________________
आगम
(०१)
“आचार" - अंगसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) श्रुतस्कंध [१.], अध्ययन [२], उद्देशक [१], मूलं [६१...], नियुक्ति: [१८१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-[०१], अंग सूत्र-[१] “आचार" मूलं एवं शिलांकाचार्य-कृत् वृत्ति:
[६१]]
श्रीआचा- शूलरक्तास्यनयनसन्दष्टाधरस्पन्दमानखेदसलिलचित्रपुस्ताश्चक्षवराटकादिमत्तेति, द्रव्यकषाया शरीरभव्यशरीराभ्या व्यति- लोक.वि.२ राङ्गवृत्तिः
रिक्ताः कर्माद्रव्यकषाया नोकर्मद्रव्यकपायाश्चेति, स्वादिस्सितासानुवीर्णोदीर्णाः पुद्गला द्रव्यप्राधान्यात् कर्मद्रव्यक(शी०) विषायाः, नोकर्मव्रव्यकषायास्तु विभीतकादयः, उत्पत्तिकषायाः शरीरोपधिक्षेत्रवास्तुस्थाण्वादयो यदाश्रित्य तेषामुत्पत्तिः,
तथा चोक्तम्-'किं एत्तो कहयरं जं मूढो थाणुअम्मि आवडिओ । थाणुस्स तस्स रूसइ न अपणो दुष्पओगस्स ॥२॥" ॥ ९१॥ प्रत्ययकषायाः कषायाणां ये प्रत्ययाः-यानि बन्धकारणानि, ते चेह मनोज्ञेतरभेदाः शब्दादयः, अत एवोत्पत्तिप्रत्ययोः
कार्यकारणगतो भेदा, आदेशकषायाः कृत्रिमकृतधूकुदीभवादयः, रसतो रसकपायः कटुतिक्तकषायपञ्चकान्तर्गतम्, भावकषायाः शरीरोपधिक्षेत्रवास्तुस्वजनप्रेष्या_दिनिमित्ताविर्भूताः शब्दादिकामगुणकारणकार्यभूतकषायकर्मोदयात्मपरिणामविशेषाः क्रोधमानमायालोभाः, ते चैकैकशोऽनन्तानुबन्ध्यप्रत्याख्यानप्रत्याख्यानावरणसज्वलनभेदेन भिद्यमानाः पोडशविधा भवन्ति, तेषां च स्वरूपानुबन्धफलादि गाधाभिरभिधीयन्ते, ताश्चेमा:-"जलरेणुपुढविपश्वयराईसरिसो |चउबिहो कोहो । तिणिसलयाकहडियसेलत्थंभोवमो माणो ॥१॥ मायावलेहिगोमुत्तिमेंढसिंगषणवंसमूलसमा । लोभो हलिद्दकद्दमखंजणकिमिरायसामाणो ॥२॥ पक्खचउमासवच्छरजावजीवाणुगामिणो कमसो । देवणरतिरियणारयगइसाहणहेयचो भणिया ॥३॥" एषां नामाद्यष्टविधकषायनिक्षेपाणां कतमो नयः कमिच्छत्तीत्येतदभिधीयते-तत्र नैग-1 किमेतस्मात्कष्टकर बन्भूदः स्थाणाचापतितः । स्थाणवे तमै यति नात्मनो दुपयोगाय ॥१॥२अलरेषुपृथ्वीपर्वतराजीसरसवतुर्विधः क्रोधः।
IMI||९१॥ हालिनिशलताकाष्ठास्थिशेलसम्मोपमो मानः ॥१॥ मायाऽनलेसिकागोमूत्रिकामेषजधनवंशीमूलसमा । सोमो हरिदाकदमसाजन मिरागसमानः ॥ २ ॥
पक्षचतुर्मासबसस्थानचीवानुगामिनः मशः । देवनतिर्यभारकगतिसाधनहेश्यो अणिताः ॥३॥
अनुक्रम [६२
wwwandltimaryam
~186~23