________________
आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - प्रतिपत्ति: [१], ------- ----------- उद्देशक: [(नैरयिक)-3], ------- -------- मूलं [९५] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] "जीवाजीवाभिगम" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
जीवाभिकरणवासुदेवस्य, सर
[९५]
T
गाथा:
श्रीजीवा- पूर्वसागतिकदेवप्रयुक्तया क्रियया, तथाहि-गच्छति पूर्वसाङ्गतिको देवः पूर्वपरिचितस्य नैरयिक स्य वेदनोपशमनार्थ यथा बलदेवः कु-हा प्रतिपत्तो
प्णवासुदेवा, स थ वेदनोपशमी देवकृतो मनाकालमात्र एव भवति, सत ऊर्च नियमाक्षेत्रम्वभावजाऽन्योऽन्या या वेदना प्रवर्तते, नरकाधिक मलयगि- तथास्वाभाल्यान् , 'अज्झवसाणनिमित्त मिति अध्यवसाननिमित्तं सम्यक्त्वोत्पाइकाले तत ऊर्ध्वं कदाचित्तथाविधविशिष्टशुभाध्यव- उद्देशः३ रीयावृत्तिः सायप्रत्ययं कश्चिद् नैरयिको बाह्यक्षेत्रखभावजवेदनासद्भावेऽपि सानोदयमेवानुभवनि, सम्यक्त्वोत्पादकाले हि जात्यन्धस्य चक्षुर्लाभ इबसू०९६
| महान प्रमोद उपजायते, तदुत्तरकालमपि कदाचित्तीर्थकरगुणानुमोदनावानुगतां विशिष्टां भावना भावयतः, ततो वाह्यक्षेत्रस्वभावज
वेदनासद्भावेऽप्यन्तः सातोदयो विज़म्भमाणो न विरुध्यते, 'अहवा कम्माणुभावेण मिति अथवा 'कम्र्मानुभावेन' वाह्यतीर्थकरजहान्मदीक्षाज्ञानापवर्गकल्याणसंभूतिलक्षणवाानिमित्तमधिकृत्य तथाविषस्य च सातवेदनीयस्थ कर्मणोऽनुभावेन-विपाकोदयेन क-13 निश्चित्सात बेदयते, न चैतबयाण्यानमना यत उक्तं वसुदेवचरिते, इह नैरयिकाः कुम्भ्यादिपु पच्यमानाः कुन्तादिभिर्भिद्यमाना
वा भयोबस्तास्तथाविधप्रवनवशार्द्धमुलवन्ते, ततस्तदुरपातपरिमाणप्रतिपादनार्थमाह-नैरयिकाणां दुःखेनाभिद्रुताना-सामना व्यामानां 'वेदनाशतसंप्रगाढानां' वेदनाशतानि-अपरिमिता वेदनाः संप्रगाढानि-अवगाढानि येषां ते वेदनाशतसंप्रगाढाः सुखादिदर्शनात् निष्टान्तस्य परनिपातः, तेषां हेतुहेतुमद्भावश्चात्र, यतो वेदनाशतसंप्रगाढास्त तो दुःखेनाभिद्रुताः, तेषां जघन्यत उत्पासो गव्यूतमात्रम् , एतच संप्रदायादवसीयते, तथा च दृश्यते कथिदेवमपि पाठ:-नेरइयाणुप्पाओ गाउय उकोस पंचजोयणसवाई" इति, 8| उत्कर्षतः पञ्च योजनशतानि इति । दुःखेनाभिहतानामित्युक्तं ततो दुःखमेव निरूपयति-नरके नैरयिकाणामुष्णवेदनया शीतबेदनया 31
वाऽहनिशं पच्यमानानां न 'अक्षिनिमीलनमात्रमपि' अक्षिनिकोचकालमात्रमपि अस्ति सुखं, किन्तु दुःखमेव केवलं 'प्रतिबद्धम् |
दीप अनुक्रम [११७-१२९]
Jabe
.. अत्र मूल-संपादने सूत्र-क्रमांके सू० ९६ मुद्रितं, तत् मुद्रण-दोषः,सूत्र-९५ एव अत्र वर्तते
~263~