________________
[८०३] भगवं च णं उदाहु नियंठा खलु पुच्छियव्वा- आउसंतो! नियंठा इह खलु संतेगइया मनुस्सा भवंति, तेसिं च णं एवं वृत्तपुव्वं भवइ- जे इमे मुंडे भवित्ता अगाराओ अनगारियं पव्वइत्ता, एएसिं णं आमरणंताए दंडे निक्खित्ते, जे इमे अगारमावसंति एएसिं णं आमरणंताए दंडे नो निक्खित्ते, केई च णं समणा जाव वासाई चउपंचमाई छट्ठद्दसमाइं अप्पयरो वा भज्जयरो वा देसं दूईज्जित्ता अगारमावसेज्जा ? हंता वसेज्जा, तस्स णं तमगारत्थं वहमाणस्स से पच्चक्खाणे भग्गे भवइ ? नो तिणटे समटे, एवमेव समणोवासगस्स वि तसेहिं पाणेहिं दंडे निक्खित्ते, थावरेहिं पाणेहिं दंडे नो निक्खित्ते तस्स णं तं थावरकायं वहमाणस्स से पच्चक्खाणे नो भंगे भवइ, से एवमायाणह ? नियंठा, से एवमायाणियव्वं ।
भगवं च णं उदाहु नियंठा खलु पुच्छियव्वा आउसंतो नियंठा! इह खलु गाहावइ वा गाहावइपत्तो वा तहप्पगारेहिं कुलेहिं आगम्म धम्म सवणवत्तियं उवसंकमेज्जा ? हंता उवसंकम तेसिं च णं तहप्पगाराणं धम्मे आइक्खियव्वे ? हंता आइक्खियव्वे, किं ते तहप्पगारं धम्म सोच्चा निसम्म एवं वएज्जा- इणमेव निग्गंथं पावयणं सच्चं अनुत्तरं केवलियं पडिपुण्णं नेयाउयं संसुद्धं सल्लगत्तणं सिद्धिमग्गं मुत्तिमग्गं निज्जाणमग्गं निव्वाणमग्गं अवितहं असंदिद्धं सव्वक्खप्पहीणमग्गं एत्थं ठिया जीवा सिज्झंति बज्झंति मुच्चंति परिनिव्वायंति सव्वदुक्खाणमंतं करेंति, तं आणाए तहा गच्छामो तहा चिट्ठामो तहा निसीयामो तहा तुयट्टामो तहा भुंजामो तहा भासामो तहा अब्भुटेमो तहा उट्ठाए उडेमो त्ति पाणाणं भूयाणं जीवाणं सत्ताणं संजमेणं संजमामो त्ति वएज्जा ? हंता वएज्जा ।
किं ते तहप्पगारा कप्पंति पव्वावेत्तए? हंता कप्पंति, किं ते तहप्पगारा कप्पंति मंडावेत्तए ? हंता कप्पंति किं ते तहप्पगारा कप्पंति सिक्खावेत्तए ? हंता कप्पंति । किं ते तहप्पगारा कप्पंति उवट्ठावेत्तए ? हंता कप्पंति । किं ते तहप्पगारा कप्पंति उवट्ठावेत्तए ? हंता कप्पंति, तेसिं च णं तहप्पगाराणं सव्वपाणेहिं जाव सव्वसत्तेहिं दंडे निक्खित्ते ? हंता निक्खित्ते ।
से णं एयारूवेणं विहारेणं विहरमाणा जाव वासाइं चउपंचमाइं छट्ठद्दसमाइं वा अप्पयरो वा भुज्जयरो वा देसं दूइज्जित्ता अगारं वएज्जा ? हंता वएज्जा । तस्स णं, सव्वपाणेहिं जावसव्वसत्तेहिं दंडे निक्खित्ते? नोइणढे समढे, से जे से जीवे जस्स परेणं सव्वपाणेहिं जाव सव्वसत्तेहिं दंडे नो निक्खित्ते ।
से जे से जीवे जस्स आरेणं सव्वपाणेहिं जाव सत्तेहिं दंडे निक्खित्ते, से जे से जीवे जस्स इयाणिं सव्वपाणेहिं जाव सत्तेहिं दंडे नो निक्खित्ते भवइ, परेणं अस्संजए आरेणं संजए, इयाणिं अस्संजए, अस्संजयस्स णं सव्वपाणेहिं जाव सत्तेहिं दंडे नो निक्खित्ते भवइ, से एवमायाणह ? नियंठा से एवमायाणियव्वं ।
भगवं च णं उदाह नियंठा खलु पुच्छियव्वा आउसंतो! नियंठा इह खलु परिव्वाइया वा परिव्वाइयाओ वा अन्नयरेहिंतो तित्थायतणेहिंतो आगम्म धम्मसवणवत्तियं उवसंकज्जा ? हंता उवसंकमज्जा ।
किं तेसिं तहप्पगारेणं धम्मे आइक्खियव्वे ? हंता आइक्खियव्वे, तं चेव उवट्ठावित्तए जाव सुयक्खंधो-२, अज्झयणं-७, उद्देसो
कप्पंति ?, हंता कप्पंति ।
किं ते तहप्पगारा कप्पंति संमजितए ? हंता कप्पंति, तेणं एयारूवेणं विहारेणं विहरमाणा तं चेव जाव अगारं वएज्जा ? हंता वएज्जा, ते णं तहप्पगारा कप्पंति संमजित्तए ? नो इणढे समढे ।
[दीपरत्नसागर संशोधितः]
[80]
[२-सूयगडो]