________________
બેધ્યવિરૂદ્ધ સહચરરૂપ વિધિહેતુ, આ, છે. એમ સમજવું.
(૨૮૪૯૬) પ્રતિષેધ્ય અવિરૂદ્ધ વસ્તુને અનુપલબ્ધિરૂપ પ્રતિષેધ હેતુઓના ભેદોનું વર્ણન
છે.
___ अविरुद्धनिषेधात्मको हेतुः प्रतिषेधसाधने स्वभावव्यापककार्यकारणपूर्वचरोत्तरचरसहचरभेदेन सप्तधा ॥ २९ ॥
અર્થ–પ્રતિષેધ્ય અવિરૂદ્ધ નિષેધરૂપ હેતુ, પ્રતિષેધસાધક, (૧) સ્વભાવાનુપલબ્ધિ (૨) વ્યાપકાનુપલબ્ધિ (૩) કાર્યાનુપલબ્ધિ (૪) કારણાનુપલબ્ધિ (૫) પૂર્વ ચરાનુપલબ્ધિ (૬) ઉત્તરચરાનુપલબ્ધિ (૭) સહચરાનુપલબ્ધિ ભેદથી સાત પ્રકારને
(૨૯+૯૭) भूतलेऽत्र कुम्भो नास्ति दृश्यत्वे सति तत्स्वभावानुपलम्भादित्यविरुद्वस्वभावानुपलब्धिरूपो निषेधात्मको हेतु: ને ૨૦ . પ્રતિષેધ્ય પદાર્થ પ્રતિષેધજ્ઞાપક, સ્વભાવાનુપ
લબ્ધિરૂપ પ્રતિષેધ હેતુનું કથનઅર્થ – (૧) આ ભૂતલમાં ઘડે નથી, દશ્ય કુંભ સવભાવની અનુપલબ્ધિ (અભાવ) હેવાથી (નેત્રાદિ સામગ્રી હોવા છતાં તેનું દર્શન નહીં થતું હોવાથી) આ પ્રમાણે અહીં પ્રતિષેધ્યની સાથે અવિરુદ્ધ દશ્ય કુંભ સ્વભાવ (સ્વરૂપ) ની અનુપલબ્ધિરૂપ નિષેધ હેતુ, સમજ. (૩૦+૪૯૮)
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org