________________
१ ३३ ) स्याहादिनो नाथ तवैव युक्तं, .
नैकान्तदृष्टेस्त्वमतोऽसि शास्ता ॥१४ बन्धश्चेत्यादि । जीवस्य कर्मणा संश्लेषो बन्धः, विश्लेषो मोक्षः । चकारः परस्परसमुच्चये । तयोबंधमोक्षयोः हेतू च । बन्धस्य मिथ्यात्वादिः ; मोक्षस्य हेतुः सम्यग्दर्शनादिः । न केवलमेतत्किन्त्वन्यदपि । बश्व. मुक्तश्च फलं च मुक्तेः । य एव पूर्व बद्धः स एव पश्चान्मुक्तः तस्यैव च मुक्तेः फल अन्यत् ज्ञानादिलक्षणसंपन्नम् । इत्येतत्सर्व तवैव सम्भवस्यैव । कथम्भूतस्य ? स्थाद्वादिनोऽनेकान्तवादिनो मते युक्त. मुपपन्नं । नैकान्तदृष्टेः सुगतादिमते न.
नहि क्षणिकैकान्तवादिनो मते तद् घटते । तत्र हि अन्यो बद्धोऽन्यश्च मुव्यते क्षणिकत्वात् । अन्यस्य वंधकारणानुष्ठानमन्यस्य च मुक्तिरिति । नापि नित्यकान्तवादिनो मते तद् घटते । तत्र हि यदि बद्धस्तदा बद्ध एव स्यादात्मा, न मुक्तः । अथ मुक्तस्तदा मुक्त एव स्यान्न बद्धः, सर्वथैकरूपत्वात् । अन्यथा नित्यैकान्तविरोधः स्यात् । अतः सर्वथैकांतवादिमते बन्धमोक्षादेरनुपपत्तेः । हे नाथ स्वामिन् ! त्वमेव असि भवसि । शास्ता तत्वोपदेष्टा ।
मराठी अर्थ:-जैनमतामध्येच बन्ध व मोक्ष या तत्वांची सिद्धि होते व त्यांची कारणे मिथ्यादर्शनादि व सम्यग्दर्शनादिक यांचीही सिद्धि याच मतामध्ये होते. बन्ध, झणजे जीवाच्या प्रदेशांचा कर्मप्रदेशांशी अत्यंत निबिड असा संबंध होणे. व बन्धाच्या कारणांचा अभाव झाल्याने व निर्जरा यांच्या सहायाने आत्मा ज्ञानावरणादि कर्मापासून सर्वथा वेगळा होणे यास मोक्ष मणतात. अर्थात् सम्यग्दर्शन ज्ञान व चारित्र या तीन गुणांची पूर्णता होते तेव्हां आत्म्यास मोक्ष प्राप्ति होते. याचप्रमाणे आत्मा बद्ध व मुक्त कसा होतो; व मोक्षाचे फल काय आहे यांची सिद्धि; हे जिनेश सम्भवनाथ, आपण प्रतिपा
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
