________________
सर्णकुमारमाहिंदाणं कप्पाणं हिटुं बंभलोए कप्पे रिट्टे विमाणे पत्थडे, एत्य णं अक्खाडगसमचउरंससंठाणसंठियाओ अट्ठ कण्हरातीओ पं० त०. पुरच्छिमेणं दो पञ्चस्थिमेणं दो दाहिणणं दो उत्तरेणं दो, पुरच्छिमभंतरा कण्हराई दाहिणं वाहिरं कण्हरातिं पुट्ठा दाहिणमंतरा कण्हराती पञ्चस्थिमबाहिरं कण्हराई पुट्ठा पञ्चत्थिमभंतरा कण्हराई उत्तरचाहिरं कण्हराति पुट्ठा उत्तरमभंतरा कण्हराती पुरच्छिमबाहिरं कण्हरातिं पुट्ठा, दो पुरच्छिमपञ्चत्थिमाओ चाहिराओ कण्हरातीओ छलंसाओ दो उत्तरदाहिणचाहिराओ कण्हरातीओ तंसाओ दो पुरच्छिमपञ्चस्थिमाओ अभितराओ कण्हरातीओ चउरंसाओ दो उत्तरदाहिणाओ अभितराओ कण्हरातीओ चउरंसाओ 'पुव्वावरा छलंसा तंसा पुण दाहिणुत्तरा बझा । अभंतर चउरंसा सम्बावि य कण्हरातीओ॥४३॥ कण्हराईओ णं भंते ! केवतियं आयामेणं केवतियं विक्खंभेणं केवतियं परिक्खेवेणं पं०१, गोयमा! असंखेजाई जोयणसहस्साई आयामेणं असंखेज्जाई जोयणसहस्साई विक्खंभेणं असंखेज्जाई जोयणसहस्साई परिक्खेवेणं पं०, कण्हरातीओ णं भंते ! केमहालियाओ पं०, गोयमा! अयण्णं जंबुद्दीचे २ जाव अदमासं वीतीवएजा अत्थेगतियं कण्हराती वीतीवएज्जा अत्येगहयं कण्हरातीं णो वीतीवएज्जा, एमहालियाओ णं गोयमा! कण्हरातीओ पं०, अत्थिणं भंते! कण्हरातीस गेहाति वा गेहावणाति वा?, नो तिणढे समढे, अस्थि णं भंते ! कण्हरातीसु गामाति बा ?, णो तिणढे समढे, अस्थि णं भंते ! कण्ह० ओराला बलाहया संमुच्छंति०?. हंता अस्थि. तं भंते ! किं देवो प०१.गोदेवो पकरेति नो सुरो नो नागो य, अस्थि णं भंते ! कण्हराईसु बादरे थणियसद्दे जहा ओराला तहा०, अत्थि णं भंते! कण्हराईए चादरे आउकाए चादरे अगणिकाए बायरे वणप्फइकाए ?,णो तिणट्टे समढे, णण्णत्थ विम्गहगतिसमावन्नएणं, अस्थि णं० चंदिमसूरिय०प०, णो तिण, अस्थि णं कण्ह चंदाभाति वा० १, णो तिणट्टे समढे, कण्ह - रातीओ णं भंते ! केरिसियाओ कनेणं पं०?, गोयमा ! कालाओ जाव खिप्पामेव वीतीवएज्जा, कण्हरातीए णं भंते! कति नामधेज्जा पं० १, गोयमा! अट्ट नामधेज्जा पं० त०. कण्हरातित्ति वा मेहरातीति वा मघेति वा माघवतीति वा वायफलिहेति वा वायपलिक्खोभेइ वा देवफलिहेइ वा देवपलिक्खोभेति वा, कण्हरातीओ णं भंते ! किं पुढबीपरिणामाओ आउपरिणामाओ जीवपरिणामाओ पुग्गलपरिणामाओ?, गोयमा ! पुढवीपरिणामाओ नो आउपरिणामाओ जीवपरिणामाओऽवि पुग्गलपरिणामाओऽवि, कण्हरातीसुणं भंते ! सचे पाणा भूया जीवा सत्ता उववनपुव्वा ?, हंता गोयमा! असई अदुवा अणंतखुत्तो, नो चेव णं बादरआउकाइयत्ताए वा चादरअगणिकाइयत्ताए वा बादरवणप्फतिकाइयत्ताए वा।