________________
।
नामंठवणादविए खिने काले तहेव भावे य । एसो खलु करणंमी णिक्वेवो छविहो होइ ॥१८३॥ दव्वकरणं तु दुविहं सन्नाकरणं व नो य समाए। कडकरणमट्टकरणं वेलूकरणं च सत्राए॥१८४॥ नोसन्नाकरणं पुण पओगसा वीससा य बोद्धव्यं । साईअमणाईअंदुविहं पुण विस्ससाकरणं ॥१८५॥धम्माधम्मागासा एवं तिविहं भवे अणाईयं। चक्मअचक्खुप्फासे एय दुविहं तु साईयं॥१८६॥खंधेसुअ दुपएसाइएसु अब्भेसु अब्भरुक्वेसुं । णिप्फण्णगाणि दवाणि जाणि तं वीससाकरणं ॥१८७॥ दुविहं पओगकरणं जीवेतर मूल उत्तरं जीवे । मूले पंच सरीरा तिमु अंगोवंगणामं च ॥१८८॥ सीसमुरोयरपिट्टी दोनि वाहू अहुँति ऊरू । एए अटुंगा खलु अंगोवंगाई सेसाई॥१८९॥ हुँति उर्वगा कण्णा नासऽच्छी जंघ हत्थ पाया य। अंगोवंगा अंगलिनहकेमामंसु एमाई॥१९॥तेसिं उत्तरकरणं बोदव्वं कण्णखंधमाईयं। इंदियकरणा ताणिय उवघायविसोहिओ ९ति ॥१९१॥ संघायणपरिसाढणउभयं तिसु दोसु नत्यि संघा.
ओ। कालंतराइ निण्डं जहेव सुत्तमि निदिहूँ ॥ १५२॥ इत्तो उत्तरकरणं सरीरकरणं पओगनिष्फनं । तं भेयाऽणेगविहं चउचिहमिणं समासेणं ॥ १९३॥ संघायणा य परिसाडणा य मीसे तहेव पडिसेहो। पडसंखसगथूणा उतिरिच्छाण करणं च ॥१९४|| अजियप्पओगकरणं दब्वे वण्णाइयाण पंचण्हं । चित्तकर(ण) कुसुभाईसु विभासा उ सेसाणं ॥१९५॥ण विणा आगासेणं कीरइज किंचि खित्तमागास । वंजणपरिआवनं उच्छ्रकरणमाइअंबहुहा ॥१९६॥ कालो जोजावइओ जं कीरइ जंमि जंमि कालंमि। ओहेण नामओ पुण हवंति इकारमकरणा ॥१९॥ बबं च बालवं चेच. कोलवं थीविलोअणं । गराइ वणियं चेव, विट्टी हवइ सत्तमी ॥ १९८॥ सउणि चउप्पयं नागं, किसुग्धं करणं तहा। एए चत्तारि धुवा, सेसा करणा चला सत्त ॥१५॥ किण्हचउद्दसि रनि सउर्णि पडिवजए सया करणं । इत्तो अहक्कम खलु चउप्पयं नाग किंग्धं ॥२०॥ भावकरणं तु दुविहं जीवाजीवेसु होइ नायचं । तत्थ उ अजीवकरणं तं पंचविहंतु नायचं ॥२०१॥ वण्णरसगंधफासे संठाणे चेव होइ नायव्वं । पंचविहं पंचविहं दुविहऽट्टविहं च पंचविहं ॥२०२॥ जीवकरणं तु दुविहं सुयकरणं चेव नो य सुयकरणं । बदमबद्धं च सुअंनिसीहमनिमीबदं तु ॥२०३॥ नोसुयकरणं दुविहं गुणकरणं तह य जुंजणाकरणं । गुण तवसंजमजोगा जुंजण मणवायकाए य॥२०४॥ कम्मगसरीरकरणं आउअकरणं असंखयं तं तु । तेणऽ हिगारो तम्हा उ अप्पमाओ चरितमि ॥२०५॥ दुविहो य होइ दीवो दव्वदीयो य भावदीवो य । इविकोऽविअ दुविहो आसासपगासदीवो अ॥२०६॥ मंदीणमसंदीणो संधिअमस्मंधिए अ बोहव्वे। आसासपगासे अ भावे दुविहो पुणिविको॥२०७॥अ०४॥ कामाण उ णिक्खेवो चउब्बिहो छविहो यमरणस्स । कामा पुवुद्दिट्ठा पगयमभिप्पेयकामेहिं ॥