________________
. १३२ हैमलघुप्रक्रिया व्याकरणे
योपान्त्याद्गुरूपोत्तमादसुप्रख्यादकञ्॥९१॥ ज्यादीनामन्त्यमुत्तमं तत्समीपमुपोत्तमं तद्गुरुर्यस्य तस्माद्योपान्त्यात्सुप्रख्यवर्णादकञ् स्यात् । साहायकं २ रामणीयकं २ ( चोरादेरकञ्* ) चौरिका चौरकं चौर्यम् । ( सखिवणिग् दूताद्यः ) सख्यं २ वणिज्या वाणिज्यम् २ दूत्यं दौत्यं २ ( स्तेनाद्यो वा नलुक् ये* ) स्तेयं स्तैन्यं २ ( कपिज्ञातेरेयण* ) कापेयम् । ( प्राणिजातिवयोऽर्थादञ्* ) आश्वं २ कौमारं २ ( युवादेरण* ) यौवनं २ स्थाविरं २ ( पुरुषहृदयादसमासेऽण* ) पौरुषम् २ |
हृदयस्य हृल्लासलेखाये ॥ ९२ ॥ लासादिषु हृदयस्य हृत्स्यात् । हार्दम् २ समासे तु सुपुरुषत्वम् परमहृदयत्वम् ।
इति भावकर्माधिकारः ।
शाकादयो यथार्ह क्षेत्रे वाच्याः । इक्षुशाकटं शाकशाकिनं त्रैहेयं मौद्गीनं यव्यं षष्टिक्यं । ( पील्वादेः कुणः पाके* ) ( कर्णादेर्मूले जाहः ) ( पक्षात्तिर्मूले* ) ( हिमादेलुः सहे* ) ( बलवातादूलः) (शीतोष्णतृप्रादालुरसहे) तृनं दुःखम् । सर्वादेः पथ्यङ्कर्मपत्र पात्रशरावं व्याप्नोति ॥ ९३ ॥
For Personal & Private Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org