________________
आगम
(१०)
प्रत
सूत्रांक
[२५]
दीप
अनुक्रम
[३७]
“प्रश्नव्याकरणदशा”
अंगसूत्र-१० (मूलं+वृत्तिः)
श्रुतस्कन्ध: [२],
अध्ययनं [२]
मूलं [२५]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [१०] अंग सूत्र [१०] " प्रश्नव्याकरणदशा" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
प्रश्नव्याक
२० श्रीअ
भयदेव०
वृत्तिः
॥ १२० ॥
-
तीयं भावनावस्तु यत्क्रोधनिग्रहणं, एतदेवाह - क्रोधो न सेवितव्यः कस्मात्कारणादित्याह - क्रुद्धः - कुपितः चाण्डिक्यं रौद्ररूपत्वं सञ्जातमस्येति चाण्डिक्यितो मनुष्योऽलीकं भणेदित्यादि सुगमं, नवरं वैरं अनुश यानुबन्धं विकथां परिवादरूपां शीलं समाधिं 'वेसो 'ति द्वेष्य:-अप्रियो भवेत् एष वस्तु-दोषावासः गम्यःपरिभवस्थानं, निगमनमाह- 'एयंति अलीकादिकं गृह्यते, तदन्यस्य भणनक्रियाया अविषयत्वात्, अन्यच - उक्तव्यतिरिक्तमेवमादिकं एवंजातीयं भणेत् क्रोधाग्निसंप्रदीप्तः सन् 'तम्हेत्यादि सम्पन्नो' इत्येतदन्तं ॐ व्यक्तं २ । 'ततियं'ति तृतीयं भावनावस्तु, किं तदित्याह-लोभो न सेवितव्यः कस्मादित्यत आह- लुब्धो- लोभवान् लोलो-व्रते चञ्चलो भगेदलीकं, एतदेव विषयभेदेनाह क्षेत्रस्य वा प्रामादेः कृषिभूमेर्वा वास्तुनोगृहस्य 'करण' ति कृते हेतोः लुब्धो लोलो भणेदलीकं, एवमन्यान्यप्यष्टसूत्राणि नेतव्यानि, नवरं कीर्त्तिःख्यातिः लोभस्य-औषधादिप्राप्तेः कृते तथा ऋद्धे:-परिवारादिकायाः सौख्यस्य - शीतलच्छायादिसुखहेतोः | कृते तथा शय्याया बसतेः यत्र वा प्रसारितपादैः सुप्यते सा शय्या तस्यै संस्तारकस्य वा अर्द्धतृतीयह|स्तस्य कम्बलखण्डादेः कृते पादप्रच्छनस्य-रजोहरणस्य कृते उपसंहरन्नाह-अन्येषु च एवमादिषु बहुषु कारण| शतेष्वित्यादि व्यक्तमेव ३ । 'चस्थ'न्ति चतुर्थ भावनावस्तु यत् 'न भाइयन्वति न भेतव्यं न भयं विधेयं इति, यतो भीतं भयार्त्त प्राणिनं खुरिति वाक्यालङ्कारे भयानि विविधा भीतयः 'अर्तिति'त्ति आगच्छति, किंभूतं भीतं ?- 'लहुयं'ति लघुकं सत्वसारवर्जितत्वेन तुच्छं क्रियाविशेषणं वेदं तेन लघुकं शीघ्रं तथा भीतः
Education Internation
For Parts Only
~243~
२ संवरा
ध्ययने
सत्यव्रतभावनाः
सू० २५
॥ १२० ॥