________________
आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - उपांगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) प्रतिपत्ति : [३], --
--------------------- उद्देशकः [(नैरयिक)-१], -------------------- मूलं [७६] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] जीवाजीवाभिगममूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
R-9
- 0
प्रत सूत्रांक [७६]
दीप
बाहल्यपरिमाणमपि घनोदच्यादीनां प्रतिपुधिवि प्रागुक्तमुपयुज्य वक्तव्यम् ।। सम्प्रति घनोदध्यादिसंस्थानप्रतिपादनार्थमाह-इमीसे
णं भंते!' इत्यादि, अस्या भदन्त ! रत्नप्रभायाः पृथिव्या घनोदधिवलयः किमिव संस्थितः किंसंस्थितः प्रज्ञप्त: ?, भगवानाह-गौहातम! 'वृत्तः' चक्रवालतया परिवर्तुलो वलयस्य-मध्यशुपिरस्य वृत्तविशेषस्याकार:-आकृतिर्वलयाकारः स इव संस्थानं वलयाकारसं| स्थानं तेन संस्थितो वलयाकारसंस्थानसंस्थितः ॥ कथमेवमवगम्यते वलयाकारसंस्थानसंस्थित इति !, तत आह-'जेण' मित्यादि,
येन कारणेनेमां रत्नप्रभा पृथिवीं 'सर्वतः' सर्वासु दिनु विदिक्षु च 'संपरिक्षिष्य' सामस्येन वेष्टयिला 'तिष्ठति' बर्तते तेन कारणेन B वलयाकारसंस्थानसंस्वित: प्रज्ञाप्तः । एवं धनवातवलवसूत्रं तनुवातवलयसूत्रं च परिभावनीवं, नवरं बनवातबलयो बनोदधिवलयं सं
परिक्षिप्येति वक्तव्यः, तनुवातवलयो बनवातवलयं संपरिक्षिप्येति । एवं शेषास्वपि पृथिवीषु प्रत्येकं त्रीणि त्रीणि सूत्राणि भावनी
यानि ।। 'इमा णं भंते!' इत्यादि, इयं भदन्त ! रत्नप्रभा पुथिवी कियद् 'आयामविष्कम्भेन' समाहारो द्वन्द्वः, आयामविष्कम्भाभ्यां ४ प्रज्ञा ?, भगवानाह-असङ्ख्येयानि योजनसहस्राणि आयामविष्कम्मेन, किमुक्तं भवति -असहयेयानि योजनसहस्राणि आयामेन,
असोयानि योजनसहस्राणि विष्कम्भेन च, आयामविष्कम्भयोस्तु परस्परमल्पवहुवचिन्तने तुल्यत्वं, तथाऽसङ्ख्येयानि योजनसहस्राणि परिक्षेपेण' परिधिना प्रज्ञप्ता, एवमेकैका पृथिवी तावद्वक्तव्या यावद्धःसप्तमी पृथिवी ॥ 'इमा णं भंते! इत्यादि, इयं भदन्त ! रत्नप्रभा पुथिवी अन्ते मध्ये च सर्वत्र समा वाहत्येन' पिण्डभावेन प्रज्ञप्ता ?, भगवानाह-गौतमेत्यादि सुगमम् । एवं क्रमेणैकैका पृथिवी तावद्वक्तव्या यावत्सप्तमी ।।
इमीसे णं भंते ! रयणप्प० पु० सयजीवा उबवण्णपुवा? सव्वजीवा उववण्णा ?, गोयमा ! जी०च०१७
अनुक्रम [९०]
~ 196~
