________________
आगम
(१०)
“प्रश्नव्याकरणदशा” - अंगसूत्र-१० (मूलं+वृत्ति:) श्रुतस्कन्ध: [२], ----------------------- अध्ययनं [२] ---------------------- मूलं [२४] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१०], अंग सूत्र - [१०] "प्रश्नव्याकरणदशा" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
[२४]
दीप अनुक्रम
प्रश्नव्याक- पादिना सम्प्रयुक्तं यत्तत्तधा, आह च-"तहेव काणं काणित्ति, पंडगं पंजगत्ति य । चाहियं वा विरोगिति. र०श्रीअ
तेणं चोरित्ति नो वए॥१॥"[तथैव काणं काणमिति पण्डक पण्डकमिति वा व्याधिमन्तं वापि रोगीति स्तेनं द्वारे भयदेव चौरमिति नो वदेत् ॥१॥ भेदः-चारित्रभेदस्तत्कारिका विकथा:-ख्यादिकथाः तत्कारकं यत्तत्तथा, तथा अनर्थ
सत्यस्य मवृत्तिः वादो-निष्प्रयोजनो जल्पः कलहश्च-कलिस्तत्कारकं यत्तत्तथा, अनार्य-अनार्यप्रयुक्तं अन्याय्यं च-अन्यायो
| हिमा स्वपेतं अपवादः-परदूषणाभिधानं विवादो-विप्रतिपत्तिस्तत्सम्प्रयुक्तं यत्तत्तथा, वेलम्ब-परेषां विडम्बनकारि रूपच ॥११६॥
ओजो-बलं धैर्य च-धृष्टता ताभ्यां बहुलं-प्रचुरमोजोधैर्यबहुल निर्लज-अपेतलजं लोकगर्हणीयं-निन्छ । सू०२४ दृष्टं-असम्यगीक्षितं दुःश्रुतं-असम्यगाकर्णितं दुर्मुणितं-असम्यग्ज्ञातं आत्मनः स्तवना-स्तुतिः परेषां निभन्दा-गहो, निन्दामेवाह-'नसित्ति नासि न भवसि त्वमिति गम्यते मेधावी-अपूर्वश्रुतदृष्टग्रहणशक्तियुतः
तथा न त्वमसि धन्यो-धनं लब्धा तथा नासि-न भवसि प्रियधम्मा-धम्मप्रिया तथा न त्वं कुलीना-कुल-14 जातः तथा नासि-न भवसि दानपतिर्दानदातेत्यर्थः, तथा न त्वमसि सू:-चारभटः तथा न त्वमसि-न भवसि प्रतिरूपो-रूपवान् न त्वमसि लष्टा-सौभाग्यवान् न पण्डितो-बुद्धिमान् न बहुश्रुत:-आकर्णिताधीतबहुशाखः बहुसुतो वा-बहुपुत्रो बहुशिष्यो वा नापि च त्वं तपस्वी-क्षपका न चापि परलोकविषये नि|श्चिता-निःसंशया मतिरस्येति परलोकनिश्चितमतिरसि-भवसि सर्वकालं-आजन्मापीति, किं बहुनोक्तेन ?, ॥११६ ॥ वर्जनीयवचनविषयमुपदेशसर्वखमुच्यते, जातिकुलरूपव्याधिरोगेण चापीति, इह जात्यादीनां समाहारद्वन्द्वः,
[३६]]
~235~