________________
आगम
(१०)
“प्रश्नव्याकरणदशा” - अंगसूत्र-१० (मूलं+वृत्ति:) श्रुतस्कन्ध: [२], ----------------------- अध्ययनं [२] ---------------------- मूलं [२४] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१०], अंग सूत्र - [१०] "प्रश्नव्याकरणदशा" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सुत्रांक [२४]
दीप अनुक्रम
ततो जात्यादिना निन्दितेन परचित्तपीडाकारित्वाद्यद्भवेद्वर्जनीयं-परिहर्त्तव्यं तदेवंवित्रं सत्यमपि न वक्तव्यमिति वाक्यार्थः, तत्र जातिः-मातृका पक्षः कुलं-पैतृकः पक्षः रूपं-आकृतिः व्याधिः-चिरस्थाता कुष्टादिः रोगः-| शीघ्रतरघाती ज्वरादिः वा विकल्पे अपिः समुच्चये 'दुहिलं ति द्रोहवत् पाठान्तरेण 'दुहओ'त्ति द्रव्यतो भा-18 वतश्च उपचार-पूजामुपकारं वा अतिक्रान्तं, एवंविधं तु-एवंप्रकारं पुनः सत्यमपि सद्भूततामात्रेण आस्ताम
सत्यं न वक्तव्यं-न वाच्यं, 'अथ केरिसर्गति अथशब्दः परिप्रश्ने कीदृशक?-किंविघं 'पुणाई ति इह पुनरपि। ४पूर्ववाक्यार्थापेक्षयोत्तरवाक्यार्थस्य विशेषद्योतनार्थः आइन्ति वाक्यालङ्कारार्थः 'सचं तु'त्ति सत्यमपि भा-18 Mाषितव्य-वक्तव्यं यत्तद् द्रव्यैः-त्रिकालानुगतिलक्षणैः पुद्गलादिभिर्वस्तुभिः पर्यायैश्च-नवपुराणादिभिः क्रमब-131 कार्तिभिर्धम्मैः गुण:-वर्णादिभिः सहभाविभिड़म्मैरेव कर्मभिः-कप्यादिव्यापारः बहुविधैः शिल्पैः-साचा-1 प्रायश्चित्रकर्मादिभिः क्रियाविशेषैः आगमैश्च-सिद्धान्तायुक्तमिति सम्बन्धः कार्य:, युक्तशब्दस्योत्तरत्र सMमस्तनिर्देशेऽपि प्राकृतशैलीवशात् द्रव्यादियुक्तत्वं वचनस्य तदभिधायकत्वादू, अथवा द्रव्याविषु विषये
द्रव्यादिगोचरमित्यर्थः, तथा 'नामाख्यातनिपातोपसगंतद्धितसमाससन्धिपदहेतुयोगिकोणादिक्रियाविधानधातुखरविभक्तिवर्णयुक्त मिति तत्र नामेति पदशब्दसम्बन्धानामपदमेवमुत्तरत्रापि, तचाव्युत्पन्नेतरभेदाः हाविधा, तत्र व्युत्पन्नं देवदत्तादि अव्युत्पन्नं डिस्थेत्यादि, आख्यातपदं साध्यक्रियापदं यथा अकरोत् करोति करिष्यति, तत्तदर्धद्योतनाय तेषु तेषु स्थानेषु निपतन्तीति निपाताः तत्पदं निपातपदं यथा च वा खल्वित्यादि,
[३६]]
~236~
