________________
आगम
(०१)
“आचार" - अंगसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) श्रुतस्कंध [१.], अध्ययन [२], उद्देशक [9], मूलं [८८], नियुक्ति: [१९७] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-[०१], अंग सूत्र-[१] “आचार" मूलं एवं शिलांकाचार्य-कृत् वृत्ति:
प्रत
सुनाक
4
प्रतिज्ञा च कपायोदयादाविरस्ति, तद्यथा-क्रोधोदयात् स्कन्दाचार्येण स्वशिष्ययन्त्रपीलनव्यतिकरमालोक्य सबलवाहनराजधानीसमन्वितपुरोहितोपरि विनाशप्रतिज्ञाऽकारि, तथा मानोदयात् बाहुबलिना प्रतिज्ञा व्यधायि-कथमहं शिशन स्वधावनुत्पन्ननिरावरणज्ञानांश्छद्मस्थः सन् द्रक्ष्यामीति ?, तथा मायोदयात् मल्लिस्वामिजीवेन यथाऽपरयतिविप्रलम्भनं भवति तथा प्रत्याख्यानपरिज्ञा जगृहे, तथा लोभोदयाचाविदितपरमार्थाः साम्प्रतक्षिणो यत्याभासा मासक्षपणादिका अपि प्रतिज्ञाः कुर्वते, अथवा अप्रतिज्ञः-अनिदानो वसुदेववत् संयमानुष्ठानं कुर्वन् निदानं न करोतीति, अथवा गोचरादौ । प्रविष्टः सन्नाहारादिकं ममैवैतद्भविष्यतीत्येवं प्रतिज्ञा न करोतीत्यप्रतिज्ञो, यदिवा स्याद्वादप्रधानत्वान्मौनीन्द्रागमस्यैकपक्षावधारणं प्रतिज्ञा तद्रहितोऽप्रतिज्ञः, तथाहि-मैथुनविषयं विहायान्यत्र न क्वचिनियमवती प्रतिज्ञा विधेया, यत उक्कम् -"ने ये किंचि अणुण्णायं पडिसिद्धं वावि जिणवरिंदेहिं । मोनुं मेहुणभावं न तं विणा रागदोसेहिं ॥१॥ तथा
नापि किञ्चिदकल्पनीयमनुज्ञातं कारणे च समुत्पन्ने नापि लिञ्चित प्रतिषिद्धं, किन्तु एषा वेषां तीर्थंकृतां निश्चयव्यवहारनयद्वयाश्रिता सम्यगाज्ञा मन्तव्या यदुत कार्ये झानाद्यालम्बने सत्येन सद्भावसारेण साधुना भवितव्यं, न मानूस्थानतो यत्किञ्चिदालम्बनीयमित्यर्थः, तात्विकज्ञानाबालम्बन सिध्यैव मोक्षपथसिद्धेबाह्यानुष्ठानस्य अनेकान्तिकत्वादनात्यन्तिकत्वान, इत्यमेव तस्य व्यवतिः , अथवा सवं नाम संवमस्तेन कार्ये समुत्पने भवितव्यं, यथा यथा संयम उपसर्पति तथा तथा कर्त्तव्यं, तदुत्सर्पणं व शक्यनिगृहनेनैव निर्वहतीति, सर्वत्र यथाशक्ति यतितव्यमेवेति भावः, आह च वृहद्भाग्यकार:-"कनं नाणादीयं सर्च पुर्ण होई
सोदेवचरणं तह तह कायमय होइ ॥१॥" दोषा रागादयो निरुध्यन्ते-सन्तोऽप्यप्रकृतिमन्तो जायन्ते येनानुष्ठानविशेषेण पूर्वकर्माणि प्राग-1 भवोपात्तमानाबरणादिकर्माणि च येन क्षीयन्ते स सोऽनुष्ठानविशेषो मोक्षोपायो ज्ञातव्यः, रोगावस्थासु-ज्जसदिरोगप्रकारेषु शमनमियोचितौषधप्रदानापथ्यपरिहारायानमिव, यथा तेन विधीयमानेन ग्यराविरोगः क्षयमुपगच्छति, एवमुत्समें उत्सर्गमपवादे वापवादं समाचरतो रागाववो निरुण्यन्वे पूर्वसम्मतिःच क्षीमन्ते,
अनुक्रम
+
[९०]
+-
है
wwwandltimaryam
~269~#