________________
आगम
(१५)
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:) पदं [१७], -------------- उद्देशक: [३], -------------- दारं [-], -------------- मूलं [२२४] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१५], उपांग सूत्र - [४] "प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [२२४]
३५७॥
दीप
प्रज्ञापना-IN आभिणियोहियनाण एवं जहेब कण्हलेसाणं तहेव भाणियचं जाव चउहि, एगमि नाणे होजा, एगमि केवलनाणे १७ लेश्यायाः मल- होजा (सूत्र २२४ ) पन्नवणाए भगवईए लेस्सापए तइओ उद्देसओ समत्तो ॥
पदे उद्देशः य. वृत्ती.
'कण्हलेसे णं भंते ! जीवे कइसु नाणेसु होजा' इत्यादि प्रश्नसूत्रं सुगम, भगवानाह-गौतम ! योखिषु चतुर्प च ज्ञानेषु भवति, तत्र द्वयोराभिनिबोधिकश्रुतज्ञानयोः त्रिषु आभिनिबोधिकश्रुतावधिज्ञानेषु यदिवाऽऽमिनिबोधिकश्रुतमनःपर्यायज्ञानेषु, इहाबधिरहितस्यापि मनःपर्यवज्ञानमुपजायते, सिद्धप्राभृतादावनेकशस्तथा प्रतिपादनात्, अन्यच विचित्रा प्रतिज्ञानं तदावरणक्षयोपशमसामग्री, तत्र कस्यापि चारित्रिणोऽप्रमत्तस्यामापध्याद्यन्यतमकतिपयलब्धिसमन्वितस्य मनःपर्यायज्ञानावरणक्षयोपशमनिमित्ता सामग्री तथारूपाध्यवसायादिलक्षणा सम्पद्यते न त्ववधिज्ञानावरणक्षयोपशमनिमित्ता ततस्तस्य मनःपर्यवज्ञानमेव भवति, ननु मनःपर्यवज्ञानमतिविशुद्धस्योपजायते कृष्णलेश्या च संक्लिष्टाध्यवसायरूपा ततः कथं कृष्णलेश्याकस्य मनःपर्यायज्ञानसम्भवः', उच्यते, इह लेश्यानां प्रत्येकासयेयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणान्यध्यवसायस्थानानि, तत्र कानिचित् मन्दानुभावान्यध्यवसायस्थानानि प्रमत्त-18 | संयतस्यापि लभ्यन्ते, अत एव कृष्णनीलकापोतलेश्या अन्यत्र प्रमत्तसंयतान्ता गीयन्ते, मनःपर्यवज्ञानं च प्रथम-18||
॥३५७|| तोऽप्रमत्तसंयतस्योत्पद्यते ततः प्रमत्तसंयतस्यापि लभ्यते इति सम्भवति कृष्णलेश्याकस्यापि मनःपर्यवज्ञानं, चतुशोभिनिबोधिकश्रुतावधि मनःपर्यवज्ञानेषु, "एवं जाव पम्हलेसे' इति एवं-कृष्णलेश्योक्तेन प्रकारेण तावद् वक्तव्यं ।
अनुक्रम [४६१]
~718~