________________
आगम
(१८)
प्रत
सूत्रांक
[१३९
-१४०]
दीप
अनुक्रम
[२६६
-२६७]
“जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति” - उपांगसूत्र-७ (मूलं+वृत्तिः)
वक्षस्कार [७],
मूलं [१३९ - १४०]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [१८] उपांग सूत्र [७] "जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति" मूलं एवं शान्तिचन्द्र विहित वृत्तिः
श्रीजम्बू
द्वीपशान्तिचन्द्री -
वृत्ति:
॥४६२॥
तिर्यक् तापयतः, एतच्च सर्वोत्कृष्टदिवस चक्षुः स्पर्शापेक्षया बोध्यं तिर्यगूदिकथनेन पूर्वपश्चिमयोरेवेदं ग्राह्यं, उत्तरतस्तु १८० म्यून ४५ योजनसहस्राणि याम्यतः पुनद्वीपे १८० योजनानि, लवणे तु योजनानि ३३ सहस्राणि ३ शतानि त्रयस्त्रिंशदधिकानि योजनत्रिभागयुतानीति ॥ अथ मनुष्यक्षेत्रवर्त्तिज्योतिष्कस्वरूपं प्रष्टुं चतुर्दशद्वारमाह - 'अंतो णं भन्ते' इत्यादि, अन्तर्मध्ये भदन्त ! मानुषोत्तरस्य मनुष्येभ्य उत्तरः- अग्रवर्ती एनमवधीकृत्य मनुष्याणामुत्पत्तिविपत्तिसिद्धिसम्पत्तिप्रभृतिभावात् अथवा मनुष्याणामुत्तरो-विद्यादिशक्त्यभावेऽनुकंपनीयो मानुषोत्तरस्तस्य पर्वतस्य ये चन्द्र|सूर्य ग्रहगणनक्षत्रतारारूपज्योतिष्काः ते भदन्त ! अत्रैकस्मिन्नेव प्रश्ने यद्भदन्तेति भगवत्सम्बोधनं पुनञ्चक्रे तत्पृच्छ| कस्य भगवन्नामोच्चारेऽतिप्रीतिमत्त्वात् देवाः किमूर्ध्वोपपन्नाः - सौधर्मादिभ्यो द्वादशभ्यः कल्पेभ्य ऊर्ध्व मैवेयकानुतरविमानेषूपपन्ना:- उत्पन्नाः कल्पातीता इत्यर्थः कल्पोपपन्नाः - सौधर्मादिदेव लोकोत्पन्नाः विमानेषु ज्योतिःसम्बन्धिषु | उपपन्नाः चारो-मण्डलगत्या परिभ्रमणं तमुपपन्ना - आश्रितवन्तः उत चारस्य यथोक्तस्वरूपस्य स्थिति:- अभावो येषां ते चारस्थितिका अपगतचारा इत्यर्थः गतौ रतिः- आसक्तिः प्रीतिर्येषां ते गतिरतिकाः, अनेन गतौ रतिमात्रमुक्तं, सम्प्रति साक्षाद् गतिं प्रश्नयति गतिसमापन्ना - गतियुक्ताः १, भगवानाह - गौतम ! अन्तर्मानुषोत्तरस्य पर्वतस्य ये चन्द्र| सूर्यग्रहण नक्षत्रतारारूपज्योतिष्कास्ते देवा नोर्ध्वोपपन्नाः नो कल्पोपपन्नाः विमानोपपन्नाः चारोपपन्नाः नो चारस्थितिकाः अत एव गतिरतिकाः गतिसमायुक्ताः, ऊर्ध्वमुखकलम्बुकापुष्प संस्थान संस्थितैरिति प्राग्वत्, योजनसाहस्रिकैः अनेकयो
For P&Pealise Cinly
~927~
वक्षस्कारे
ऊर्ध्वादि
तापः ऊ
र्वोत्पन्नत्वादि सू.
१३९-१४०
॥४६२॥
