________________
1
स्यु अनयरंसि निश्यावासंसि नेरइयत्ताए उववजित्तए, ततो पच्छा आहारज वा परिणामेज वा सरीरं वा बंधेवा. एवं जाव आहेसत्तमा पुढवी. जीवे णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं. समोहए ता जे भविए चउसट्टीए असुरकुमारावाससयसहस्सेसु अन्नयरंसि असुरकुमारावासंसि असुरकुमारत्ताए उपवजित्तए जहा नरइया तहा भाणियव्वा जाव धणियकुमारा. जीवे णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहए त्ता जे भविए असंखेज्जेसु पुढवीकाइयावासस यसहस्सेसु अन्नयरंसि पुढवीकाइयावासंसि पुढवीका इयत्ताए उपवज्जित्तए से णं भंते! मंदरस्स पव्त्रयस्स पुरच्छिमेण केवतियं गच्छेज्जा केवतियं पाउणेज्जा ?, गोयमा ! लोयतं गच्छेज्जा लोयतं पाउणिज्जा, से णं भंते! तत्थगए चेव आहारेज्ज वा परिणामेज्ज वा सरीरं वा बंधेज्जा ?, गोयमा ! अत्थेगतिए तत्थगए चेव आहारेज्ज वा परिणामेज्ज वा सरीरं वा बंधेज, अत्येगतिए तओ पडिनियत्तति सा इह दव्यमागच्छ ता दोच्यपि मारणंतियसमुघाणं समोहरणति त्ता मंदरस्स पव्वयस्स पुरच्छ्रिमेणं अंगुलस्स असंखेज्जभागमे तं वा संखेज्जतिभागमेत्तं वा वालग्गं वा वालग्गपुहुतं वा एवं लिक्ख जूयं जयं अंगुलं जाव जोयणकोडिं वा जोयणकोडाकोडिं वा संखेज्जेस वा असंखेज्जेसु वा जोयणसहस्से लोगते वा एगपदेसियं सेटिं मोनूण असंखेज्जेस पुढवीकाइयावाससयसहस्से अनयरंसि पुढ बीकाइयावासंसि पुढवीकाइयत्ताए उबवज्जेत्ता तओ पच्छा आहारेज्ज वा परिणामेज्ज वा सरीरं वा बंधेजा, जहा पुरच्छिमेणं मंदरस्त पव्वयस्स आलावओ भणिओ एवं दाहिणेणं पञ्चत्थिमेण उत्तरेण उड्ढं अदे, जहा पुढवीकाइया तहा एगिंदियाणं सव्येसिं एकेकस्स छछ आठावया भाणियच्या. जीव णं भंते! मारणंतिय समुग्याएणं समोहए ता जे भविए असंखेज्जेस वेदियावाससयसहस्सेसु अण्णयरंसि बेंदियावासंसि बेइंदियत्ताए उववज्जित्तए से णं भंते! तत्थगए चेव जहा नेरइया, एवं जाव अणुत्तरोववाइया जीवे णं भंते! मारणंतियसमुग्धाएणं समोहए ता जे भविए एवं पंचसु अणुत्तरेसु महतिमहालएस महाविमाणेसु अन्नयरंसि अणुत्तरविमाणंसि अणुत्तरोववाइयदेवत्ताए उववजित्तए से णं भंते! तत्थगए चैव जाव आहारेज वा परिणामेज्ज वा सरीरं वा धंधेज्जा १० सेवं भंते! सेवं भंते! २४४ ॥ श० ६ उ० ६ ॥ अह णं भंते सालीणं बीहीणं गोधूमाणं जवाणं जयजवाणं एएसिं णं धन्नाणं कोट्टाउत्ताणं पलाउताणं मंचाउत्ताणं मालाडत्ताणं उहित्ताणं रित्ताणं पिहियाणं मुद्दियाणं ठंडियाणं केवतियं कालं जोणी संचिट्ठइ ?, गोयमा ! