Aagam 14 JIVAJIVABHIGAM Moolam evam Vrutti

SR No.: 004114
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2014
Total Pages: 938
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam
File Size: 230 MB

Page 290

आगम
(१४)
प्रत
सूत्रांक
[१०४]
दीप
अनुक्रम
[१३८
-१३९]
“जीवाजीवाभिगम” - उपांगसूत्र - ३ ( मूलं + वृत्ति:)
प्रतिपत्तिः [३],
उद्देशकः [(तिर्यञ्च)-२],
मूलं [१०४]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [१४], उपांग सूत्र [३] "जीवाजीवाभिगम" मूलं एवं मलयगिरि प्रणीत वृत्तिः
|इत्यादि प्राग्वत् यावत्तत् मिथ्या ते एवमाख्यातवन्तः अहं पुनर्गौतम! एवमाचक्षे एवं भाषे एवं प्रज्ञापयामि एवं प्ररूपयामि, इह ख स्वेको जीव एकेन समयेनैकां क्रियां प्रकरोति, तद्यथा सम्यक्त्वक्रियां वा मिध्यात्वक्रियां वा, अत एव यस्मिन् समये सम्यक्त्वक्रियां | प्रकरोति न तस्मिन् समये मिध्यात्वक्रियां प्रकरोति यस्मिन समये मिध्यात्वकियां प्रकरोति न तस्मिन् समये सम्यक्त्वक्रियां प्रकरोति, रीयावृत्तिः + परस्परवैविक्तत्यनियम प्रदर्शनार्थमाह-सम्यक्त्वक्रियाकरणेन न मिध्यात्वक्रियां प्रकरोति मिध्यात्वक्रियाप्रकरणेन न सम्यक्त्वकियां
॥ १४३ ॥
श्रीजीवाजीवाभि०
मलयगि
प्रकरोति, सम्यक्त्वक्रियामिथ्यात्वक्रिययोः परस्परपरिहारावस्थानात्मकतया जीवस्य तदुभयकरणस्वभावत्वायोगात्, अन्यथा सर्वथा मोक्षाभावप्रसक्तेः कदाचिदपि मिध्यात्वानिवर्त्तनात् । अस्यां तृतीयप्रतिपत्तौ तिर्यग्योन्यधिकारे द्वितीयोदेशकः समाप्तः ॥
व्याख्यातस्तिर्यग्योनिजाधिकारः, सम्प्रति मनुष्याधिकारव्याख्यावसरः, तत्रेदमादिसूत्रम् -
से किं तं मणुस्सा, मणुस्सा दुविहा पण्णत्ता, तंजहा - संमुच्छिममणुस्सा य गभवतियमगुस्सा य ॥ (सू० १०५ ) । से किं तं समुच्छिममणुस्सा ?, २ एगागारा पण्णत्ता ॥ कहि णं भंते! संमुच्छिममणुस्सा संमुच्छंति ?, गोयमा ! अंतोमणुसते जहा पण्णवणाए जाव सेत्तं संमुमिस्सा ॥ (० १०३ )
'से किं तमित्यादि, अथ के ते मनुष्याः १, सुरिराह-मनुष्या द्विविधाः प्रज्ञप्रास्तद्यथा-संमूमिमनुष्याच गर्भश्युत्कान्तिकमनुप्याथ चशब्दौ इयानामपि मनुष्यत्वजातितुल्यतासूचकौ ॥ 'से किं तमित्यादि अथ के ते संमूच्छिममनुष्याः ?, सूरिराह-संमूच्छिममनुष्याः 'एकाकाराः' एकस्वरूपाः प्रमाः । अथ क तेषां सम्भवः ? इति जिज्ञासिषुर्गोतमः पृच्छति - 'कहि णं भंते!"
अत्र तृतीय प्रतिपत्तौ तिर्यञ्च उद्देशकः २ परिसमाप्तः
मनुष्य आश्रित विविध विषयाधिकारः
For P&Praise City
अत्र तृतीय प्रतिपत्तौ मनुष्य उद्देशक: आरब्धः
~289~
३ प्रतिपत्ती
तिर्यगुदेशः २
सू० १०५१०६
॥ १४३ ॥