________________
आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - उपांगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) प्रतिपत्ति : [५], -------------------- उद्देशक: [-], ------------------- मूलं [२२६-२२८] + गाथा मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] "जीवाजीवभिगम" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
श्रीजीवा- जीवाभि
[२२६
-२२८]
रीयावृत्तिः
॥४१२॥
गाथा
सद्धेपेणोक्त:- अस्संखोसप्पिणीसप्पिणीउ एगिदियाण य चउण्डं । ता चेव ऊ अणता वणस्सईए उ बोद्धव्या ॥१॥" सकायसूत्रे ||8/५प्रतिपत्तों सागरोपमसहस्रे साहयेयवर्षाभ्यधिके, एतायत एवाव्यवधानेन त्रसकायत्वकालस्य केवलवेदसोपलब्धत्वात् । अपर्याप्त विषयायां षट्सूध्यांदा पृथ्व्यादी| सर्वत्रापि जघन्यत उत्कर्षतश्चान्तर्मुहूर्तम् , अपर्याप्तलब्धेरुत्कर्षतोऽप्येतावत्कालप्रमाणत्वात् । पृथिवीकायिकपर्याप्तसूत्रे उत्कर्षत: सये- ना भेदार | यानि वर्षसहस्राणि, पृथिवीकायिकस्य हि भवस्थितिरुत्कर्षतोऽपि द्वाविंशतिवर्षसहवाणि ततः कतिपयनिरन्तरपर्याप्तभवमीलने सहये-४स्थितिःकायानि वर्षसहस्राणि लभ्यन्ते नाधिक । एवमष्कायिकसूत्रेऽपि वक्तव्यं, तेजस्कायिकसूत्रे सवेवानि रात्रिन्दिवानि, तेजस्कायिकस्य हियस्थितिः भवस्थितिरुत्कर्षतोऽपि त्रीणि रानिन्दिवानि, ततो निरन्तरकतिपयपर्याप्तभवसङ्कलनायामपि सोयानि रानिन्दिवानि लभ्यन्ते न तु | उद्देशः२ मासा वर्षाणि वर्षसहस्राणि वा। वायुकायिकसूत्र वनस्पतिकायिकसूत्रं पृथिवीकायिकसूत्रवत् । त्रसकायसूत्रे सागरोपमशतपृथक्वं सा-18सू०२२६तिरेकम् ।। सम्प्रत्यन्तरनिरूपणार्थमाह-'पुढविकाइयस्सणं भंते ! इत्यादि प्रभसूत्र सुगम, भगवानाह-गौतम! जघन्येनान्त - २२८ हूर्त पृथिवीकायादृद्धृत्यान्यत्रान्तर्मुहूर्त खिला भूयः पृथिवीकायिकखेन कस्यचिदुत्पादात्, उत्कर्षतोऽनन्तं कालं, स चानन्त: काल: प्रागुक्तस्वरूपो वनस्पतिकाल: प्रतिपत्तव्यः, पृथिवीकायादुद्धृत्य तावन्तं कालं बनस्पतिष्ववस्थानसम्भवात् । एक्लप्तेजोवायुप्रससूत्राण्यपि भावनीयानि । वनस्पतिसूत्रे उत्कर्षतोऽसझवेयं कालम् 'असंखेजाओ उस्तप्पिणीओसप्पिणीओ कालतो खेत्ततो असंखेजा लोगा' इति वक्तव्यं, वनस्पतिकायादुद्दत्य पृथिव्यादिष्ववस्थानात् तेषु च सर्वेषप्युत्कर्षतोऽप्येतावत्कालभावात् । सम्प्रत्यल्पबाखमाहअप्पायरयं-सव्वस्थोवा तसकाइया तेउकाइया असंखेजगुणा पुढविकाइया बिसेसाहिया आज
॥४१२॥ काइया विसेसाहिया वाउकाहया विसेसाहिया वणस्सतिकाइया अर्णतगुणा एवं अपजत्तगावि
25456
दीप अनुक्रम [३४६-३५०]
52545
Jaxsride
अत्र मूल-संपादने शिर्षक-स्थाने एका स्खलना वर्तते- एता प्रतिपतौ न कोऽपि उद्देशक: वर्तते, तत् कारणात् अत्र "उद्देश: २" इति निरर्थकम् मुद्रितं
~827~