________________
आगम
(१८)
“जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति” - उपांगसूत्र-७ (मूलं+वृत्तिः ) वक्षस्कार [४],
----- मूलं [८४] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [१८], उपांग सूत्र - [७] "जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति मूलं एवं शान्तिचन्द्र विहित वृत्ति:
श्रीजम्बू
प्रत सूत्रांक [८४]
दीप
18 रक्तारक्तवतीनानी तावत्परिवार स्त इति प्रतिषिजयमष्टाविंशतिनदीसहस्राणि, अथ सर्वाप्रेणास्था नदीपरिवारं विशेषण- वक्षस्कारे द्वीपशा-18द्वारेणाह-पञ्चभिर्नदीलक्षद्वात्रिंशता च नदीसहस्रः समप्रा-परिपूर्णा, तथाहि-अस्या उभयकूलवर्सिविजयषोडशकेऽष्टा- सनदीकतिन्तिचन्द्री
18 विंशतिनंदीसहस्राणीत्यष्टाविंशतिसहस्राणि पोडशभिर्गुण्यंते, जातं चतुर्लक्षाण्यष्ट चत्वारिंशत्सहस्राणि, अत्र राशी कुरु- गिछिद्रहया चिः
18 गत ८४ सहस्रनदीप्रक्षेपे जातं यथोक्तं मानमिति, अघो जयन्तस्य द्वारस्य-पश्चिमदिग्वर्तिजम्बूद्वीपद्वारस्य जगती ॥३०९॥ 18 दारयित्वा पश्चिमेन-पश्चिमभागेन लघणसमुद्रं समुपसर्पतीति ॥ अधुनाऽस्वा विष्कम्भाधाह-'सीओआइत्यादि,
18 शीतोदा महानदी प्रवहे-इदनिर्गमे पञ्चाशद्योजनानि विष्कम्भेन, हरिनदीप्रवहादस्याः प्रवहस्य विगुणस्त्रात्,18 18 योजनमुद्देधेन-उण्डत्वेन, पञ्चाशद्योजनानां पश्चाशता भागे एकस्यैव लामात्, तदनन्तर मात्रया २-क्रमेण २18
प्रतियोजनं समुदितयोरुभयोः पार्थयोरशीतिधनुर्वृड्या, प्रतिपाय चत्वारिंशद्धनुर्ववेत्यर्थः, परिवर्बमामा २ मुखमूले-18 समुद्रप्रवेशे पञ्च योजनशतानि निकम्मेन प्रवहविष्कम्भापेक्षया मुखविष्कम्भस्य दशगुणत्वात् , दशयोजनान्युद्वेधेन, आद्यप्रवहोद्वेधापेक्षयाऽस्य दशगुणत्वात्, शेषं व्यक्तं ॥ अथ निषधे कूटवक्तव्यमाह-'णिसढे 'मित्यादि,
॥३०९॥ यथा सीतोदाया उत्तरकूल विजयेषु रकारकवत्यौ दक्षिणकूलकाये च महासिंधू तथा न शीतायाः किन्तु उत्तरतो गासिन्धू दक्षिणत इतरे इति (ही पत्ती)३ गंगादिसीतोदापर्यन्तनदीनां अखप्रवेशान मित्तं समुद्रोऽपि तत्र तत्र प्रदेशे अनादिजयस्थित्या यायनलप्रवेशोचितप्रणालयुमा संभाव्यते अतो न किंचिदनुप-| || पर्व (ही. वृत्ती)। तेन योजनसहखनिन्नत्वे कथं शीतोदायाः समुद्रे प्रवेश इति नाशलय ।
अनुक्रम [१३९]
~621 ~