________________
आगम
(०३)
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:)
स्थान [३], उद्देशक [१], मूलं [११९] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [०३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [११९]
दीप
एतदुक्तं भवति-इन्द्रपदार्थज्ञस्य यच्छरीरमात्मरहितं तदतीतकालानुभूततभावानुवृत्त्या सिद्धशिलातलादिगतमपि प्रत-12 घटादिन्यायेन नोआगमतो द्रव्येन्द्र इति, इन्द्रकारणत्वात् इन्द्रज्ञानशून्यत्वाच्च तस्य, इह सर्वनिषेध एव नोशब्दः, तथा भन्यो-योग्य इन्द्रशब्दार्थ ज्ञास्यति यो न तावद्विजानाति स भव्य इति तस्य शरीरं भव्यशरीरं तदेव द्रव्येन्द्रो भध्यशरी-| रद्रव्येन्द्रः, अयमन भावार्थों-भाविनी वृत्तिमङ्गीकृत्य इन्द्रोपयोगाधारत्वात् मधुघटादिन्यायेनैव तद्वालादिशरीरं भव्यशरीरद्रव्येन्द्र इति, नोशब्दः पूर्ववत्, उक्तन मङ्गालमधिकृत्य-"मंगलपयत्थजाणयदेहो भव्यस्स वा से जीवोवि।णोआगमओ |दव्वं आगमरहिओत्ति जं भणितं ॥१॥” इति, ज्ञशरीरभव्यशरीरव्यतिरिक्तद्रव्येन्द्रो भावेन्द्र कार्येष्वब्यापूतः, आगमतो|ऽनुपयुक्तद्रव्येन्द्रवत् , तथा यच्छरीरमात्मद्रव्यं वाऽतीतभावेन्द्रपरिणामं तच्चोभयातिरिक्तद्रव्येन्द्रो, शशरीरद्रव्येन्द्रवत, तथा यो भावीन्द्रपर्यायशरीरयोग्यः पुद्गलराशिर्वच भावीन्द्रपर्यायमात्मद्रव्यं तदप्युभयातिरिक्तो द्रव्येन्द्रः, भव्यशरीरद्रव्येन्द्रवत् , स चावस्थाभेदेन त्रिविधः, तद्यथा-एकभविको बद्धायुष्कोऽभिमुखनाम गोत्रश्चेति, तत्र एकस्मिन् भवे तस्मिन्नेवातिकान्ते भावी एकमविको-योऽनन्तर एव भवे इन्द्रतयोपत्स्यत इति, स चोत्कर्षतस्त्रीणि पल्योपमानि भ-3 वन्ति, देवकुर्वादिमिथुनकस्य भवनपत्यादीन्द्रतयोसत्तिसम्भवादिति, तथा स एवेन्द्रायुर्वन्धानन्तरं बद्धमायुरनेनेति बद्धायुरुच्यते, स चोत्कर्षतः पूर्वकोटीत्रिभागं यावद्, अस्मात्सरतः आयुष्कबन्धाभावात् , तथा अभिमुखे-संमुखे जपन्योत्कर्षाभ्यां समयान्तर्मुहानन्तरभावितया नामगोत्रे इन्द्रसबन्धिनी यस्य स तथा, तथा भविश्वर्ययुक्ततीर्थकरा दि-18
१ मंगलपदार्थक्षातृदेवो भव्यरूप या सजीवोऽपि (देः) । नोआगनतो द्रव्यं आगमरहित इति यदणितं ॥ १॥ २ सजीवोति.
अनुक्रम [१२७]
१-225%
इंद्र शब्दस्य व्याख्या एवं निक्षेपा:
~ 208~