________________
आगम
(१८)
"जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति" - उपांगसूत्र-७ (मूलं+वृत्तिः ) वक्षस्कार [४], ----------
--------- मूलं [८९] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [१८], उपांग सूत्र - [७] "जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति मूलं एवं शान्तिचन्द्र विहित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [८९]
द्वीपशान्तिचन्द्री
गाथा:
श्रीजम्ब-18मान्तादष्ट शतानि चतुर्विंशदधिकानि चत्वारि च सप्तभागान् योजनस्य अबाधया कृत्वा इति गम्यं, अपाम्तराले वक्षस्कारे
मुक्त्वेति भावः, शीताया महानद्या बहुमध्यदेशभागेऽत्रान्तरे नीलबद्रहो नाम द्रहः प्रज्ञप्तः, दक्षिणोत्तरायतःप्राचीनप्रती- नीलबदा
चीनविस्तीर्णः,पद्मद्रहश्च प्रागपरायतः उदग्दक्षिणपृथुरिति पृथग्विशेषणं, यथैव पद्महे वर्णकस्तथैव नेतव्यः, नानात्वमिति या दृचिः
अनपर्वताः विशेषोऽयं, द्वाभ्यां पद्मवरवेदिकाभ्यां द्वाभ्यां च वनखण्डाभ्यां सम्परिक्षिप्तः, अयं भावः-पद्मद्रह एकया पद्मवरवेदिकया। ॥३२९॥ एकेन च वनखण्डेन परिक्षिप्तः, अयं तु प्रविशन्त्या निर्यान्त्या च शीतया महानद्या द्विभागीकृतत्वेनोभयोःपायोति
नीभ्यां वेदिकाभ्यां युक्त इति सम्यक, अर्थश्च नीलवर्षधरनिभानि तत्र तत्र प्रदेशेषु शतपत्रादीनि सन्ति अथवा नीलव
भामा नागकुमारो देवोऽत्राधिपतिरिति नीलवान् इद इति, शेषं पद्मादिकं तदेव नेतव्यं, पमद्रह इव पद्ममानसङ्ख्या -13 शपरिक्षेपादिकं ज्ञातव्यमित्यर्थः ॥ अथ काश्चनगिरिव्यवस्थामाह--णीलवन्त इत्यादि, नीलवद्महस्य पूर्वापरपाययोः प्रत्येक दशदशयोजनान्यबाधया कृत्वेति गम्यं, अपान्तराले मुक्त्वेति भावः, अत्रान्तरे दक्षिणोत्तरश्रेण्या परस्परं मूले | सम्बद्धाः अन्यथा शतयोजन विस्ताराणामेषां सहस्रयोजनमाने द्रहायामेऽवकाशासम्भव इति, विंशतिः कापानकपर्वताः ॥॥ प्रज्ञताः, एक योजनशतमूर्वोच्चत्वेन, गाथाद्वयेनैतेषां विष्कम्भपरिक्षेपावाह-मूले योजनशतं मध्ये-मूलतः पञ्चाश-||
॥३२९॥ आयोजनोवंगमने पञ्चसप्ततियोजनानि उपरितने-शिखरतले पञ्चाशद्योजनानि विस्तारेण भवंति काश्चनकाभिधाः पर्वताः || HRIमूले त्रीणि योजनशतानि पोडशाधिकानि मध्ये द्वे योजनशते सप्तत्रिंशदधिके अष्टपश्चाशदधिकयोजनशतं ॥
दीप अनुक्रम [१४६-१५०
~6614
