________________
आगम
(१२)
“औपपातिक” - उपांगसूत्र-१ (मूलं+वृत्ति:)
---------- मूलं [१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१२], उपांग सूत्र - [१] "औपपातिक" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
तिकम्
प्रत
सूत्रांक
औषपा- IMIजणमणुस्सा हलसपसहस्ससंकिट्ठविकिट्ठलट्ठपण्णत्तसेउसीमा कुकुरसंडेअगामपउरा उकछुजवसालिकलिया| नगर्यधिक
गोमहिसगवेलगप्पभूता आयारवंतचेइयजुषाविधिहसपिणविट्ठबहुला उक्कोडियगायगंठिभेयभडतकरखंड
रक्खरहिया खेमा णिरुवदवा सुभिक्खा बीसत्थसुहावासा अणेगकोडिकुटुंबियाइण्णणिव्यसुहा ण॥१ ॥ अरणगजल्लंमल्लमुडियवेलंबयकहगपचगलासगआइक्खगलंखमंखतूणइल्लतुंचवीणियअणेगतालायराणुचरिया
आरामुजाणअगडतलागदीहियवप्पिणिगुणोववेया नंदणवणसन्निभपगासा
इह च बहवो वाचनाभेदा दृश्यन्ते, तेषु च यमेवावमोत्स्यामहे तमेव व्याख्यास्यामः, शेषास्तु मतिमता स्वयमूद्याः। तत्र योऽयं णंशब्दः स वाक्पालङ्कारार्थः, 'ते' इत्यत्र च य एकारः स प्राकृतशैलीप्रभवो, यथा 'करेमि भंते ! इत्यादिषु, ततोऽयं वाक्यार्थों जातः-तस्मिन् काले तस्मिन् समये यस्मिन्नसौ नगरी बभूवेति, अधिकरणे चेयं सप्तमी । अथ कालसमययो का प्रतिविशेषः ?, उच्यते, काल इति सामान्यकालो वर्तमानावसर्पिण्याश्चतुर्थविभागलक्षणः, समयस्तु सद्विशेषो यत्र सा नगरी स राजा वर्द्धमानस्वामी च बभूव । अथवा-तृतीयैवेयं, ततश्च तेन कालेन अवसर्पिणीचतुर्धारकलक्षणेन हेतुभूतेन तेन समयेन तद्विशेषभूलेन हेतुना चम्पा नाम नगरी 'होत्यत्ति' अभवद्, आसीदित्यर्थः । ननु चेदानीमपि साऽस्ति किं पुनरधिकृतग्रन्थकरणकाले ? तत्कथमुक्तमासीदिति ?, उच्यते, अवसर्पिणीत्वारकालस्य वर्णकान्धवर्णितविभूतियुक्ता सा तदानीं नास्तीति । 'ऋद्धस्थिमियसमिद्धा' ऋद्धा-भवनादिभिवृद्धिमुपगता, स्तिमिता-भयवर्जितत्वेन स्थिरा, समृद्धा-धनधान्यादियुक्ता, ततः पदत्रयस्य कर्मधारयः । 'पमुइयजणजाणवया' प्रमुदिताः-हृष्टाः
दीप
अनुक्रम
-2-59-4-5%8-2-964-55
चंपानगर्या: वर्णनं
~5~
