________________
- इदाणिं। किं पुण उक्मकरणं बहुवत्तवति णाऊणं ॥१॥ किं पुण कप्पज्झयणे वन्निजति भण्णती सुणसु ताव। जे अभिहिता उ अत्था तहियं ते ऊ समासेणं ॥२॥ कप्पे पकप्पिए
चेव, कप्पणिजेत्तिआवरे। फासुए एसणिजे य, संजमे इत्तियावरे ।..७॥३॥ वालए वागए चेव, चम्मए पट्टए तहा। पम्हए किमिए चेव, धातुए मीसतेति य ।।..८॥४॥ उवसंपया चरित्तस्स, चरित्ते कइविहे इय ?। णियंठा कति पग्णत्ता ?, कहं समोतारणातिय ॥..९॥५॥ ववहारे कस्स पण्णते?, कहं पडिसेवणाविय ?। देसभंगे कहं वुत्ते?, सबभंगेत्तियावरे ॥..१०॥६॥ पच्छित्ते कइविहे वुत्ते, छट्ठाणित्तियावरे।पंचट्ठाणे चतुट्ठाणे, तिट्ठाणे इत्तियावरे॥.:.११॥७॥ छट्ठाणे दंसणे वुत्ते, संजमे इत्तियावरे। गाहणा य चरित्तस्स, एमेता पडि. वत्तिओ॥..१२॥८॥ कप्पो उ होति दुविहो जिणकप्पो चेव येरकप्पो य। दुविहो उ कप्पिओ खलु दवे भावे य णायवो ॥९॥ आगमणोआगमओ दशम्मी कप्पिओ भवे दुविहो। आगमतोऽणुवउत्तो णोआगमतो इमो होति ॥६०॥ जाणगसरीर भविए तपतिरित्ते य होति णायचो। जाणग मयगसरीरं भविओ पुण सिक्खिही जो तु॥१॥ वतिरित्तो एगभवो बदाऊ अभिमुहो य बोद्धबो । भावेवि होति दुविहो आगमणोआगमे चेव ॥२॥ आगमओ उवउत्तो णोआगमओ य पिंडमाईणं । गहणंमि कप्पिओ खल पवावेतुं च सेहाणं ॥३॥ जं जं जोग्ग जतीणं आहारादी तहेव सेहा या एयं तु कप्पणिज अपरिगहणा अकप्पम्मि ॥..१३॥४॥ आहारि पलंबादी सलोममजिणादि होति उवहीए। सेजाए दगसाला अकप्प सेहा य जे अन्ने॥५॥ केरिसय कप्पणिजं? फायगं, फासुयं तु केरिसगं ?। जीवजढं जं दवं तंपि य जं एसणिज तु॥६॥ दसदोसविप्पमुकं गहिय चसहेण उग्गमादीवि। एयं तु साहुजोग्गं गिण्हंतो संजतो होति ॥ ७॥ अहवा सत्तरसविहो संजम जं वावि सुत्तछंदेणं । मुंजति आहाराती विवरीयमसंजमो होइ॥८॥ आहारस्स उ भेदा असणादी उबहिणो उ वालादी। एतेसिं तु परूवण वालयमादीणिमा होति॥..१४॥९॥ वालेहि णिफणं वालयमोण्णोट्टियादिगं होति। वक्केहि तु णिप्फणं वागज सणवकमादीगं ॥ ७॥ चम्मं चम्मपडीए पट्टो उण होतिमो मुणेयवो। पालथोग्गहपट्टा तिरीउपट्टो य एमादी ॥१॥ पम्हज हंसगम्भादि अहवा कप्पासियं मुणेय । कोसेजपट्टमादी जं किमियं तू पवुञ्चति ॥२॥छुब्भति वंसकरिडो कमिवि देसंमि तरुणते घडए। बटुं तो पूरयतीतं घड़यं चिप्पिए तमि ॥३॥ संकोहेऊण कणयं तेहिं तम्हा उ किजए सुत्तं । तेण बुयं जं वत्थं भण्णति तं धातुतं णाम ॥४॥ दुगसंजोगादीहिं एएसिं चेव वालयादीणं । तं मीसयंति भण्णति जह ऊमक्खो(दुहं खो०)म्हियादीयं ॥ ५॥ वत्तव चसहेणं भेयपभेदा उ जेतिया तेसिं । सुदेहेतेहिं तु उवसंपण्णो हु सचरित्ती ॥६॥ अहवा पंचविहातो उवसंपय होतिमा समासेणं । सुय मुहदुक्खे खेत्ते मग्गे विणए य बोदवा ॥ ७ ॥ अहवा तिविहुवसंपय णाणे तह दसणे चरिते य। चरितं च कतिविहं तू पंचविहं तं इमं होति ॥८॥ सामइयं छेदुवट्ठावर्ण च परिहारसुद्धियं चेव । तनो य सुहुमरागं अहखायं चेव बोद्धवं ॥९॥ अहवा वयसमितादी सराग तह वीतरागमहवावि। खाइग खओवसमितं उवसमियं वा भवे तिविहं ॥८॥ भेदा उ चसद्देणं होति इमे णाणदंसणाणं तु। खाइय खओवसमियं दुविहं णाणं मुणेयश्वं ॥१॥ खइयं केवलनाणं खओवसमियाइं सेसणाणाई । खइयं खओवसमियं उपसमियं दसणं तिविहं ॥२॥ कस्सेतं चारित्तं? णियंठ तह संजयाण, ते कतिहा?। पंच णियंठा पंचव संजया हाँतिमे कमसो॥३॥ पुलए बउस कुसीले होति णियंठे तहा सिणाए या एएसि एकेको पंचविहो होति बोदवो ॥४॥णाणपुलाए तह दसणे य चारित्त लिंग अहसुहुमे । एसो पंचविहो खलु पुलयणियंठो मुणे
।। एसो पंचविहो तू बउसणियंठो मुणेयको ॥२॥ दुविहो होति कुसीलो पडिसेवणया तहा कसाए या एक्कको पंचविहो परू. वणा तेसिमा होति ॥७॥णाणपडिसेवणाए दंसण चरणे य लिंग अहसुहुमे। पडिसेवणाकुसीलो पंचविहो एस णायबो॥८॥णाण कसायकुसीले दसण चरणे य लिंग अहमुहुमो। एस कसायकुसीलो पंचविहो तू मुणेयवो ॥९॥ पढमगसमयनियंठे अपढम चरिमे व तह अचरिमे या तत्तो य अहासुहमे पंचमए होति णायचे॥९॥ पंचविहे सिणाए तू अच्छवी तह असवले अकम्मसे। संसुद्धणाणदंसणधरे य होती चउत्थे तु ॥१॥ अरहा जिणे य केवलि अप्परिस्सावी य होति पंचमए। एते पंच विकप्पा सिणायस्स तु होंति णायचा ॥२॥ पंचविह संजतावी सामाइय छेउवट्ठ परिहारे। सुहमे य अहक्खाए एकेके ते पुणो दुविहा । ल०१७०॥३॥ इत्तरिए आवकही सामाइयसंजए भवे दुविहो । दुविहे य छेउबट्ठो सऽतियारे णिरतियारे य॥ल.१७१॥४॥ परिहारविसुदीए णिविसमाणे तहेव निविट्टे । दुविहे य मुहमरागे संकिस्संते विसुझंते ॥ ल०१७२॥५॥ अहखाओविय दुविहो छउमस्थो चेव केवली चेव । एसो तु संजतो खलु पंचविहो होति णायवो ॥ल०१७३॥६॥ सामाइयम्मि उकए चाउजामं अणुत्तरं धम्म । तिविहेण फासयंतो सामाइयसंजनो स खलु ॥ ल०१७४॥७॥ छेतृण तु परियागं पोराणं तो ठवेति अप्पाणं । धम्मम्मि पंचजामे छेओवट्ठावणो स खलु ॥ ल०१७५॥८॥ परिहरति जो विसुद्ध पंचजामं अणुनरं धर्म । तिथिहेण फासयंतो परिहारियसंजतो स खलु ॥ल० १७६॥९॥ लोभमणुं वेदितो जो खलु उवसामओ व खवओ वा। सो सुहुमसंपराओ अहखाया ऊणओ किंचि ॥ ल०१७७॥१०॥ १०६५ पञ्चकल्पभाप्यं -
मुनि दीपरत्नसागर