________________
Jain Education International
तएणसा दोवई रायवरकन्ना जेणेव जिणघरे तेणेव उवागच्छड़ता जिणपडिमाणं अच्चणं करेइ (जेणेव मज्जणघरे तेणेव उवागच्छइ ... २ ण्हाया कयबलिकम्मा कयकोउयमंगलपायच्छित्ता सुद्धप्पविसाई मंगल्लाइं वत्थाई पवरपरिहिया मज्जणघराओ पडिनिक्खमइ २ जेणेव
जिणघरे तेणेव उवागच्छइ २ जिणघरं अणुपविसइ २ जिगपडिमाणं आलोए पणामं करेइ २ लोमहत्थयं परामुसइ एवं जहा सूरियाभो जिणपडिमाओ अच्चेइ२ तहेव भाणियध्वं जाव धूवं डहइ) २ वामं जाणुं अञ्चति दाहिणं जाणुं धरणियलंसि णिवेसेति २ तिक्खुत्तो मुद्धाणं घरणियलंसि नमेइ २ ईसिं पच्चुण्णमति करयल जाव कट्ट एवं वयासी-नमोऽत्यु णं अरिहंताणं भगवंताणं जाव संपत्ताणं वंदइ नमसइ २ जिणघराओ पडिनिक्खमति २ जेणेव अंतेउरे तेणेव उवागच्छइ ।। सूत्रं १२५ ॥
'जिणपडिमाणं अच्चणं करेइत्ति एकस्यां वाचनायामेतावदेव दृश्यते, वाचनान्तरे तु ण्हाया जाव सव्वालंकारविभूसिया मज्जणधराओ } पडिनिक्खमइ २ जेणामेव जिणघरे तेणामेव उवागच्छति २ जिणघरं अणुपविसइ २ जिणपडिमाणं आलोए पणामं करेड २ लामहत्यय परामुसइ • २ एवं जहा सूरियाभो जिणपडिमाओ अच्चेति तहेव भाणियब्वं जाव धूवं डहइत्ति इह यावत्करणात् अर्थत इदं दृश्य-लोमहस्तकेन जिनप्रतिमा: प्रमाष्टि . सुरभिणा गन्धोदकेन स्नपयति गोशीर्षचन्दनेनानुलिम्पति वस्त्राणि निवासयति, तत: पुष्पाणां माल्यानां-ग्रथितानामित्यर्थ: गन्धानां चूर्णानां वस्त्राणामाभरणानां
चारोपणं करोति स्म, मालाकलापावलम्बनं पुष्पप्रकरं तन्दुलैर्दर्पणाद्यष्टमङ्गलालेखनं च करोति, 'वामं जाणुं अछेड़त्ति उत्क्षिपतीत्यर्थ; दाहिणं जाणुं धरणीतलंति निहट्ट-निहत्य स्थापयित्वेत्यर्थ; तिक्खुत्तो मुद्धाणं धरणीतलंसि निवेसेइ-निवेशयतीत्यर्थ; 'ईसिं पच्चुन्नमति २ करतलपरिग्गहियं अंजलिं मत्थए कट्ट एवं वयासी-नमोत्थु णं अरहताणं जाव संपत्ताणं वंदति नमंसति २ जिणघराओ पडिनिक्खमइत्ति तत्र वन्दते चैत्यवन्दनविधिना प्रसिद्धेन नमस्यति पश्चात् प्रणिधानादियोगेनेति वृद्धाः।।
न च द्रौपद्या: प्रणिपातदण्डकमात्रं चैत्यवन्दनमभिहितं सूत्रे इति सूत्रमात्रप्रमाण्यादन्यस्यापि श्रावकादेस्तावदेव तदिति मन्तव्यं, चरितानुवाटरूपत्वादस्य, न च चरितानुवादवचनानि विधिनिषेधसाधकानि भवन्ति, अन्यथा सूरिकाभादिदेववक्तव्यतायां बहूनां शस्त्रादिवस्तूनामर्चनं श्रूयते इति तदपि विधेयं स्यात्, किञ्च-अविरतानां प्रणिपात-दण्डकमात्रमपि चैत्यवन्दनं सम्भाव्यते, यतो वन्दते नमस्यतीति पदद्वयस्य वृद्धान्तरव्याख्यानमेवमुपदर्शितं जीवाभिगमवृत्तिकृता-“विरतिमतामेव प्रसिद्धचैत्यवन्दनविधिर्भवति, अन्येषां तथाऽभ्युपगमपुरस्सरकायोत्सर्गासिद्धेः ततो वन्दते सामान्येन नमस्कोति आशयवृद्धः प्रीत्युत्थानरूपनमस्कारेणे' ति किञ्च- “समणेण सावरण य अवस्स कायव्वयं हवइ जम्हा । अंतो अहो निसिम्स य तम्हा आवस्मयं नाम ॥ १ ॥" तथा जण्णं समणो वा समणी वा सावओवा साविया वा तच्चित्ते तल्लेसे तम्मणे उभओ कालं आवस्सए चिट्ठति तत्रं लोउत्तरिए भावावस्तर अमन श्रावक चावश्यं कर्तव्यं भवति यस्मात् । अन्तरहो निशायाच तस्मादावश्यकं नाम ॥१॥ यत् श्रमणो वा श्रमणी वा श्रावको वा श्राविका वा तच्चित्त: तन्मना: तल्लेश्य: उभयस्मिन् काले आवश्यकाय तिष्ठति तत् लोकोत्तरिकं भावावश्यकं] इत्यादेरनुयोगद्वारवचनात् तथा 'सम्यग्दर्शनसम्पन्नः प्रवचनभक्तिमान् षड्विधावश्यकनिरत: षट्स्थानयुक्तश्च श्रावको भवती' त्युमास्वातिवाचकवचनाच्च श्रावकस्य षड्विधावश्यकस्य सिद्धावावश्यकान्तर्गतं प्रसिद्ध चैत्यवन्दनं सिद्धमेव भवतीति ॥ सूत्रं १२५ ॥
(४४) ज्ञाता धर्मकथा जैनागम सिद्ध मूर्तिपूजा परिशिष्ठ-१
For Personal & Private Use Only
टीका
का पाठ
www.jainelibrary.org
२४३