________________
नमो सजभवायरियस्ता धम्मो मंगलमुकिहूं, अहिंसा संजमो तवो। देवावि तं नमसंति, जस्स धम्मे सया मणो॥१॥ जहा तुमस्स पुप्फेसु. ५पास भमरो आवियह रस। ण य पुष्फ किलामेह, सो य पीणेइ अप्पयं ॥२॥ एमेए समणा मुन्ना, जे लोए संति साहुणो । विहंगमा व पुप्फेसु. दाणभनेसणा(णे श्या ॥३॥ वयं च विनि लम्भामो, न य कोइ उवहम्मइ। अहागडेसु रीयंते, पुप्फेसु भमरा जहा ॥४॥ महुगारसमा बुद्धा. जे भवंति अणिस्सिया। नाणापिंडस्या दंता, नेण युति साहुणो॥५॥नि बेमि ॥दुमपुफियज्मयणं १॥ कहं नु कुजा सामग्णं, जो कामे न निवारए । पए पए विसीदंतो, संकप्पस्स वसं गओ? ॥६॥ वत्थगंधमलंकार, इस्वीओ सयणाणि य। अच्छंदा जे न भुंजंति, न से चाइत्ति पुनह ॥ ७॥ जे य कंते पिए भोए, लढे विपिट्टिकुछइ। साहीणे चयई भोए. से दुचाइत्ति बुचई ॥८॥ समाएँ पेहाएं परिवयंनो, सिया मणो निस्सरई बहिदा । न सा महं नोवि अहंपि तीसे, इव ताओ विणइज रागं ॥९॥ आयावयाहि चय सोगमा. कामे कमाही कमियं सुदुक्खं । जिंदाहि दोस विणएज राग. एवं सही होहिसि संपराए॥१०॥ पक्खंदे जलिय जोई, धूमकेउं दुरासयं । नेपछन्ति वंतयं भोनु, कुले जाया अगंधणे ॥१॥ धिरत्थु ते जसोकामी, जो तं जीवियकारणा। बतं इच्छसि आवेडं, सेयं ने मरणं भवे ॥२॥ अहं च भोगरायस्स, तं चऽसि अंधगवहिणो। मा कुले गंधणा होमो, संजमं निहुओ चर ॥३॥ जइ तं काहिसि भावं, जा जा दिन्छसि नारीओ। वायाविद्धाहहो, अहिअप्पा भविस्ससि ॥४॥ तीसे सो वयणं सोचा. संजयाइ सुभासियं। अंकुसेण जहा नागो, धम्मे संपडिवाइओ॥५॥ एवं करति संबुद्ध
वियज्झयणं २॥संजमे सुट्टिअप्पाण, विष्यमकाण वाइर्ण। तेसिमेयमणाइष्र्ण, निम्गंयाण महेसिणं ॥७॥ उसिर्य कीयगई, नियागमभिहडाणि य। राइभने सिणाणे य, गंधमड़े य वीयणे ॥८॥ संनिही गिहिमत्ते य, रायपिंडे किमिच्छए। संवाहणा दंतपहोयणा य, संपुच्छणा देहपलोयणा य ॥९॥ अट्ठावए य नालीए. छत्तस्स य धारणट्ठाए। तेगिच्छं पाणहा पाए, समारंभं च जोइणो ॥२०॥ सिज्जायरपिंडं च, आसंदी पलियंकए। गिहतरनिसिजा य, गायस्सुबहणाणि य॥१॥ गिहिणो वेआवडियं. जा य आजीववत्तिया। तत्तानिछडभोइत्तं, आउस्सरणाणि य ॥२॥ मूलए सिंगबेरे य, उच्छुखंडे अनिबुडे । कंदे मूले य सञ्चिन्ने, फले बीए य आमए ॥३॥ सोवचले सिंधवे लोणे, रोमालोणे य आमए। सामुद्दे पंसुखारे य, कालालोणे य आमए ॥४॥ धुवणेति बमणे य, वत्थीकम्मे विरेयणे। अंजणे दंतवणे य, गायभंगविभूसणे ॥५॥ सवमेयमणाइन्नं निम्गंथाण महेसिणं । संजमंमि अ जुत्ताणं, लहुभूयविहारिणं ॥६॥ पंचासवपरिणाया, तिगुत्ता उसु संजया। पंचनिग्गहणा धीरा, निग्गंथा उजुदंसिणो ॥ ७॥ आयावयंति गिम्हेसु, हेमंतेसु अवाउडा। वासासु पडिसलीणा, संजया मुसमाहिया ॥८॥ परीसहरिऊदता, धूअमोहा जिइंदिया। सबदुक्खप्पहीणट्ठा, पकमंति महेसिणो ॥९॥ दुक्कराई करित्ताणं, दुस्सहाई सहेनु य। केइत्थ देवलोएसु, केइ सिझंति नीरया ॥३०॥ खवित्ता पुवकम्माई, संजमेण तवेण य । सिद्धिमग्गमणुष्पत्ता, ताइणो परिणिबुड ॥३१॥. त्ति बेमि ॥ इइ खुड्डियाधारकहज्झयण ३॥ सुअं मे आउसंतेणं भगवया एवमक्खायं-इह खलु छज्जीवणियानामज्झयणं समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया सुक्खाया सुपन्नत्ता सेअं मे अहिजिउं अज्झयणं धम्मपनत्ती, कयरा खलु सा छज्जीवणियानामज्झयर्ण समणेर्ण भयवया जाव धम्मपन्नत्ती?, इमा खलु सा छजीवणियानामझयर्ण समणेणं भगवया जाव धम्मपन्नत्ती, तंजहा- पुढवीकाइया आउकाइया तेउकाइया बाउकाइया वणस्सइकाइया तसकाइया, पुढवी चित्तमंतमक्खाया अणेगजीचा पुढोसत्ता अन्नत्य सत्यपरिणएणं आऊ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्य सत्थपरिणएणं तेऊ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्य सत्यपरिणएणं वाऊ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पढोसत्ता अन्नस्थ सत्थपरिणएणं, वणस्सई चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नस्थ सस्थपरिणएणं. तंजहा-अग्गचीया मलवीया पोरवीया खंधनीया वीयम्हा संम-18 च्छिमा तणलया वणस्सइकाइया सत्रीया चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्थ सत्यपरिणएणं, से जे पुण इमे अणेगे चहवे तसा पाणा तंजहा-अंडया पोयया जराउया रसया संसेइमा समुच्छिमा उम्भिया उपवाइया, जेसि फेसिंचि पाणाणं अभिकंतं पडिकंतं संकुचियं पसारियं रुयं भंतं तसियं पलाइयं आगइगद्दविन्नाया जे य कीडपयंगा जा य कुंथुपिपीलिया सत्रे घेइंदिया सने तेइंदिया सबे पडरिंदिया सवे पंचिंदिया सवे तिरिक्खजोणिया सवे नेरइया सवे मणुया सव्ये देवा सम्वे पाणा परमाहम्मिआ, एसो खलु छट्ठो जीवनिकाओ तसकाउत्ति पञ्चइ । सू०१।इबेसि उण्हं जीवनिकायाण नेव सयं दंडं समारंभिजा नेवग्नेहिं दंडं समारंभाविजा दंडं समारंभंतेऽपि अन्नेनसमणुजाणामि(णेजा)जावजीवाए तिविहंतिविहेणं, मणेणं वायाए काएणं न करेमि न कारवेमि करतंपि अन्नं न समणुजाणामि, तस्स मंते ! पडिकमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि। सू०२। पढमे भंते ! महवए?, पाणाइवायाओ वेरमणं, सवं भंते ! पाणाइवायं पचक्खामि, से मुहुर्म वा बायरं वा तसं वा थावरं वा नेव सर्व पाणे अइवाइजा नेवऽन्नेहिं पाणे अइवायाविजा पाणे अइवायं१२४३ दशवकालिकंमूत्रं असम-१...४
मुनि दीपरत्नसागर