________________
आगम
(०७)
प्रत
सूत्रांक |[१८-१९]
दीप
अनुक्रम [२०-२१]
“उपासकदशा” अंगसूत्र-७ (मूलं+वृत्तिः)
अध्ययन [ २ ], मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...
Education interationa
-
मूलं [१८-१९]
..आगमसूत्र [०७], अंग सूत्र [०७] "उपासकदशा" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
तन्निभं तत्सदृशमिति कचित्तु 'वियडकोप्परनिभं ति दृश्यते तच्चोपदेशगम्यं, 'सालिमसेल्लसरिसा श्रीहिकणिशशुकसमाः ' से ' तस्य 'केसा' वालाः, एतदेव व्यनक्ति- 'कविलतेएणं दिप्पमाणा' पिङ्गलदीप्त्या रोचमानाः 'उडियाकभलसंठाणसंठियं उष्ट्रिका गृष्मयो महाभाजनविशेषस्तस्याः कमलं - कपालं तस्य यत्संस्थानं तत्संस्थितं, 'निडालं ' ति ललाटं, | पाठान्तरे 'महल्लउट्टियाकभल्लसरिसोवमे' महोष्ट्रिकायाकभल्लसदृशमित्येवमुलेखनोपमा--उपमानवाक्यं यत्र तत्तथा, 'मुगुंसपुंछं व ' भुजपरिसर्पविशिषो मुसा सा च खाडहिल्लत्ति सम्भाव्यते, तत्पुच्छवत्, ' तस्येति पिशाचरूपस्य ' भुमगाओ 'ति भ्रुवां, प्रस्तुतोपमार्थमेव व्यनक्ति' फुग्गफुग्गाओ ' त्ति परस्परासम्बद्धरोमिके विकीर्णविकीर्णरोमिके इत्यर्थः, पुस्तकान्तरे तु 'जडिल'कुडिलाओ ' सि प्रतीतं 'विगयबीभच्छदंसणाओ' त्ति विकृतं बीभत्सं च दर्शनं रूपं ययोस्ते तथा, 'सीसघडिविणिग्गयाणि' शीर्षमेव घटी तदाकारत्वात् शीर्षघटी तस्या विनिर्गते इव विनिर्गते शिरोपटीमतिक्रम्य व्यवस्थितत्वात् 'अक्षिणी' लोचने, विकृतबीभत्सदर्शने प्रतीतं कर्णौ - श्रवण यथा सूर्यकत्तरमेव- शूर्पखण्डमेव नान्यथाकारौ, टप्पराकारावित्यर्थः, विकृतेत्यादि तथैव 'उरम्भपुढसन्निमा' उरभ्रः - ऊरणस्तस्य पुढं- नासापुटं तत्सन्निभा-तत्सदृशी नासा नासिका, पाठान्तरेण-' हुन्भपुडसंठाणसंठिया ' तत्र हुरन्भ्रा-वाद्यविशेषस्तस्याः पुढं-पुष्करं तत्संस्थानसंस्थिता, अतिचिपिटत्वेन तदाकृतिः 'झुसिर' त्ति महारन्धा 'जमलचुल्लीसठाणसंठिया ' यमलयोः समस्थितद्वयरूपयोः चुद्धघोर्यत्संस्थानं तत्संस्थिते द्वे अपि तस्य नासापुटे - नासिकाविवरे, वाचनान्तरे ' महल्लकुब्वसंठिया दोऽवि से कवोला ' तत्र क्षीणमांसत्वादुन्नतास्थित्वाच्च 'कुब्वं' ति निम्नं क्षाममित्यर्थः, तत्संस्थितौ द्वावपि 'से' तस्य 'कपोलो' गण्डौ तथा 'घोडय' ति घोटकपुच्छवद्-अश्ववालधिवत्तस्य - पिशाचरूपस्य 'स्मभ्रूणि'
कामदेवस्य धर्मप्रज्ञप्तिः एवं मायी - मिथ्यादृष्टि: देवकृतः उपसर्गः
For Penal Use Only
~ 44~
narr