२४१। एतेसि णं अट्टण्हं कण्हराईणं अट्ठसु उवासंतरेसु अट्ठ लोगंतियविमाणा पं० सं०-अच्ची अञ्चिमाली वइरोयणे पभंकरे चंदामे सूराभे सुकामे सुपतिट्ठामे मझे रिट्ठाभे, कहिणं भंते! अच्चीविमाणे पं०?, गोयमा! उत्तरपुरच्छिमेणं, कहि णं भंते! अच्चिमालीविमाणे पं०१, गोयमा! पुरच्छिमेणं, एवं परिवाडीए नेयव्वं जाव कहिं णं भंते ! रिट्टे विमाणे पं० १. गोयमा ! बहुमज्झदेसभागे, एएसु णं अट्ठसु लोगतियविमाणेसु अट्टविहा लोगंतियदेवा परिवसंति, तं०-सारस्सयमाइच्चा वण्ही वरुणा य गहतोया या तुसिया अव्वाबाहा अग्गिच्चा चेव रिहा य॥४४॥ कहिणं भंते! सारस्सया देवा परिवसति', गोयमा ! अचिविमाणे परिवसंति, कहिं णं भंते ! आदिवा देवा परिवसति?, गोयमा ! अचिमालिविमाणे, एवं नेयव्यं जहाणपुब्बीए जाव कहिं णं भंते! रिट्टा देवा परिवसंति ?, गोयमा ! रिट्ठविमाणे, सारस्सयमाइच्चाणं भंते ! देवाणं कति देवा कति देवसया०प०१, गोयमा! सत्त देवा सत्न देवसया परिवारो पं०, वण्हीवरुणाणं देवाणं चउद्दस देवा चउद्दस देवसहस्सा परिवारो पं०, गद्दतोयतुसियाणं देवाणं सत्त देवा सत्त देवसहस्सा प०, अवसेसाणं नव देवा नव देवसया प०५० पढम
गम्मि सत्त उसयाणि बीयंमि चोहस सहस्सा। तहए सत्त सहस्सा नव चेव सयाणि सेसेस ॥४५॥ लोगतिगविमाणा णं भंते ! किंपतिद्रिया पण्णता?.गोयमा ! बाउपडिया तदुभयपतिहिया य पं०.एवं नेयव्वं, 'विमाणाणं पतिट्ठाणं बाहउच्चत्तमेव संठाण' बंभलोयवत्तव्वया नेयब्बा जाव हंता गोयमा ! असति अदुवा अर्णतखुत्तो, नो चेव णं देवित्ताए. लोगतियविमाणेसु णं भंते ! केवतियं कालं ठिती पं०?, गोयमा ! अट्ट सागरोवमाई ठिती पं०, लोगतियषिमाणेहितो णं भंते ! केवतियं अचाहाए लोगंते पं०?, गोयमा ! असंखेजाई जोयणसहस्साई अबाहाए लोगंते पं० । सेवं भंते!२।२४२॥ श०६ उ०५॥ कति णं भंते ! पुढचीओ पं०?, गोयमा ! सत्त पुढवीओ पं० तं०-रयणप्पभा जाव तमतमा, रयणप्पभादीणं आवासा भाणियव्वा जाव अहेसत्तमाए, एवं जे जत्तिया आवासा ते भाणियब्वा जाव कति णं भंते ! अणुत्तरविमाणा पं०?, गोयमा ! पंच अणुत्तरविमाणा पण्णत्ता, तं०. विजए जाव सव्वट्ठसिदे । २४३ । जीवे णं भंते ! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहए समोहणित्ता जे भविए इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए तीसाए निरयावाससयसहस्सेसु अग्नयरंसि निरयावासंसि नेरइयत्ताए उववज्जित्तए से णं भंते! तत्थगते चेव आहारेज वा परिणामेज वा सरीरं वा बंधेजा?, गोयमा! अत्थेगतिए तत्थगए चेव आहारेज वा परिणामेज वा सरीरं वा बंधेज वा, अत्यगतिए तओ पडिनियत्तति त्ता इहमागच्छति त्ता दोच्चंपि मारणंतियसमुग्धाएणं समोहण्णइ त्ता इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए तीसाए निरयावाससयसह. २०९ श्रीभगवत्यंग-सत:5
मुनि दीपरत्नसागर