ मू. ७१॥७॥ कप्पडिता परिणता कहजोगी चेष होन्ति तरमागा। पडिवकरणवि चतुरो अकप्पठियमादिणातबा ॥पनिठा ठपणा ठवणी, अपत्या संठिती ठिती। अवस्थाणं अपन्या या, एगठा चिठणातिय ॥९॥ सामापिए य छेदे णिविसमाणे नहेब गिवि। जिणकप्पे धेषु य उनिह कप्पदिलनी होति ॥२०४० ॥ सा पुण दिति मजाया । सासो कप्पो यहोनि कतिहा उमपति सो इसमेदो इणमो पोष्टं समासेणं ॥१॥ आचेलकुदेसियसेजायरायपिंडकितिकम्मे । पनजेठपडिक्कमणे मास पजोसवणकप्पे ॥२॥ कनिहि ठिता अठिता या सामाविककप्पसंठिता णियमा ?। कतिठाणपनिट्ठो का छेदोचढाणकप्पो उ?॥३॥ चतुहि ठिया उहि अठिया सामातियसंजया मुगेयात्रा। बससुवि पियमा नु ठिनाईयोबटूठा मुणेतका ॥४॥ सेनातरपिंडे या किनिकम्मे पेव चाउजामे या पुरिसट्टे यतहा पत्तारि अवडिया कणा ॥५॥ आचलकरसियरायपिंडे नहा पडिकमणे। मासं पजोसपणाकाणचड़ितो कप्पो ॥६॥दसठाणठितो कप्पो पुरिमस य पच्छिमस्त व जिणस। आचेलकादीम तेसित पाजणा इणमो ॥ ॥ इविहा होति अबेला संता- 15 केला असेलचेला या विस्थगरसनचेला संताचला भवे लेसा ॥८॥ संतेहिवि चेलेहि किह पुण समणा अचेलया होन्ति । भण्णति मुणम् चोदा ! जह संतहि अचेला ॥९॥ सीमावेदियपोनि णतिसतरणम्मि णगावं बेन्लि । जुम्णेहि णग्गिय म्हि तुर सालिय ! देहि मे पोती ॥२०५० ॥ जुष्णेहि संटिएहि य असमतणुपाउएहि ग य गि। संतहिनि निर्माचा अचलगा होनि बेलहिं ॥१॥ एवं दुग्गय पहिया वाचेलया हॉनि ते भने बुद्धी ते खलु असंतताए धरति ण त धम्मसदाए ॥२॥ सति सामम्मि साह मेहन्तऽमहवाई ताता नामिवि संटियमादी धरेन्नि तह धम्मयुद्धीए ॥३॥ आचेलको धम्मो परिमस य पच्छिमम्स व जिणस्सा मज्झिमगाण जिणाणं होति सचेलो जमेलो वा ॥४॥ पडिमाए पाउया पागतिकमने मनिामा समणा। पुरिमचरिमाण अमहवणा तु भिण्णाणिमे मोनं ॥५॥ निरुबहपलिंगभेदो णिककारगयो ण कप्पये कान। कि पुणत णियह भणति अहजायलिग नग॥जम्म दुनिह होती मानुकृषिम्मि पदम ज जर्म। भवसंसारचउक्के गिप्पिटिए वितिय पाज॥ ॥ तस्स इमे भेडा खल संघमारे यसमण पाउरणे। गलक(मेकर)दसे पट्टे लिंगदुवे या इमा भयणा ॥८॥ शिकारपओ लहुओ निशु चनुगुरुगा य हॉनि बोबवा। गिहिलिंग अाणलिंगे दोमुचि मूलं तु बोध ॥५॥ कुविना कारणे पुणभेर लिंगस्सिमेहि कजेहि गेलण्णरोगकोएसरीरबेयावडियमादी ॥२०६० ॥ आसज सेनकप्पं बासाठाई अभाविए असह। काले अदाणम्मि य सागरि नेणे य पंगरणं ॥१॥ असिवे. ओमोपरिए रायढे पापिठे बा। आगा। अपणलिंग कालकरखेयो व गमणं वा ॥२॥ संपस्सोहविभागे समणा समणीय कुलगनरसेना कडमिह ठिए ग कप्पनि अद्वियकप्पे जामुदिस्त ॥३॥ आयरिए अभिलेगे भिन्तुम्मि गिलाणगम्मि भयणा उ। तिवसुनाविपकेसे लिपपरियट्टे नओ गहणं ॥४॥ नियंगरपडिस्कुटो आणा जण्णाय उग्गमो सुमे। अविमुनि अलावण्या दरामसेजा ठितुच्छेदो ॥ ५॥ पुरपच्छिमबजेहिं अवि कम्मं जिणावरहिं लेसणं। भुत्तं विवेड्गेहि यण य सागरियस्स पिहो तु ॥६॥ दुविहे गेलण्णम्मी णिर्म-19 २०५७ जीनकन्यमाय -
मुनि दीपरतसागर
करकाम्पसलकर
[६९]
~44~