________________
आगम
(१८)
“जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति” - उपांगसूत्र-७ (मूलं+वृत्तिः ) वक्षस्कार [७], -----
---- मूलं [१३३] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [१८], उपांग सूत्र - [७] "जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति मूलं एवं शान्तिचन्द्र विहित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [१३३]
नान् अभिवर्द्धयमानः चतुरशीति २ योजनानि शीतानि-किश्चिन्यूनानि पुरिसच्छायमिति-पुरुषस्य छाया यतो भवति सा पुरुषच्छाया सा चेह प्रस्तावात् प्रथमतः सूर्यस्योदयमानस्य दृष्टिपथप्राप्तता, अत्रापि सप्तम्यर्थे द्वितीया, ततोऽयमर्थः-तस्या र निवर्द्धयन् २-हापयन् २, कोऽर्थः -पूर्व २ मण्डलसत्कपुरुषच्छायातो बाह्यवाह्यमण्डलपुरुषच्छाया किञ्चिन्यूनैश्चतुर| शीत्या योजनहींना इत्यर्थः, सर्वबाह्यमण्डलमुपसङ्क्रम्य चार चरति, यच्चात्रोक्तं ८४ योजनानि किश्चिन्यूनानि उत्तरोत्तरमण्डलसत्कपुरुषच्छायायां हीयन्ते इति तत्स्थूलत उक्तं, परमार्थतः पुनरिदं द्रष्टव्यं-व्यशीतियोजनानि योविंश-18| तिश्च षष्टिभागा योजनस्य एकस्य षष्टिभागस्य एकषष्टिधाच्छिन्नस्य सत्का द्विचत्वारिंशद् भागाश्चेति दृष्टिपथप्राप्ततावि
ये हानौ ध्रवं, ततः सर्वाभ्यन्तरान्मण्डलात् तृतीयं यन्मण्डलं तत आरभ्य यस्मिन् मण्डले दृष्टिपथप्राप्तता ज्ञातु|| मिष्यते तत्तन्मण्डलसङ्ख्यया षट्त्रिंशद् गुण्यते, तद्यथा-सर्वाभ्यन्तरान्मण्डलात्तीये मण्डले एकेन चतुर्थे द्वाभ्यां पञ्चमे त्रिभियावत् सर्वबाह्यमण्डले व्यशीताधिकशतेन गुणयित्वा ध्रुवराशिमध्ये प्रक्षिप्यते, प्रक्षिप्ते सति यद्भवति तेन हीना पूर्वमण्डलसरकदृष्टिपथप्राप्तता तस्मिन् विवक्षिते मण्डले दृष्टिपथप्राप्तता ज्ञातव्या, अथ त्र्यशीतियोजनादिकस्य ।
ध्रुवराशेः कथमुपपत्तिः ?, उच्यते, सर्वाभ्यन्तरमण्डले दृष्टिपथप्राप्ततापरिमाणे सप्तचत्वारिंशत्सहस्राणि द्वे शते त्रिपश्य1धिक योजनानामेकविंशतिश्च पष्टिभागा योजनस्य ४७२६३ १४, एतच्च नवमुहूर्तगम्यं तत एकस्मिन् मुहू कषष्टिभागे |
किमागच्छतीति चिन्तायां नव मुहूर्त्ता एकषट्यां गुण्यन्ते जातानि पञ्च शतान्येकोनपञ्चाशदधिकानि ५४९ तैर्भागे हृते
Sceneseweresteotic
दीप अनुक्रम [२५८]
~890~