________________
आगम
(१५)
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:) पदं [२२], -------------- उद्देशक: [-], ------------- दारं [-], -------------- मूलं [२७९] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१५], उपांग सूत्र - [४] "प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
[२७९]]
प्रज्ञापना- एवासात-दुःखरूपां वेदनामुत्पादयति, कश्चित्परस्य कश्चित्तदुभयस्य, ततः खपरतदुभयभेदात् भवति त्रिधा क्रियायाः मल- पारितापनिकी क्रिया, आह-एवं सति लोचाकरणतपोऽनुष्ठानाकरणप्रसङ्गः, यथायोगं खपरोभयासातवेदनाहेतुत्वात् ,पदेत दा। य. वृत्ती.तिदयुक्तं, विपाकहितत्वेन चिकित्साकरणवत् लोचकरणादरसातवेदनाहेतुत्यायोगात् अशक्यतपोऽनुष्ठानप्रतिषेधाश, सू. २७९
उक्तं च-“सो हु तवो कायबो जेण मणो मंगुलं न चिंतेइ । जेण न इंदियहाणी जेण य जोगा न हायति ॥१॥" ॥४३६॥
तदेव तपः कर्त्तव्यं येन मनोऽशोभनं न चिन्तयति । येन नेन्द्रियहानिर्येन च योगा न हीयन्ते ॥ १॥] तथा"कायो न केवलमयं परिपालनीयो, मृष्टै रसैर्वहुविधैर्न च लालनीयः । चित्तेन्द्रियाणि न चरन्ति यथोत्पथेषु, वश्यानि येन च तथाऽऽचरितं जिनानाम् ॥१॥" इति, प्राणातिपातक्रियाऽपि त्रिविधा, तद्यथा-'जेण अप्पणो' इत्यादि, येन प्रकारेण कश्चिदविवेकी भैरवप्रपातादिनाऽऽत्मानं जीविताद् व्यपरोपयति कश्चित् प्रद्वेषादिना परं कश्चि-18 दुभयमपीत्यतः प्राणातिपातक्रियाऽपि त्रिविधा, अत एव कारणाद्भगवद्भिरकालमरणमपि प्रतिषिद्धं, प्राणातिपात-18 क्रियादोषसम्भवात् । तदेवमुक्ताः क्रियाः, सम्प्रत्येताः किमविशेषेण सर्वेषां जीवानां सन्ति किं वा नेति जिज्ञा-18 सुरिदमाह
॥४३६॥ जीवा णं भंते ! कि सकिरिया अकिरिया , गो० ! जीवा सकिरियावि अकिरियावि, से केणडेणं भंते ! एवं बु०-जीवा सकिरियावि अकिरियावि, गो० ! जीवा दुविहा पं० त०-संसारसमावण्णगा य असंसारसमावण्णगा य, तत्थ णं
दीप
अनुक्रम [५२५]
~876~