________________
आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - उपांगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) प्रतिपत्ति : [१], ------------------------- उद्देशक: -1, ---------------------- मूलं [३१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] “जीवाजीवाभिगम" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
[३१]
% 85%
दीप अनुक्रम [३९]
इष्टफलं कर्म निर्गतमयं येभ्यस्ते निरया-नरकावासास्तेषु भवा नैरयिकाः, अध्यामादेराकृतिगणवादिकणप्रत्ययः । तिर्यगिति प्रायस्तियंगलोके योनयतिर्यग्योनयनत्र जातास्तिर्यग्योनिजाः, यदिया तिर्यग्योनिका इति शब्दसंस्कारः, तत्र तिर्यगिति प्रायस्तिर्यग्लोके योनय:-उत्पत्तिस्थानानि येषां ते तिर्यग्योनिकाः । मनुरिति मनुष्यस्य सज्ञा, मनोरपत्यानि मनुष्याः, जातिशब्दोऽयं राजन्यादिशब्दवत् । दीव्यन्तीति देवाः ।। तन्त्र नैरविकप्रतिपादनार्थमाह
से किंत नेरहया, २ सत्सविहा पण्णत्ता, तंजहा-यणप्पभापुढविनेरइया जाव अहे सत्तमपुदविनेरहया, ते समासओ दुविहा पण्णत्ता, तं-पज्जत्ता य अपजत्ता य । तेसि णं भंते जीवाणं कति सरीरगा पण्णता?, गोयमा! तओ सरीरया पण्णत्ता, तंजहा-वेउम्बिए तेथए कम्मए । तेसि णं भंते। जीवाणं केमहालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता, गोपमा! दुविहा सरीरोगाहणा पण्णत्ता, तंजहा-भवधारणिज्जा य उत्तरवेउब्विया य, तत्थ णं जा सा भवधारणिज्जा सा जहणणं अंगुलस्स असंखेजो भागो उक्कोसेणं पंचधणुसयाई, तत्थ णं जा सा उत्तरउब्बिया सा जहपणेणं अंगुलस्स संखेजतिभागं उकोसेणं धणुसहस्सं । तेसिणं भंते ! जीवाणं सरीरा किंसंघयणी पण्णता ?, गोयमा! छपहं संघपणाणं असंघयणी, णेवट्ठी व छिराणेष पहारु णेव संघयणमस्थि, जे पोग्गला अणिट्टा अर्कता अप्पिया असुभा अमणुण्णा अमणामा ते तेसि संघातत्ताए परिणमंति । तेसि णं भंते ! जीवाणं सरीरा किंसंठिता पण्णता ?, गोयमा ! दुविहा .
अथ नैरयिक-जीवानाम् भेदा: प्ररुप्यते
~68~