________________
आगम
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) स्थान [७], उद्देशक [-], मूलं [१५३] +गाथा १-३२
(०३)
प्रत सूत्रांक [५५३]
गाथा ||१-३२||
दीप अनुक्रम [६०४-६४३]]
श्रीस्थाना- स्वरो वर्तितोऽस्फुटितच ततः कण्ठविशुद्ध, शिरसि प्राप्तो यदि नानुनासिकस्ततः शिरोविशुद्धं, अथवा उरकण्ठाशिरःसु ४ (७स्थाना० असूत्र- श्लेष्मणा अव्याकुलेषु विशुद्धेषु-प्रशस्तेषु यत्तत्तयेति, चकारो गेयगुणान्तरसमुच्चये गीयते-उधार्यते गेयमिति सम्बध्यते, उद्देशः ३ वृत्तिः किविशिष्टमित्याह?-मृदुक' मधुरस्वरं 'रिभितं' यत्राक्षरेषु घोलनया संचरन् स्वरो रगतीव घोलनाबहुलमित्यर्थः । स्वरप्रक
पदवी' गेयपदैनिबद्धमिति, पदत्रयस्थ कर्मधारयः, 'समतालपडुक्खेवति समशब्दः प्रत्येक सम्बध्यते तेन समा-18 स्ताला-हस्तताला उपचारात् तद्रवो यस्तित्समतालं तथा समः प्रत्युत्क्षेपः प्रतिक्षेपो वा-मुरजकंशिकाद्यातोद्यानां यो सू०५५३ ध्वनिस्तलक्षणः नृत्यत्सादक्षेपलक्षणो वा यस्मिंस्तत्समप्रत्युत्क्षेपं समप्रतिक्षेपं वेति, तथा 'सत्तसरसीभरति सप्त स्वराः 'सी-12
भर'न्ति अक्षरादिभिः समा यत्र तत्सप्तस्वरसीभरं, ते चामी-'अक्खरसमं १ पयसमं २ तालसमं ३ लयसमं ४ गहसम | पाच ५। नीससिऊससियसमं व सञ्चारसम ७ सरा सस ॥ ति, इयं च गाथा स्वरप्रकरणोपान्ते 'तंतिसम'मित्यादिरधीमातापि इहाक्षरसममित्यादि व्याख्यायते, अनुयोगद्वारटीकायामेवमेव दर्शनादिति, सत्र दीर्घे अक्षरे दीर्घः स्वरः क्रियते | ४ाइखे इस्वः प्लते प्लतः सानुनासिके सानुनासिका तदक्षरसम, तथा यद् गेयपद-नामिकादिकमन्यतरबन्धेन बद्ध यत्र स्वरे | &ा अनुपाति भवति तत्तत्रैव यत्र गीते गीयते तत्पदसममिति, यत्परस्पराहतहस्ततालस्वरानुवर्सि भवति तसालसम, ज
दायिन्यतरमयेनाङ्गुलिकोशकेनाहतायास्तत्र्याः स्वरप्रकारो लयस्तमनुसरतो गातुर्यद्य तल्लयसम, प्रथमतो वंशतच्या
दिभिर्यः स्वरो गृहीतस्तत्सम गीयमानं ग्रहसम, निश्वसितोच्छसितमानमनतिकामतो यनेयं तनिःश्वसितोच्छसितसम, ॥३९६॥ प्रा तैरेव वंशतस्यादिभिर्यदङ्गलिसञ्चारसमं गीयते तत्सश्चारसम, गेयं च सप्त स्वरास्तदात्मकमित्यर्थः । यो गेये सूत्रवन्धः
JAMERatinintamational
Swlanmiorary.org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३], अंग सूत्र - [३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति: अत्र मूल-संपादने एका स्खलना जाता, स्थान-७ समीपे यत् उद्देश: ३ लिखितं तत् मुद्रण-दोषः, सप्तमे स्थाने न किंचित् उद्देशकः वर्तते
~ 795~