________________
आगम
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) स्थान [१०], उद्देशक [-], मूलं [७७२]
(०३)
श्रीस्थानानसूत्रवृत्तिः
॥५१९॥
प्रत सूत्रांक [७७२]
मुख्यवृत्त्या वर्षशतायुषि पुरुषे गृह्यमाणे पूर्वकोव्यायुष्कपुरुषकाले वर्षशतायुषः पुरुषस्य कस्यचित्कुमारत्वेऽपि बालादि-1|१०स्थाना. दशादशकसमाप्तिः स्यात् न चैवं तत उपचार एव युक्त इति, 'दशे'ति संख्या, दसाउ'त्ति वर्षदशकप्रमाणाः कालकृता
दशकममाणाः कालकृताउद्देशः ३ अवस्थाः इह च वर्षशतायुम्रहणं विशिष्टतरदशस्थानकानुरोधात् विशिष्टतरत्वं च दशस्थानकस्यैवं वर्षदशकप्रमाणा दशा 51 दशादशकं दशेति, अन्यथा पूर्वकोट्यायुषोऽपि बालाद्या दशावस्था भवन्त्येव, केवलं दशवर्षप्रमाणान भवन्ति, बहुवर्षा वा अल्पवर्षा
सू०७७२ वा स्युरिति भावः, तत्र बालस्वेयमवस्था धर्मधर्मिमणोरभेदादाला, स्वरूपं चास्या:-"जायमेत्तस्स जंतुस्स, जा सा| पदमिया दसा । न तत्थ सुहदुक्खाई, बहुं जाणंति बालया ॥१॥” इति, [जातमात्रस्य जन्तोयो सा प्रथमा दशा तत्र | | सुखदुःखानि न बहुजानन्ति इति वाला ॥१॥] तथा क्रीडाप्रधाना दशा क्रीडा, उक्तं च-"बिइयं च दस पत्तो, माणा-1 कीडाहिं कीडइ । न तत्थ कामभोगेहि, तिब्वा उप्पजए मई ॥१॥"[द्वितीयां क्रीडादशां प्राप्तो नानाक्रीडाभिः क्रीडते न तत्र कामभोगेषु तीत्रा मतिरुत्पद्यते ॥१॥] तथा मन्दो-विशिष्टबलबुद्धिकार्योपदर्शनासमर्थो भोगानुभूतावेव च | समर्थों यस्यामवस्थायां सा मन्दा, उक्तं च-"तइयं च दसं पत्तो, आणुपुबीएँ जो नरो। समस्थो भुंजिउँ भोए, अइ से अस्थि घरे धुवा ॥१॥" इति, [तृतीयां मंददशां प्राप्तः आनुपूर्व्या यो नरः यदि तस्य निश्चिता भोगा पूरे सम्ति तान् भोक्तुं समर्थः ॥१॥] भोगोपार्जने तु मन्द इति भावना, तथा यस्यामवस्थायां पुरुषस्य बलं भवति सा वळयोगान्8 बला, उकं च-"चउत्थी य बला नाम, जं नरो दसमस्सिओ। समत्थो बलं दरिसेउं, जइ होइ निरुवदयो ॥१॥ इति, [चतुर्थी च बला नाम यां दशामानितो नरः बलं दर्शयितुं समर्थः यदि भवति मिरुपद्रवः ॥१॥] तथा प्रज्ञा-2
1311५१९॥
AKACKAKARA
दीप
अनुक्रम [९९६]
IM
Gaindiorary.om
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [03], अंग सूत्र - [३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति: अत्र मूल-संपादने एका स्खलना जाता, स्थान- समीपे यत् उद्देश: ३ लिखितं तत् मुद्रण-दोषः, दशमे स्थाने न किंचित् उद्देशकः वर्तते
~ 1041~