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उकोसेणं तिन्नि संवच्छराई, तेण परं जोणी पमिलायइ तेण परं जोणी पविद्धंसइ तेण परं बीए अभीए भवति, तेण परं जाणीवोच्छेदे पं० समणाउसो! अह भंते! कलायमसूर तिलमुग्णमासनिष्फाव कुलत्थ आलिसंदगसतीणपलिमंथगमादीणं एएसि णं धन्नाणं जहा सालीणं तहा एयाणवि नवरं पंच बच्छराई सेसं तं चेव, अह भंते! अयसिकुसुंभगकोव कंगवरहगरालगकोदूसगसणसरिसवमूलगचीयमादीणं एएसिं णं धन्नाणं० एयाणिवि तहेब, नवरं सत्त संबच्छराइ, सेसं तं चैव। २४५। एगमेगस्स णं भंते! मुहुत्तस्स केवतिया ऊसासद्धा वियाहिया ?, गोयमा ! असंखेज्जाणं समयाणं समुदयसमितिसमागमेणं सा एगा आवलियत्ति पबुच्चइ, संखेज्जा आवलिया ऊसासो संखेज्जा आवलिया निस्सासो हट्टस्स अणवगाउस्स, निरुवकिस्स जंतुणो । एगे ऊसासनीसासे, एस पाणुत्ति युबति ॥ ४६ ॥ सत पाणि से थोवे, सत्त थोवाई से लवे लवाणं सतहत्तरिए एस मुहुत्ते विवाहिए ॥ ४७॥ तिन्नि सहस्सा सत्तय सयाई तेवत्तरि च ऊसासा एस मुद्दत्तो दिट्टो सब्वेहिं अनंतनाणीहिं ॥ ४८ ॥ एएणं मुहुत्तपमाणेणं तीसमुहुत्तो अहोरतो पन्नरस अहोरत्ता पक्खो दो पक्खा मासो दो मासा उऊ तिनि उउए अयणे दो अयणे संवच्छरे पंचसंवच्छरिए जुगे वीसं जुगाई बाससयं दस वाससयाई वाससहस्सं सयं वाससहस्साइं वाससयसहस्सं चउरासीती वाससयसहस्वाणि से एगे पुब्बंगे चउरासीती पुब्बंगसयसहस्साई से एगे पुब्बे, एवं तुडियंगे २ अडडंगे २ अववंगे २ हृयंगे २ उप्पलंगे २ पउमंगे २ नलिणंगे २ अच्छणिउरंगे २ अउयंगे २ पउयंगे २ नउयंगे २ चूलियंगे २ सीसपहेलियंगे सीसपहेलिया एतावताब गणिए एतावताव गणियस्स विसए, तेणं परं ओबमिए से किं तं ओमिए १, २ दुविहे पं० [सं० पलिओषमे य सागरोवमे य से किं तं पलिओ मे ? से किं तं सागरोवमे ?, 'सत्येण सुतिक्खेणवि छेतुं भेत्तुं च जं किर न सका। तं परमाणु सिद्धा वयंति आदि पमाणाणं ॥ ४९॥ अनंताणं परमाणुपोग्गलाणं समुदयसमितिसमागमेणं सा एगा उस्सण्डसन्हियाति वा सहसव्हियाति वा उढरेणूति वा तसरेणूति वा रहरेणूति वा वालग्गेइ वा लिक्खाति वा ज्याति वा जवमज्झेति वा अंगुलेति वा, अट्ठ उस्सण्हसहियाओ सा एगा सहसण्डिया अट्ठ सहसहियाओ सा एगा उढरेणू अट्ट उड्ढरेणूओ सा एगा तसरेणू अट्ट तसरेणूओ सा एगा रहरेणू अट्ठ रद्दरेणूओं से एगे देवकुरुउत्तरकुगाणं मणूसाणं वालग्गे एवं हरिवासरम्मगहेमवएरन्नवयाणं पुब्वविदेहाणं मणूसाणं अट्ठ वालग्गा सा एगा लिक्खा अट्ट लिक्खाओ सा एगा ज्या अट्ठ ज्याओ से एगे जवमज्झे अट्ठ जवमज्झाओ से एगे अंगुले, एएणं अंगुलपमाणेणं छ अंगुलाणि पादो बारस अंगुलाई विद्दत्थी चउव्वीसं अंगुलाई रयणी अडयालीसं अंगुलाई कुच्छी छनउती अंगृलाणि से एगे दंडेति वा धणूति वा जूएति वा नालियाति वा अक्खेति वा मुसलेति वा, एएणं धणुप्पमाणेणं दो धणुसहस्साई गाउयं चत्तारि गाउयाई जोयणं, एएणं जोयणप्पमाणेणं जे पहले २१० श्रीभगवत्यंग - 5
1
मुनि दीपरत्नसागर