Page Text
________________
१५६
किं बहुना -
1
यस्याः-प्रियङ्कुमञ्जर्याः ईदृशीर्कान्ति:- देहच्छविः, ईदृग्विधे च लोचने । कीदृशी कान्ति: ? पद्मा - श्रीस्तामनुकरोत्यवश्यमिति पद्मानुकारिणी, यादृशी पद्माया: कान्तिस्तादृशी अस्या अपि । कीदृशे लोचने ? पद्मं - अब्जमनुकुरुत: - तुलयत इत्येवंशीले पद्मानुकारिणी । तथा यस्या ईदृशी रूपसम्पत्ति: - सौन्दर्यसम्पत्, ईदृशे च उरुमण्डले - सक्थिनी । किम्भूता रूपसम्पतिः ? रम्भां- अप्सरोऽन्तरं प्रतिस्पर्द्धने संहृष्यति - तिरस्करोतीति रम्भाप्रतिस्पर्द्धिनी । किम्भूते उरुमण्डले ? रम्भा - कदलीं सौकुमार्याधिक्यात् प्रतिस्पर्द्धते ये ते रम्भाप्रतिस्पर्द्धिनी । तथा यस्या ईदृशी केशकबरी - केशविन्यासः, कबरीपदेनैव केशविन्यासे प्राप्ते केशपदं व्यर्थमिति चेत् ? आह - हयहेषितादिवदुक्तपोषकत्वात् केशपदं न दोषाय । ईदृशे च भ्रूभङ्गचक्रे - भ्रूविलासमण्डले । कीदशी केशकबरी ? सुमनसः - पुष्पाणि ताभिर्हारिणी - मनोहरा । किम्भूते भ्रूभङ्गचक्रे ? सुष्ठु मनोहारिणी - मनोहरे । तथा यस्या ईदृशी ललाटपट्टिका-अलिकफलक:, ईदृशे च कर्णोत्पले- कर्णयोरवतंसीकृते । किम्भूता ललाटपट्टिका ? भ्रमरकं ललाटस्थमलकं तेन उद्भासते - शोभत इत्येवंशीला भ्रमरकोद्भासिनी । किम्भूते कर्णोत्पले ? भ्रमरकैः - भ्रमरैरुद्भासेते इति भ्रमरकोद्भासिनी । २ तथा यस्या ईदृशी दन्तच्छदच्छाया- - ओष्ठपुटशोभा, ईदृशे करचरणयुगले - पाणिपादद्वन्द्वे । कीदृशी दन्तच्छदच्छाया ? प्रवाल:- विद्रुमस्तं रक्तत्वात् अनुकरोत्यवश्यमिति प्रवालानुकारिणी । कीदृशे करचरणयुगले ? प्रवाल:- पल्लवस्तमनुकुरुत इति प्रवालानुकारिणी । सर्वत्र नान्तत्वात् स्त्रियांई क्लीबे चरी ।
दमयन्ती- कथा - चम्पूः
तथा यस्याः वचनं-वाक्यं सुष्ठु वर्णाः - अकारादयः प्रकृता यत्र तत् सुवर्णमयं पदे पदे मनोहरति । पदं विभक्त्यन्तं, तत्प्रकृतवचने मयट् । नूपुरं च सुवर्णं - स्वर्णं तेन निर्वृत्तं सौवर्णमयं सौवर्णं पदे पदे मनोहरति । अत्र पदं - पादन्यासः यस्या इति । अत्र तृतीयाप्रथमयोः श्लेषः ।
यस्याः । प्रियङ्कुमञ्जर्या: वाचा - वाण्या सदृशी, कण्ठे कुसुममालिका - पुष्पमाला शोभते । किम्भूतया वाचा ? सुष्ठु मधुरा श्रोत्रानुकूला तया । किम्भूता कुसुममालिका ? सुष्ठु मधुनः-मकरन्दस्य रयः - प्रसरो यत्र तादृशी । तथा यस्या अलकवल्लरीमालया - केशकलापेन सह तिलकमेव मञ्जरी सा राजते । किम्भूतया अलकवल्लरीमालया ? अलिवत्काल:वर्णो यस्या सा तया, यदा तु अलिवत् कालेतिक्रियते तदा नदादित्वाद्भजादिगणेत्यादिना ई
१. कर्णयोरवतंसीकृते नीलकमले अनू. । २-२. पाठो नास्ति अनू. ।
For Personal & Private Use Only
Jain Education International
www.jalnelibrary.org
| SR No. | 004071 |
| Book Title | Damyanti Katha Champu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vinaysagar |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 776 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 14 MB |