________________
आगम
(१५)
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:) पदं [५], --------------- उद्देशक: [-], -------------- दारं [-], -------------- मूलं [११८-१२१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१५], उपांग सूत्र - [४] "प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक [११८
लढerce
-१२१]
चव, नवरं सट्टाणे छट्ठाणवडिए, एवं जहा कालवन्नपजवाणं वत्तवया भणिया तहा सेसाणवि वनगंधरसफासाणं वत्तवया भाणियवा जाव अजहन्नमणुकोसलुक्खे सहाणे छटाणवडिए । सेत् रूविअजीवपज्जवा, सेत्तं अजीवपज्जवा । (सूत्रं १२१) इति पनवणाए भगवईए विसेसपयं समत्तं ।
'अजीवपजवा गं' इत्यादि, रूविअजीवपज्जवा य अरूविअजीवपजवाय' इति रूपमिति उपलक्षणमेतत् गन्धरसस्पविश्व विद्यन्ते येषां ते रूपिणः ते च ते अजीवाश्च रूप्यजीवाः तेषां पर्याया रूप्यजीवपर्यायाः (पुद्गलपर्याया) इत्यर्थः,
तद्विपरीता अरूप्यजीवपर्यायाः, अमूर्त्ताजीवपर्याया इति भावः, 'धम्मत्थिकाए' इत्यादि, धर्मास्तिकाय इति परिपूर्णमवयवि द्रव्यं, धर्मास्तिकायस्य देशः-तस्यैवा दिरूपो विभागः, धर्मास्तिकायस्य प्रदेशाः-तस्यैव निविभागाःभागाः, एवं त्रिकमधर्मासिकाये आकाशास्ति काये च भावनीय, एतावता चान्योऽन्यानुगमात्मकावयवावयविखरूपं धर्मास्तिकायादिकं वस्त्विति प्रतिपादितं, दशमोऽद्धासमयः, नन्वत्र पर्याया वक्तुमुपक्रान्तास्तत्कथं द्रव्यमात्रोपन्यासः कृतः ?, उच्यते, पर्यायपर्यायिणोः कथंचिदभेदख्यापनार्थः, एवमुत्तरोऽपि ग्रन्थः, आह च मूलटीकाकार:-"अत्र सर्वत्र पर्यायपर्यायिणोः कथंचिदभेदस्थापनार्थमित्थं सूत्रोपन्यास" इति, परमार्थतस्त्वेतद्रष्टव्यं-धर्मास्तिकायत्वं धर्मास्तिकायदेशत्वं धर्मास्तिकायप्रदेशत्वं इत्यादि, 'ते णं भंते ! किं संखेजा' इत्यादि, ते स्कन्धादयः प्रत्येकं किं सङ्ख्येया असक्वेया अनन्ताः, भगवानाह-अनन्ताः, एतदेय भावयति-'से केणटेणं भंते !' इत्यादि पाठसिद्धं । सम्प्रति
दीप अनुक्रम [३२२-३२५]
992929292eosaeras
बलरse
~407~
