________________
आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - उपांगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) प्रतिपत्ति : [३], ----- ----------- उद्देशक: [(विप्-समुद्र)],
--- मूलं [१६२-१६६] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] "जीवाजीवाभिगम" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
[१६२
-१६६]
गाथा
स्वस्य चन्द्रद्वीपस्य सस्याश्चन्द्राभिधानाया राजधान्या अन्येषां च बहूनां ज्योतिषाणां देवानां देवीना चाधिपत्यं यावद्विहरतः । तत
सद्तोत्पलादीनां चन्द्राकारत्वाचन्द्रवर्णलाचन्द्रदेवस्यामिकत्वाच तो चन्द्रद्वीपौ इति, चन्द्राभिधे च राजधान्यौ तयोश्चन्द्रद्वीपयोः पृ. |वम्यां दिशि तिर्यगसोयान द्वीपसमुद्रान् व्यतित्रज्यान्यस्मिन जम्बूद्वीपे द्वीपे द्वादश योजनसहस्राण्यवगाध विजयाराजधानीसदृश्यो
वक्तव्ये । एवं जम्बूद्वीपगतसूरसत्कसूर्यद्वीपावपि वक्तव्यो, नवरं जम्बूद्वीपस्य पश्चिमायां दिशि एनमेव लवणसमुद्रमवगाह्य वक्तव्यं, दाराअधान्यावपि स्वकढीपयोः पश्चिमायां दिशि अन्यस्मिन् जम्बूद्वीपे वक्तव्ये, शेषं सर्व चन्द्रद्वीपवद्भावनीयं नवरं चन्द्रस्थाने सूर्यपह
गमिति ।। सम्प्रति लवणसमुद्रगतचन्द्रादित्यद्वीपवक्तव्यतामाह-'कहि णं भंते !' इत्यादि, लवणे भवौ लावणिको अभ्यन्तरौ च तो लावणिकौ च अभ्यन्तरलावणिको शिखाया अर्वाकचारिणावितसर्थः तयोः, सूत्रे द्विखेऽपि बहुवचनं प्राकृत त्वान् , शेषं सुगम, भगवानाह-गौतम! जम्बूद्वीपस्य पूर्वस्यां दिशि एनमेव लवणममुद्रं द्वादश योजनसहस्राण्यवगाहा 'अत्र' एतस्मिन्नवकाशे अभ्यन्तरलावणिकयोश्चन्द्रयोश्रन्द्रद्वीपो नाम द्वीपौ वक्तव्यो, इत्यादि जम्बूद्वीपगनचन्द्रमाकचन्द्रद्वीपयन्निरवशेष वक्तव्यं, नवरमन राजधान्यौ स्वकीययोद्वीपयोः पूर्वस्यां दिशि अन्यस्मिन् लवणसमुद्रे द्वादश योजनसहमाण्यवगाहा वेदितव्ये । एवमभ्यन्तरलाबणिकसूर्यसत्कसूर्यद्वीपावपि वक्तव्यो, नवरं तौ जम्बूद्वीपस्य पश्चिमायां दिशि एनमेव लपणसगुनं द्वादश योजनसहस्राण्यवगाह्य वक्तव्यो, राजधान्यावपि स्वकीययोः द्वीपयोः पश्चिमायां दिशि अन्यस्मिन् लवणसमुद्रे द्वादशः योजनसहस्राण्यवगाथेति ।। 'कहिणं भंते !' इत्यादि, क भदन्न ! वायलावणिकयोश्चन्द्रयोश्चन्द्रद्वीपो नाम द्वीपौ प्रज्ञप्तौ ?, बाह्य लावणिको नाम लवणस मुद्रे शिखाया बहिधारिणौ चन्द्रौ, भगवानाहगौतम! लवणसमुद्रस्य पूर्वस्माद्वेदिकान्तादर्वाग् लवणसमुद्रं पश्चिमदिशि द्वादश योजनसहमाण्यवगाद्यान्न बाह्यलावणिकयोश्चन्द्रयोश्च
दीप अनुक्रम
[२०९
-२१६]
~638~