२०८॥ दबमरणं कुसुभाइएस भावि आउम्पओ मुणेयब्बो। ओहे भवतभविए मणुस्सभविएण अहिगारो॥२०९॥ मरणविभत्तिपरुवण अणुभावो चेव तह पएसगं । कइ मरइ एगसमयं ? कइखुनो बावि इकिके ?॥२१०॥ मरणमि इक्कमिके कइभागो मरइ सहजीवाणं?। अणुसमय संतरं वा इक्विक किचिरं कालं? ॥२११॥ आवीचि ओहि अंतिय वलायमरणं वसट्टमरणं च। अंतोमाई नम्भाव बालं तह पंडियं मीसं ॥२१२।। छउमत्थमरण केवलि बेहाणस गिद्धपिट्टमरणं च। मरणं भत्तपरिण्णा इंगिणि पाओवगमणं च ॥२१३॥ सत्तरस विहाणाई मरणे गुरुणो भणंति गुणकाला। तेमि नामविभनि बुच्छामि अहाणुपुत्रीए ॥२१४॥ अणुसमयनिरंतरमवीइसन्नियं तं भणति पंचविहं । दवे खिने काले भवे य भावे य संसारे ॥२१५॥ एमब आहिमरणं जाणि मओ नाणि चेच मग्इ पुणो। एमेव आइयंतियमरणं नवि मरइ नाई पणो ॥२१६॥ संजमजोगविसना मरति जे तं वलायमरणं तु । इंदियविसयवसगया मरति जे तं वस तु ॥२१७॥ रजाइ गारवेण य बहुम्सुयमएण चाऽवि दुचरियं । जे न कहंति गुरुणं न हु ते आराहगा हुंति॥२१८॥ गारवपकनिचुहा अइयारं जे परम्स न कहति । दमणनाणचरित्ने ससाउमरणं हवइ तेसिं ॥२१९॥ एयं ससमरणं मरिऊण महभए दुरंतंमि । सुइर भमंति जीवा दीहे संसारकतारे ।। २२० ॥ मोतुं अकम्मभूमगनरतिरिए सुरगणे अ नेरइए। सेसाणं जीवाणं नम्भवमरणं तु केमिचि ॥२२१॥ अविग्यमरणं बालं मरणं विग्याण पंडियं विति। जाणाहि बालपंडियमरणं पुण देसविग्याणं ॥२२२॥ मणपजवोहिनाणी सुअमइनाणी मरंति जे समणा । छउमत्थमग्णमेयं केवलिमरणं तु केवरिणो ॥२२३॥ गिद्धाइभक्वणं गिद्धपिट्ट उच्चंधणाइ वेहासं। एए दुनिवि मरणा कारणजाए अणुण्णाया ॥२२४॥ भनपरिण्णा इंगिणी पाओवगमं च तिणि मग्णाई।
णण उविसिद्रा॥२२५॥ सोचकमो अनिरुवक्कमो अ विद्दोऽणभाव मरणंमि। आउगकम्मपएसग्गणंतणता पएसेहिं ॥२२६॥ दुन्नि व निनि वचनारिपंच मरणाई अाइमरणमि। कई मरइ एगसमयंसि विभासावित्थरं जाणे ॥२२७ ॥ सब्वे भवस्थजीवा मरंति आचीइ सया मरणं । ओहिं च आइअंतिय दुनिवि एयाइँ भयणाए॥२२८॥ ओहि च आहअंतिय चान, नह पंडिअंच मीसं च । छउमं केवलिमरणं अनुनेणं विरुझंति ॥२२५॥ संखमसंखमणता कमो उ इकिकगमि अपसन्थे। सनट्टग अणुबंधो पसन्थए केवलिमि सई ॥२३०॥ मरणे अणंतभागो इकिके मरइ आइमं मोनुं ।अणुसमयाई नेयं पढमचरिमंतरं नन्थि ॥२३१॥ सेसाणं मरणाणं नेओ संतरनिरंतरो उ गमो। माइंसपज्जवसिया सेसा पढमिछ. गमणाइ ॥२३२।। मने एए. दारा मरणविभत्तीइ वण्णिा कमसो। सगलणिउणे पयत्ये जिणचउदसपुचि भासंति ॥२३३॥ एगंतपसस्था तिणि इत्थ मरणा जिणेहिं पन्नना। मनपरिणा ५ ० श्री उत्तराध्ययन नियुक्ति
मुनि दीपरत्नसागर
९३५६